Het was de politie die op 25 november 1975 de Surinaamse vlag hees. Het politiewezen staat midden in belangstelling. Uit verkenning blijkt, dat de vakbondsacties van de Zonen van Hermandad niet los kunnen worden gezien van de Surinaamse geschiedenis en politieke constellatie.
Schuim
De koloniale invasie verdreef de bevolking die zij aantrof met kracht en geweld en eigende zich land toe. De wreedaardige volksplanting werd ingenomen, bewaakt en verdedigd door avonturiers, zeelieden, piraten, soldaten en ander schuim.
Strijdkracht
De soldaat behoorde tot het laagste allooi dat over het algemeen niet kon lezen, schrijven en cijferen. Zijn taken waren: ordehandhaving, beveiliging, het maken van arrestaties en het bewaken van gevangenen. Hij was een strijdkracht die hardhandig ingreep. Het onderzoeken van misdaden werd door het slachtoffer gedaan.
Redi musu
In 1772 werd het Korps de Zwarte Jagers ingesteld om loweman achterna te zitten, plantages te bewaken en te beschermen tegen aanvallen van de weggelopen slaven. De Redi Musu bestond uit gouvernementslaven.
Korps Marechaussee
De oprichting van het Korps Marechaussee (onderdeel van de troepen) rond de afschaffing van de slavernij, viel samen met de opheffing van het Korps de Zwarte Jagers.
Naargeestig koloniaal karakter
Het politiewezen heeft een naargeestig koloniaal karakter. Het was een instrument om de kolonie te beschermen, opstanden te onderdrukken om de bestaande koloniale verhoudingen te kunnen voortzetten.
Zwarte opstanden
De kolonie was bevreesd voor opstanden van de gewezen slaven na de afschaffing van de slavernij. De maatschappelijke orde moest onder controle kunnen worden gehouden.
Minachting
De geschiedschrijver laat weten, dat de minachting van de koloniale elite en moederlandse bestuurders voor de kleurling demotiverend werkte op de dienstbetrekking in een organisatie als de politie.
Capaciteit en deskundigheid
De etnisch gekleurde minachting ging bovendien gepaard met een beperkt vertrouwen in de capaciteiten en deskundigheid van de mensen die wel konden worden gemotiveerd. Men vergat, dat de Redi Musu’s qua prestatie ver uitstaken boven de blanke soldaten.
Gebrek aan vertrouwen
De afschaffing van de slavernij op 1 juli 1863 was de aanleiding voor de oprichting van een politiekorps in Suriname. Er werd zwart/wit gedacht en gehandeld. Er werd een Korps Inlanders ingesteld. Waren er opstanden onder de contractarbeiders werd de politie op ze afgestuurd.
Ondergeschikt
De lokale politie vormde de brug tussen het koloniaal bestuur en de Surinaamse samenleving. Hij was onmisbaar, maar genoot niet het volledige vertrouwen van het koloniale bestuur. Er werd getwijfeld aan zijn loyaliteit. De politie was ondergeschikt aan de gouvernementstroepen. In oorlogstijd ging de bevoegdheden van de politie over op de krijgsmacht.
Sanches Complot
De twintigste eeuw bracht grote veranderingen teweeg in de wereld. Twee wereldoorlogen binnen een halve eeuw. Een poging tot staatsgreep van uit de politiekring (Sanches Complot) in 1910 deed Suriname opschrikken
Autonomie
Suriname werd in jaren vijftig een autonoom gebiedsdeel binnen het koninkrijk der Nederlanden en kreeg een politiekorps dat door Surinamers wordt bemenst en bestuurd.
Militair Gezag
Gedurende de jaren zestig tot aan de onafhankelijkheid toe, werd het land beroerd door stakingen, protesten en opstanden. Het Korps Politie werd ingezet om de actievoerende Bond van Militair Kader in toom te houden. De coup van 16 vernederde de politiemacht en bracht haar volledig onder het gezag van de militaire machthebbers.
Woelige dagen
Het Korps Politie heeft tijdens woelige tijden moeten optreden te midden van coups, tegencoups en de binnenlandse oorlog. Het democratiseringsproces gaf het KPS langzaam maar zeker haar waardigheid terug. De geknakte ziel van het korps is nog steeds aan het helen.
Anno 2022
Sociale-, economische- en politieke crises dragen ertoe bij, dat er een gespannen sfeer is ontstaan die aan het verscherpen is. Officieren van politie zijn in een arbeidsconflict met de regering verwikkeld. Zij zijn ontslagen nadat zij bij elke actie die zij voeren op de eerste plaats komen met het eisen van het aftreden van bewindslieden en de regering. Daarbij wordt een militante houding aangenomen en politiewetten en dienstregels overtreden. Na te zijn geschorst werden zij ontslagen.
De vlam in de pan
Het ‘toeval’ wil dat nu ook de Bond van Militairen staakt. De arbeidsonrust onder de gewapende machten zet zich voort. Gevreesd wordt, dat de vlam in de pan kan slaan. En daarmee is niemand gediend.
HD
