Op 10 september is het Wereld Suïcide Preventie Dag. Op deze dag wordt er wereldwijd aandacht gevraagd voor de preventie van zelfdoding en voor geestelijke gezondheidsproblemen.
Waarom stilstaan bij deze dag?
Simone Goodett, psycholoog en founder van Thora Psychologiepraktijk, zegt in een reactie tegenover Dagblad Suriname, dat het belangrijk is om bij deze dag stil te staan, omdat te merken is dat er tot nog toe te weinig aandacht besteedt wordt aan de prioriteit of noodzaak van een gezonde samenleving op mentaal niveau. Er is volgens haar wel meer toegang tot hulpverlening en gedurende de covid-pandemie is men ook meer geconfronteerd met mentale gezondheid.
“Vooralsnog merk ik in de praktijk dat er nog veel onwetendheid is en met name het herkennen van mentale problemen (wanneer is mijn gedrag of mijn denkpatroon ongepast/inadequaat, welke wegen bewandel ik om geholpen te worden, welke instanties zijn belast met dit soort vraagstukken, hoe betrouwbaar is de begeleiding of therapie, wat kan ik verwachten van de duur en intensiteit etcetera). We merken ook dat voorlichting en informatie gericht op de diverse lagen van de samenleving nog ontbreekt. Het is belangrijk dat wij op creatieve manieren proberen om alle lagen in de samenleving te bereiken.” Daarbij moet volgens de psycholoog onder andere gedacht worden aan cultuur, samenlevingsvormen, waarden en normen, taal en communicatievaardigheden.
Alhoewel het taboe minder wordt, is het voor velen nog een hoge drempel om deskundige hulp te zoeken en ervoor open te staan, zegt Goodett. Dit zou bijvoorbeeld te wijten zijn aan wantrouwen (achterdochtigheid) in een kleine gemeenschap, eerdere negatieve ervaringen, verminderd toegang tot goede gezondheidszorg en financiën.
Aantal suïcide gevallen toegenomen?
Volgens de psycholoog is in de afgelopen jaren gebleken dat meer mensen van middelbare leeftijd en van het mannelijk geslacht suïcide hebben gepleegd. Ten aanzien van pogers varieert het. De laatste jaren wordt dit onderwerp vaak in de media besproken en wordt ruwe bekendheid gegeven via social media. Dat zorgt ervoor dat men sneller erover leest of hoort. Dat kan de indruk wekken dat het vaker voorkomt dan in het verleden, stelt Goodett. Wel is het volgens haar belangrijk om ervan uit te gaan, dat elke suïcide (poging) er 1 teveel is ongeacht de prevalentie.
Goodett geeft verder aan, dat het voor Surinaamse wetenschappers/onderzoekers de uitdaging is om meer uitgebreid onderzoek naar het aantal gevallen te doen voor een beter beeld van de cijfers. Zij geeft wel toe, dat er reeds een aantal onderzoeken zijn gedaan. Naast onderzoek vindt zij het zeer relevant, dat op beleidsniveau samengewerkt wordt met diverse disciplines die vanuit hun expertise met dit vraagstuk aan de slag gaan. Mentale gezondheid dient volgens haar prioriteit te genieten (eerste lijn), “want dát zorgt voor een gezonde gemeenschap, meer dan slechts lichamelijke gezondheid.”
Oorzaken suïcide
De psycholoog geeft aan, dat de oorzaken uiteenlopend zijn. Wel worden zaken zoals sociaal-emotionele en financiële instabiliteit gezien als risicofactoren. “In de ruimste zin des woord, van relatieproblemen (vaak genoeg is er meer aan de hand), sociale onzekerheid tot grote financiële uitdagingen.”
Suïcide probleem aanpakken
“De beste aanpak is om samen te werken met alle actoren die direct of indirect kunnen bijdragen aan een oplossing”, stelt Goodett. “Vaak kunnen wij het probleem/de uitdaging van buitenaf niet oplossen, maar wij kunnen er wel voor zorgen dat de persoon die eronder lijdt in een dusdanige gezonde omgeving komt te staan dat die capabel genoeg wordt om met behulp van (eigen) bronnen naar een oplossing te werken.”
De psycholoog zegt verder, dat mensen van nature een bijzondere wilskracht hebben om te (over)leven. “Dat zit in onze aard.” Komt iemand dusdanig op het punt om niet meer te willen leven, is deze persoon vaak overvraagd en niet in staat zichzelf te helpen, stelt zij. “Het zou dus een combinatie moeten zijn waarbij de gezondheidszorg de ruimte creëert zodat toegang tot hulpverleners vergemakkelijkt wordt. Daarnaast onvermoeid alle lagen van de samenleving trachten te informeren en deskundige hulpverlening zo kwalitatief en efficiënt mogelijk aanbieden”, aldus Goodett.
SK
