De Centrale Bank van Suriname (CBvS) heeft op oudjaarsdag, vrijdag 31 december, nog een “extra” Termijn Deposito (TD) veiling gehouden met een looptijd van 1 dag. De rente is naar 92,3% gestegen, en de banken hebben voor een totaalbedrag van SRD 1.05 miljard “belegd”.
De banken mogen mogen maandag 3 januari een bijschrijving van in totaal SRD 2.7 miljoen aan renteopbrengsten op hun rekeningen tegemoet zien. Mooi meegenomen dus voor geld dat op “owru yari” dag en het daaropvolgend nieuwjaarsweekend toch “werkeloos” zou blijven liggen. “De Bank was genoodzaakt een extra TD veiling te houden, teneinde haar jaareinde basisgeldhoeveelheid doelstelling zo optimaal mogelijk te realiseren”, meldt de CBvS in een communiqué.
De dag ervoor, donderdag 30 december, was er om dezelfde opgegeven reden reeds een “extra” TD veiling gehouden. Het betrof uitsluitend voor de 3 maandse TD. Voor die TD veiling mochten niet alleen de algemene banken meedoen, maar ook niet-bank financiële instellingen, zoals verzekeringsmaatschappijen en pensioenfondsen. Van de SRD 1.3 miljard waar de CBvS aan overliquiditeiten binnen het bankensysteem naar op zoek was, hebben de banken en de niet-bank financiële instellingen slechts SRD 68.5 miljoen geboden en toegewezen gekregen. Een zeer teleurstellende resultaat dus voor de CBvS.
Mooi opgehaald
De SRD 1.05 miljard die met de 1 daagse TD op “owru yari” is “opgehaald” aan overliquiditeiten is in dat opzicht een “succes” geworden. “De bank heeft tijdens deze veiling overtollige liquiditeiten ‘overnight’ kunnen bevriezen”, meldt de CBvS. De rente van 92,3% is een stijging van 15,3 procentpunt van de veiling de dag ervoor. De rente bereikte toen de hoogte van 77%.
De wekelijkse woensdag TD veiling op 29 december verliep vanuit het perspectief van de CBvS ook al niet succesvol. Van de SRD 1.1 miljard die op die dag op de veiling werd gedaan, hebben de banken slechts SRD 340 miljoen geboden om te beleggen, te weten SRD 240 miljoen in 1 weekse TD en SRD 100 miljoen in 1 maandse TD. De gemiddelde toegewezen rente bedroeg 79,5%.
De beleggingen in TD’s door de banken tegen de wekelijks wat menigeen zeggen steeds oplopende “misdadig hoge rente” van nu rond de 90% hebben de banken absoluut geen windeieren gelegd.
De wekelijkse TD veilingen zijn in juli geïntroduceerd, met als doel overtollige liquiditeiten in het bankensysteem af te romen en zodoende de inflatie neerwaarts te beïnvloeden. Het prijskaartje om monetaire stabiliteit te bereiken is wel een duur prijskaartje. Tot en met december 2021 hebben de banken in totaal ruim SRD 137 miljoen opgestreken aan renteopbrengsten. En het komt des te zuur over indien men bedenkt. dat het de samenleving is die deze prijs betaald, via de begroting van het ministerie van Financiën en Planning.
Kritiek
Rabin Parmessar, leider van de NDP-fractie in het parlement, heeft ernstige kritiek op deze ontwikkelingen in de bancaire wereld. Tegenover Dagblad Suriname zegt hij zijn bedenkingen te hebben. Hij herinnert eraan, dat de oppositionele fracties van de NDP en de BEP diverse malen in het parlement hebben aangedrongen om de ontwikkelingen in de bankensector bespreekbaar te maken, echter zonder resultaat tot nu toe. De banken hebben in de afgelopen periode verschillende maatregelen doorgevoerd die alleen maar kosten voor de samenleving met zich hebben meegebracht. Hij noemt de vele verhoogde bankkosten, zoals overmakingskosten, transactiekosten en kosten die gepaard gaan met elektronisch bankieren. Het giraal geldverkeer bijvoorbeeld brengt ook heel veel ongemak voor ouderen met zich mee, met allerlei negatieve effecten voor hun. Parmessar had liever gezien dat er een overgangsperiode werd ingebouwd, gepaard met voorlichting en educatie.
Terwijl volgens hem Financiën minister Armand Achaibersing praat over versterking van het bankwezen en de financiële sector, verslechtert de dienstverlening naar de samenleving toe en wordt het opgezadeld met allerlei verhoogde bankkosten. De regering zou in deze moeten ingrijpen en regulerend moeten optreden, want elke bank lijkt hun eigen regels en kosten te hebben.
Met betrekking tot de hoogte van de rente van de TD veilingen zegt Parmessar niet aan de indruk te kunnen ontkomen, dat men “bijna criminele bedoelingen” heeft. Door de exorbitante hoogte van de rente van de TD veilingen, zullen de banken ook minder geneigd zijn kredieten te verstrekken aan de productiesector tegen een lagere rente. De productie sector waar de economie het van moet hebben wordt hierdoor de das om gedaan. De samenleving die reeds met andere lastenverhogende maatregelen van de regering zit opgezadeld en wordt uitgeknepen, moet opdraaien voor de kosten van de vele “slechte leningen” van de banken. Nu moeten zij ook opdraaien voor de miljoenen renteopbrengsten van de banken bij de TD veilingen.
Andere mogelijkheden bekijken
Parmessar zegt te begrijpen dat overliquiditeit afgeroomd moet worden, doch vindt dat ook naar andere mogelijkheden moet worden uitgekeken zonder dat de samenleving voor alle kosten moet opdraaien. Een mogelijkheid zou volgens hem ook kunnen zijn om de gewone burger ook de gelegenheid te bieden om in kortlopende TD te beleggen tegen een vooraf vastgestelde rente van bijvoorbeeld 20%. Hierdoor kan de gewone burger ook wat verdienen aan de renteopbrengsten. Dat zou bij die banken kunnen gebeuren waar de overheid haar belangrijkste financiële zaken laat lopen.
Parmessar vraagt zich ook af hoe het zit met gelden die via de solidariteitsheffing zijn binnengehaald. Hij heeft diverse malen gevraagd naar een overzicht van de besteding ervan, doch zonder resultaat. De koersschommelingen de afgelopen dagen sedert de IMF goedkeuring roept bij hem ook de nodige vraagtekens op. Hij vroeg zich af of de minister van Financiën dit niet kon zien aankomen. Pas na enkele dagen van koersschommelingen heeft de CBvS in een bekendmaking opnieuw eraan herinnert dat er regeling bestaat die bepaalt dat tussen de aan- en verkoopkoers van valuta er niet meer dan 2% marge mag bestaan.
SS
