Door de NPS is aan de vooravond van een raadpleging van de partijstructuren omtrent de voortzetting van de samenwerking in de huidige regeercoalitie, een lezing gehouden. De waarschijnlijke bedoeling van deze lezing was om vanuit een brede overweging over te gaan tot de besluitvorming, dus op basis van de reden en niet de emoties of boosheid. Waarom en door wie deze lezing is gehouden laat zich raden, maar er kunnen verklaringen voor worden gevonden.
Waarom voor voormalig staatshoofd Ronald Venetiaan is gekozen, is duidelijker geworden na de inleiding van deze Surinamer. Suriname gaat op dit moment door moeilijke tijden. Op school wordt onderwijs gegeven over moeilijke tijden die elders in de wereld hebben gewoed en ook in Suriname. Het is in de geschiedenis te zien wat honger en armoede teweeg kunnen brengen. In Suriname is er onvrede over de regering, omdat door devaluatie het leven van alledag voor de meeste burgers moeilijk te dragen is geworden. De zaak moet dan wel vanuit het Surinaams perspectief en onze levensstandaard worden bekeken. Want zo is het in ons land ook mogelijk dat een show van een Nederlandse stand-up comedian binnen enkele uren uitverkocht raakt. De prijs van zo een kaartje was SRD 400. Dit soort zaken zijn wel relevant, omdat de Surinaamse samenleving kleinschalig is en de onderdelen daarvan nog kleiner.
Wanneer de armoede stijgt, dan ontstaat er een zee aan ruimte voor populisten, de geschiedenis zit vol van deze figuren. Hoe ongeschoolder de bevolking, hoe groter de ruimte voor manipulerende populisten die voor eigen politiek gewin dingen gaan roepen die het volk wil horen. Zelfs in de ontwikkelde landen is er de groep minder ontwikkelden die niet zelfstandig na lezen, bestuderen en beredeneren hun eigen opinie kunnen vormen, laat staan in derdewereldlanden als Suriname. De statistieken in Suriname wijzen uit dat de gemiddelde Surinamer wel kan lezen en schrijven, maar dat het niveau van de scholing behoorlijk laag is. Het is pijnlijk, maar we kunnen gerust zeggen dat de gemiddelde Surinamer mislukt is op school, vooral het mannelijk deel van de bevolking.
Dus, wanneer de armoede toeneemt, is het een feest voor de populisten, dan is het opening jachtseizoen.
Wij moeten met betrekking tot de lezing van voormalig staatshoofd Venetiaan stellen, dat het respect dat wij hebben voor hem alleen maar is bevestigd. De plaats van waaruit Venetiaan naar de situatie in Suriname kijkt, is een plaats waar bijna geen enkele Surinamer heeft gestaan. Hij bekijkt de zaak vanuit een hoge helikopterview die geen enkele Surinamer heeft, want er is niemand die 3 keer president van ons land is geweest, gefungeerd heeft als DNA-lid, gediend heeft als minister en een coalitie en oppositiepartij heeft geleid. Er is geen enkele president die vanuit een diepe overtuiging die komt uit een persoonlijke overtuiging, doelbewust met een strategie, stabiliteit en voorspelbaarheid heeft gebracht in een klein land dat kapot geslagen en in chaos was. Er is ook geen staatshoofd geweest dat zo zorgvuldig zijn strategische spelers koos, bekeken vanuit de maatschappij problematiek, als Venetiaan. Er is ook geen president die zo hard zijn best heeft gedaan om de waardigheid van het ambt van president hoog te houden. Dit deed hij door dicht bij het volk te zijn door altijd aanwezig te zijn in DNA, maar ook gepast afstand te bewaren ter vermijding van infiltratie door kwaadwilligen. Dit laatste heeft men niet begrepen, maar de kring die men kiest en de plaatsen waar we bier gaan drinken en doksa gaan eten, bepalen op de duur de koers en het succes van een regering.
Venetiaan is niet begrepen en men vond hem arrogant, maar dat is Venetiaan nooit geweest. Hij nam zijn ambt serieus, hij was geen showman en acteur om de boel te belazeren. Wij was er om een heel zware klus te klaren, hij heeft monnikenwerk gedaan op zijn calvinistisch samen met zijn gelijkgestemde strategische spelers Hildenbreg en Telting, die ook gedreven werden door een persoonlijke overtuiging. Wanneer Venetiaan praat, dan moeten de jonge leden van de NPS, maar ook de rest van de samenleving aandachtig naar ons voormalig staatshoofd luisteren.
Venetiaan heeft niet gegraaid in de Surinaamse pot, hij heeft corruptelingen in zijn regeerteam laten opsluiten. De zwakte van Venetiaan was, dat zijn achterban zijn hoge standaarden als mens niet begreep en zich aangetrokken voelde tot een acteur. NPS had niet genoeg electorale steun, waardoor hij de luxe niet had om een juiste strategie naar coalitiepartners toe, toe te passen. De VHP was een serieuze partner van de NPS, maar het belang van het kapitaal (en niet van de agrariër) was dominant. SPA was zijn ideologie niet trouw, de rest was gewoon brandhout in termen van regeercapaciteit. Op den duur is Venetiaan wel in ruime mate erin geslaagd om zijn missie te volbrengen, maar de partij liet hem in de steek. Venetiaan was bezig met staatszaken en men verwachtte van hem dat hij ook de partijzaken moest behartigen, maar die tijd kan je niet hebben. Anderen hadden moeten opstaan om ervoor te waken dat de partij gehavend uit een overall gewonnen strijd kwam en die personen stonden niet op. We zien dat binnen de NPS er door gebrek aan kader en kennis over de geschiedenis, men de rol van voormalig staatshoofd Venetiaan niet kent en begrijpt. Men erkent de hoogte niet van waaruit Venetiaan naar de zaak kan kijken oftewel er is geen vertrouwen in wat Venetiaan vanuit een eenzame hoogte ziet gebeuren in Suriname.
Het is duidelijk dat Venetiaan gesproken heeft vanuit ook het perspectief van een president en een staatshoofd. Venetiaan was een succesvolle regeerder met klinkende cijfers. Hij koos goede strategen en leed samen met zijn vrouw een voorbeeldig, intellectueel, bescheiden en christelijk calvinistisch bestaan, en daar was hij gelukkig in.
Dat is waartoe hij Chan heeft opgeroepen. In principe was de taak van de huidige president heel gemakkelijk: afkijken wat Venetiaan doet en proberen hem na te doen. Dat is niet gebeurd en dat is de correctie waar Venetiaan het over had. Venetiaan heeft alle inspanningen gestoken in nationale zaken in een zeer moeilijke periode waar hij als burger militairen die zwaaiden met handgranaten terug moest dirigeren naar het kampement, waar hij een superinflatie moest beteugelen, een burgeroorlog moest pacificeren, een nieuwe munteenheid moest invoeren en rust op het macro-economisch front moest brengen.
Venetiaan roept nu op om deze president te ondersteunen, omdat hij weet hoe het voelt in de steek te worden gelaten. Zijn partijgenoten hebben, terwijl hij met staatszaken bezig was als een staatsman, de partij verwaarloosd en hem daar niet in bijgestaan. De gevolgen van de corruptie vanuit de PL hebben zo hun werking gehad, het volk moet Venetiaan dankbaar zijn dat hij zijn periode heeft afgemaakt in 2005-2010. Nu staan er populisten op om de partij op te roepen uit de coalitie te treden om zo de partij NPS groot te maken, dus niet om het landsbelang. Uit dit alles blijkt dan weer wat voor een averij en kadergebrek er zich heeft voorgedaan in de NPS.
