Duitsland is geen regelmatig onderwerp van gesprek hier op deze plek. Duitsland halen we de laatste tijd aan wanneer we het hebben over de covid-situatie in Nederland en de mogelijkheid die ze hebben om patiënten over te brengen in Duitse ziekenhuizen. Duitsland haalden we aan als een van de landen waar de bevolking geen moeite heeft om verplichte vaccinatie tegen Covid-19 te overwegen.
Suriname heeft geen diplomatieke banden van betekenis van Duitsland, maar de twee landen zijn niet geheel vreemden van elkaar. Suriname had eens een aantal Duitsers in het land wonen. Die waren werkzaam in de hogere beroepen. Bij de Tweede Wereldoorlog werden die geïnterneerd op Nederlands bevel, ongeacht of deze een reële bedreiging waren voor Suriname of niet, ook de EBG-dominees en hun gezinnen. Dat maakte dat Surinamers die vrij amicale banden hadden met de Duitsers, hun buren zagen verdwijnen in interneringskampen onder andere opgezet te Fort Zeelandia en Copieweg. Het schip Goslar werd door Duitsers in Suriname tot zinken gebracht in die tijd en dat ligt er nog steeds. Duitsers kwamen al vanaf het begin van de kolonisatie in de 17e eeuw regelmatig naar Suriname, ze waren de tweede grootste groep na de Nederlanders.
De groep Duitsers in Suriname bestond behalve uit missionarissen ook uit kooplieden, plantage-bezitters, plantagedirecteuren, plantage-administrateurs, artsen & chirurgijns, wetenschappers, handwerklieden, en veel soldaten. Tenslotte was er ook een aanzienlijke groep Hoogduitse Joden in de kolonie. De Duitse aanwezigheid in Suriname valt te illustreren met de plantagenamen: Altona, Berlijn, Charlottenburg, Duisburg, Hamburg, Hanover, Smalkalden (Schmalkalden) en Wolffenbuttel (Wolfenbüttel). Een Duitser met een grote staat van dienst in Suriname is de al eerder genoemde August Kappler. Kappler (Mannheim 1815- Stuttgart 1887), was de stichter van Albina. Duitsers hebben grote invloed gehad op de Surinaamse taal en cultuur. Een bioscoop is in het Sranan Tongo een KINO. En het Surinaamse bossi is echt afgeleid van het ‘Bussi’. En als Surinamers feesten tot BAM dan bedoelt men dat het duurt tot Bis Am Morgen.
Het onderwijs in Suriname kwam in de 19e eeuw bijna volledig voor rekening van de Duitse missionarissen. De grootste kerkelijke stroming, de Evangelische Broedergemeente (EBG) is voortgekomen uit de Hernnhutterzending. Dat is een belangrijkste verdienste van de Duitse missionarissen. We schrijven dit alles om ons een ding af te vragen: waarom hebben we ondanks een gedeelde geschiedenis nooit gewild om naast Nederland ook goede banden aan te halen met Duitsland?
Waarom is onze wijzer blijven steken op Nederland? We schrijven dit ook naar aanleiding van de markante politieke ontwikkelingen in Duitsland. De beelden van het tijd en wijle bij openbare aangelegenheden bevende Angela Merkel gingen viraal recentelijk. Na 16 jaar heeft Duitsland een nieuwe bondskanselier. De sociaaldemocraat Olaf Scholz heeft in het Duitse parlement de eed afgelegd. Zijn voorganger, de christendemocrate Angela Merkel, kreeg gisteren in datzelfde parlement een staande ovatie. Enkel de fractie van de radicaal-rechtse partij AfD deed niet mee, vanwege de onvrede over haar asiel- en immigratiebeleid. Merkel zat niet in het parlement zelf, maar in de eretribune, aangezien ze geen parlementslid meer is. Merkel feliciteerde haar opvolger en wenste hem veel succes, waarop ze nog eens een ruiker bloemen van Scholz kreeg (hij deed dat ook al tijdens haar laatste ministerraad). Daarop zwaaide Scholz Merkel uit en toonde hij zijn respect voor haar lange staat van dienst. Scholz is de eerste sociaaldemocratische bondskanselier sinds Gerhard Schröder, die Duitsland leidde van 1998 tot 2005 en opgevolgd werd door de christendemocrate Angela Merkel. Olaf Scholz (1958) was in de laatste regering van Merkel minister van Financiën en vicekanselier. Voor die tijd was hij onder meer minister van Sociale Zaken, burgemeester van Hamburg (na Berlijn de grootste stad van het land en een deelstaat op zich), algemeen secretaris en interim-voorzitter van de partij SPD. Toen Scholz op 24 november 2021 het regeerakkoord aankondigde, klonk dat “alsof een notaris een akte voorlas”, schreef de Duitse krant Der Spiegel. “Ik wil bondskanselier worden, geen circusdirecteur”, antwoorde hij de vraag waarom hij tijdens de campagne altijd zo nuchter en met weinig emotie sprak. Zou je met zo een attitude de verkiezingen in Suriname winnen? Het verschil zit hem wel in waar we zitten.
Duitsland is de grootste en machtigste economie in de Europese Unie en Suriname is een derdewereldland die zijn schulden niet kan betalen en de zwakken in de samenleving niet kan verzorgen. Wij houden van circus. Voor de regering en de nieuwe diplomaten van Suriname huiswerk om ook met Duitsland diplomatieke banden aan te halen.
