Xi Jinping zal naar verwachting zijn presidentschap met nog eens vijf jaar verlengen – of meer – op het Communistische Partijcongres, en wordt de machtigste leider van China sinds Mao Zedong.
Het twee keer per decennium congres, dat op zondag (16 oktober) begint, komt terwijl Xi zich voorbereidt op een baanbrekende derde termijn als leider van een natie van 1,4 miljard mensen. Xi’s dominantie over de partij sinds hij in 2012 aan de macht kwam – hij werd in 2016 uitgeroepen tot ‘kernleider’ van de Chinese Communistische Partij – heeft het voor China veel moeilijker gemaakt om de grillen van zijn leider te beheersen.
In hun nieuwe biografie van de Chinese leider, “Xi Jinping: The Most Powerful Man in the World.” Stefan Aust en Adrian Geiges bespreken de persoonlijkheidscultus rond Xi. “Bijvoorbeeld ijverige provinciale functionarissen hebben geëist dat christelijke kerken afbeeldingen van Jezus vervangen door portretten van Xi Jinping.”
Critici noemen Xi’s beleidsblunders. Het voedselzekerheidsbeleid van de regering heeft boeren gedwongen winstgevende landbouwbedrijven te verlaten om basisproducten te verbouwen. De stap volgt op de handelsoorlog van 2018 met de VS, waarin de regering van Xi vergeldingsheffingen oplegde op Amerikaanse tarwe, sojabonen en andere landbouwgrondstoffen.
Xi’s zero-covid-beleid is op brute wijze gehandhaafd door functionarissen. Pogingen om de door schulden gedreven vastgoedzeepbel onder controle te krijgen en technologiebedrijven in de particuliere sector in bedwang te houden, hebben twee van China’s belangrijkste groeimotoren verstoord.
“De technologiebedrijven, en Alibaba in het bijzonder, stonden op de radar van de regering omdat ze zo groot werden”, zegt een technologie-investeerder uit Shanghai.
Het harde optreden van Xi tegen Hong Kong en de toegenomen druk om Taiwan in te nemen, hebben de spanningen met het Westen doen toenemen. Chinese toegang tot Amerikaanse halfgeleiders en andere componenten is nu beperkt.
Victor Gao, een voormalige Chinese diplomaat, verwerpt kritiek en stelt dat China een opperste leider nodig heeft. “De partij is meer verenigd dan ooit… China heeft een sterke leider nodig die niet toegeeft aan de druk van het buitenland en die kan opkomen en de nationale belangen van China op het wereldtoneel kan verdedigen”, zei Gao.
