In de afgelopen ruim 13 maanden sedert de Termijn Deposito (TD) veilingen in juni vorig jaar door de Centrale Bank van Suriname (CBvS) zijn geïntroduceerd, is via rente-uitkeringen aan de algemene banken meer dan SRD 1,2 miljard in de economie terecht gekomen. Dit kan gesteld worden aan de hand van de cijfers van de TD-veilingen die Dagblad Suriname wekelijks bijhoudt.
Het paradoxale hiervan is, dat de TD-veilingen juist als monetair instrument zijn geïntroduceerd om overtollig geld in omloop af te romen danwel voor een bepaald tijd “vast te binden” zodat het geen vraag kan uitoefenen op de vraag naar valuta.
Voor de tweede achtereenvolgende week heeft de Centrale Bank van Suriname bij de wekelijkse Termijn Deposito (TD0 veilingen opvallend veel minder geld “opgehaald” dan ze beoogde. Ook is bij de TD-veiling van afgelopen woensdag gebleken. dat de deelnemende banken nog steeds hele hoge rente bieden voor hun beleggingen. De hoogste gemiddelde toegewezen rente noteerde de 3-maandse TD’s met 83,4%. Dit is een stijging van 1,9 procentpunt ten opzichte van vorige week.
Sedert de wekelijkse TD-veilingen vorig jaar zijn geïntroduceerd als instrument om overtollige liquiditeiten in het bankensysteem af te romen, zijn de rentelasten van de CBvS met de veiling deze week opgelopen naar het astronomisch bedrag van SRD 1.212 miljoen (1 miljard 212 miljoen). Dit is het bedrag dat via rente-uitkeringen aan de banken weer in het bankensysteem is terechtgekomen gedurende de afgelopen ruim 13 maanden.
Kritiek
Met de koersontwikkelingen van de afgelopen weken beginnen critici van de TD-veilingen zich af te vragen of vanwege de enorm hoge kosten afgezet tegen de baten, deze vorm van openmarkt operatie (OMO) onder de huidige omstandigheden het juiste effect sorteert. Per slot van rekening is vanwege de TD-veilingen in de afgelopen 13 maanden een bedrag van meer dan SRD 1,2 miljard extra in de economie terecht gekomen. Dit voegt bij aan de overtollige geldhoeveelheid in omloop.
In de Nationale Assemblee is in de achterliggende periode vanuit zowel de coalitie als de oppositie hevig kritiek geleverd op de TD-veilingen. De CBvS heeft steevast aangegeven dat de TD-veilingen plaatsvinden conform afspraken met het IMF als onderdeel van de economische hervormingsmaatregelen. De vraag die hieruit voortvloeit is of bij aankomende heronderhandelingen met het IMF de TD-veilingen onderdeel zal vormen van de punten van bespreking.
Verminderde animo
Bij de veiling afgelopen woensdag bedroeg het geveild bedrag (OMO-volume) SRD 1.200 miljoen (1,2 miljard). De banken hebben echter voor in totaal SRD 740 miljoen aangeboden. Voor de 1-weekse TD’s is een bedrag van SRD 374 miljoen aangeboden en volledig toegewezen tegen een rente van 71,6%. Dit is een stijging van de rente van 0,3 procentpunt. Voor de 1 maandse TD’s is een bedrag van SRD 331 miljoen aangeboden en toegewezen tegen een rente van 77,8%. Dit is een stijging van 0,3 procentpunt ten opzichte van vorige week. De 3-maandse TD’s bracht een bedrag van SRD 35 miljoen op, tegen een rente van 83,4%. Dit is een stijging van 1,9 procentpunt in vergelijking met vorige week. In totaal hebben de deelnemende banken voor een bedrag van SRD 460 miljoen minder aangeboden dan het OMO-volumebedrag van SRD 1.200 miljoen. Bij de veiling vorige week hebben de banken ook al voor een bedrag van SRD 430 miljoen minder aangeboden dan de OMO-volume. Die bedroeg toen SRD 1,5 miljard.
Basis geldhoeveelheid doelstelling
De CBvS bepaalt wekelijks de te veilen geldhoeveelheid (OMO-volume) aan de hand basisgeldhoeveelheid doelstelling die ze maandelijks wil realiseren. Voor de maand september is deze gesteld op SRD 10,6 miljard. Al de overtollige geldhoeveelheid daarboven wil zij via de TD-beleggingen voor enige periode “vastbinden”, zodat het geen vraag kan uitoefenen op de valutamarkt.
Hoe groot die overtollige liquiditeiten zijn is niet bekend, maar feit is dat de CBvS gezegd heeft dat ze die overtollige liquiditeiten niet tijdig en in voldoende mate kan afromen. Hieruit kan worden geconcludeerd dat er substantiële hoeveelheid overliquiditeiten buiten het bereik van de CBvS blijft. En het zijn die overtollige geldhoeveelheid die vraag uitoefent op de valutamarkt, met als gevolg de huidige koersstijging.
SS
