De keramische-marron ontdekkingsreis van dr. Cheryl White

Het verheugend nieuws van de première van ‘Diima Dotie’ een filmdocumentaire over traditionele Saamaka Marron-keramiekproductieproces in het Boven-Surinameriviergebied, sprak Dagblad Suriname aan. De productie is vastgelegd door een werkgroep onder leiding van dr. Cheryl White, archeologe verbonden aan de Anton de Kom Universiteit van Suriname. Er wordt in de Saamakaanse-taal gesproken met Nederlandse ondertiteling.

Schoolbevolking

De eerste vertoning van de film vond dinsdag 5 juli plaats in het Nationaal Archief Suriname. De documentaire annex tentoonstelling is 6, 7 en 8 juli toegankelijk voor het publiek. De schoolbevolking wordt aanbevolen om met het zien van de productie, haar kennis over en van Suriname te verruimen.

Genot voor iedereen

De makers van Diima Doti hebben de documentaire in verband gebracht met het internationale decennium (2015-2024) voor mensen van Afrikaanse afkomst. De activiteit staat in het teken van versterking van economische, sociale, culturele, burgerlijke en politieke rechten van gelijke deelname, volledig genot, kortom aan alle aspecten van de samenleving door alle mensen.

Waardering

De directrice van Cultuur van het ministerie van Onderwijs, Wetenschap en Cultuur, Roseline Daan, sprak haar waardering uit over de productie in de Saamaka-taal met Nederlandse ondertiteling. De overige aanwezigen bestaande uit een bont gezelschap waren in dezelfde stemming. De documentaire kwam tot stand dankzij de inbreng van meerdere nationale organisaties, instituten en individuen waaronder pottenbakkers en cultuurkenners uit het Boven-Surinamegebied, het ministerie van Onderwijs, Wetenschap en Cultuur, de Faculteit van Humaniora van de Anton de Kom Universiteit van Suriname, Samaaka Marron museum, de ambassade van het Koninkrijk der Nederlanden in Suriname, de Universiteit van Leiden, Carib Trails, Stichting Surinaams Museum en ga zo maar door.

Tentoonstelling

De film toont de traditionele marron-pottenbakkerij vanaf de voorbereiding daarvan, het bijeenbrengen van de benodigde grondstoffen, het preparen, het pottenbakken en de afwerking in beeld.  Het recent gemaakte aardewerk dat wordt tentoongesteld maakte, naast een vergelijkende collectie uit 1946, deel uit van de filmpremière.

Toegankelijkheid

Het traditionele marron-pottenbakkenproces werd vanaf begin tot eind uitgespreid. Getoond wordt de inkoop van de lokale grondstof, voorbereiding, constructie, uitvoering, afwerking en het bakken van een verscheidenheid aan marron-keramiekstijlen. De documentaire Diima Doti maakt deel uit van de permanente collectie van het Nationaal Archief van Suriname en is toegankelijk voor geïnteresseerden. Als alles volgens plan verloopt zal de productie voor het wereld publiek op YouTube geplaatst worden.

Inheemse coöperatie

Dr. White dook tijdens haar uiteenzetting in de geschiedenis. Blijkt dat de loweman het een en ander van pottenbakken hebben opgestoken bij de inheemsen die deze techniek al in het precolumbiaans tijdperk beheersten. Inheemsen vervaardigen hun keramiek uit rivierklei. Het winnen van deze grondstof langs de rivieren was uit veiligheidsoverweging geen optie voor de marrons. Daar zouden zij door de soldaten uit de stad makkelijk overrompeld kunnen worden. De vluchtelingen hielden zich diep in het oerwoud op, waar er geen rivierklei te vinden is.

Typisch zwart

Op meerdere locaties wordt op geringe diepte een witte kleisoort, lijkend op pimba-doti, aangetroffen. De marrons voegden het hunne toe aan het proces dat tot op heden wordt toegepast bij het bakken van aardewerk. Het aardewerk van inheemsen en marrons verschilt vooral in kleur van elkaar. Aardewerk van de loweman is typisch zwart. Deze kleur komt van de rijstkaf die bij het bakproces wordt gebruikt.

Familie

Het pottenbakken volgend de traditionele wijze vindt nog steeds plaats. Aardewerk wordt gebruikt bij religieuze-culturele handelingen, begrafenisrituelen en het bereiden van medicijnen. Het aardewerk blijft in de familie en wordt door generatie op generatie gebruikt, tot zover voor het moment. Het publiek wordt het zien van de documentaire aanbevolen. Het is een ontdekkingsreis.

HD

error: Kopiëren mag niet!