Deze week is de nieuwe Corruption Perception Index uitgekomen en gelijk was het nieuws in onze contreien, dat Nederland een tikkeltje corrupter is geworden, door de invloed van lobbyisten is gemeld. We denken dan aan de mondkapjes-affaire waar een minister net een motie van wantrouwen had overleefd, een zaak waar we eerder een zelf vertrekkende minister hadden verwacht.
Lobbyisten heb je overal in de wereld, maar hun invloed is afhankelijk van de mate waarin in het betreffende land ‘louche deals’ aan de kaak kunnen worden gesteld, met naam en toenaam. In Suriname hebben we ook lobbyisten aan het werk, maar de gewoonte hebben we niet om het kind bij de naam te noemen. Daarom is de macht van lobbyisten in Suriname groot, ze krijgen de ruimte van een zwak ontwikkelde civil society. Suriname ziet na aantreden van weer een regering die maatregelen tegen corruptie beloofde, niet echt een anti-corruptiebeleid worden ontvouwd door de regering En dat is te beginnen bij de verschillende overheidskantoren met baliediensten, dus waar het publiek direct wordt bediend, en niet te vergeten bij de politie en de douane. Om bij het laatste te beginnen, er is gisteren op de Surinaamse radio weer geklaagd door een bond bij de douane althans een overheidsdienst tegen een fungerende directeur van de Belastingdienst die alle zaken die twijfelachtig zijn, door heeft gestuurd naar het parket van de pg voor een strafrechtelijk onderzoek. Naar ons oordeel is dat een goede zaak en is de houding van de bond verfoeilijk en af te keuren. We hebben hier eerder al gesteld, dat de Douanebond een beleid heeft om corruptie binnen de dienst en onder de leden te bevorderen en corruptelingen te beschermen. Omdat de leidinggevende bij Belastingen strafrechtelijk onderzoek heeft verzocht, is het vertrouwen in hem opgezegd. Voor ons is dat wederom een aanwijzing dat de bond corruptie verdedigt en faciliteert dus zelf ook corrupt is.
Regeringen moeten een hard standpunt hebben tegen dit soort van maffia-achtige verenigingen die de oorzaak zijn van het financieel probleem van de Surinaamse regeringen. Deze bonden moeten door de werkgevers worden heropgevoed en men mag dan ondersteboven staan; de regering moet doorgaan om alle zaken die dubieus zijn van scheve schaatsenrijders, naar de pg te sturen voor onderzoek.
De strijd tegen corruptie werd beloofd in 2010 en weer in 2020, door 2 regeringen van verschillende signatuur. Er is een Anti-Corruptiewet weliswaar, maar geen campagne van anticorruptie cultuur. Tegelijk met de anticorruptie cultuur moet ook worden uitgevoerd een beleid van klantvriendelijkheid, dat moet beginnen met het elimineren van rijen en druktes bij de verschillende overheidskantoren en bij de specialisten in de ziekenhuizen.
Volgens de index, die enkele dagen terug is uitgekomen, van Transparency International hebben 155 van de 180 onderzochte landen geen significante vooruitgang geboekt in de strijd tegen corruptie of zijn ze zelfs achteruit gegaan sinds 2012. Het rapport concludeert dat de wereldvrede sinds 15 jaar aan het afnemen is. Corruptie is daar een hoofdoorzaak van, maar ook tegelijk het resultaat.
Corruptie versterkt corruptie dus. Zelfs landen die een hoge score hebben dus relatief minder corrupt zijn, spelen een rol in de bedreigingen die corruptie vormt voor de wereldvrede. Voor decennia hebben ze ‘zwart geld’ toegelaten van andere landen, dan denken we aan landen die in hun bankensector toestaan dat corrupte leiders hun geld bewaren. Zo hebben kleptocraten de ruimte gehad om hun rijkdommen te vergroten, ook hun macht en hun geopolitieke ambities. Zo zien we rijke ondernemers die nu gemakkelijker met hun kapitaal in grotere landen president kunnen worden en dan heel gekke dingen op het wereldtoneel en in hun land doen. De regio waarin Suriname zit (de Amerika’s) kent een gemiddelde score van 43 uit 100, dat is heel laag. De verklaring daarvoor is dat er geen sterke politieke wil is om corrupte te bestrijden en om instituten die corruptie moeten bestrijden of voorkomen, te versterken. Dit alles heeft een effect op criminele activiteiten en geweld, maar ook de democratie en de ontwikkeling van de landen. In de Caribbean scoren Barbados, Bahamas, St. Lucia, Jamaica en Trinidad beter dan Suriname die gelijk scoort met Guyana (40 punten). Suriname staat wat de anticorruptie score betreft beneden te regionale gemiddelde van 43. We zijn dus theoretisch corrupter dan het gemiddelde land in de Amerika’s. Suriname staat nu op de 85ste plaats en is met 1 plaats opgeschoven vergeleken met 2021.
Onze score is laag en we staan onder de grote landen in Caricom wat betreft de strijd tegen corruptie. Suriname heeft bijvoorbeeld het Inter-Amerikaans Verdrag en het VN Verdrag tegen Corruptie geratificeerd, maar voert de maatregelen en de aanbevelingen niet uit. De pers kan de ontwikkelingen in de toezichthoudende instituten niet volgen waardoor de rapporten over Suriname anoniem en onbesproken blijven.
