De econoom Anand Biharie reageert op een stelling van Winston Ramautarsing, vicevoorzitter van de Vereniging van Economisten in Suriname (VES). Deze laatste zei in de media onder andere, dat de koers tijdens de uitvoering van het IMF-programma niet zou stijgen.
Biharie zegt dat stijging in gedempte vorm wel plaatsvindt. “Dus de stelling van Ramautarsing dat de koers met het IMF nooit zou stijgen is onhoudbaar.
Bihari stelt: “Je moet voor Suriname uitgaan van de werkelijke situatie waarin het land zich bevindt.” Hij noemt de bankencrisis van 2008 waarin landen als Griekenland en Spanje geen geld konden lenen op de obligatiemarkten. “Ze moesten hulp krijgen van de Europese Centrale bank, de Europese commissie en het IMF.”
Biharie licht toe, dat de opinie was dat deze landen uit de Europese Unie moesten treden, omdat de Euro minder waard werd. Over Suriname merkt Biharie op, dat jaarrapporten in een aantal gevallen worden uitgesteld, die ook aangeeft dat in de vorige regeerperiode de banken failliet waren. Volgens hem was er ook sprake van monetaire financiering. “Er was geen geld”, stelt Biharie.
Ook nu zijn er volgens hem onvoldoende staatsinkomsten. “De Centrale Bank heeft onvoldoende staatsinkomsten en verdient momenteel ook onvoldoende geld. Het verdient geld wanneer het geld leent aan de banken.” Biharie vraagt zich af waar dat geld vandaan komt en stelt dat het niet anders kan dan dat er geld wordt gedrukt. “Als je geld drukt dan is er sprake van monetaire financiering en dat zal altijd inflatie en waardedaling van je munt tot gevolg hebben”, zegt de econoom. Hieraan voegt hij toe, dat de jaarrekeningen deze stelling zullen moeten bewijzen. De jaarrekeningen komen echter altijd achteraf.
Productiesector
De econoom wijst ook op de productiesector. “Die is laag, want iedereen weet dat IAmGold in 2021 bijna geen geld heeft verdiend. Ze had een verlies en de staat heeft geen geld ontvangen”, vervolgt Biharie. Hij merkt op dat 90 procent van de staatsinkomsten afkomstig is van drie bedrijven. “Van Staatsolie, Newmont en Rosebel/IAmGold.” Biharie noemt het mislopen van de belastinginkomsten door de staat een zware slag.
Als oplossing is de econoom van oordeel, dat de productie omhoog moet terwijl hij ook de combinatie van de overtollige SRD’s vanwege de monetaire financiering noemt. Er zal volgens hem een tekort aan valuta ontstaan. Hierdoor zal de SRD verder in waarde dalen. Hij wijst ook op de jarenlange tekorten op de betalingsbalans. “En de leningen vanuit het IMF zijn onvoldoende om de valutatekorten te kunnen dekken”, zegt Biharie tot slot.
RB
