COP26 bereikt akkoord – “Imperfect, maar stap in goede richting”

Na een extra dag van koortsachtige onderhandelingen is op de VN Klimaattop COP26 in Glasgow zaterdagavond een verklaring aangenomen die de strijd tegen de opwarming van de aarde een flinke stap verder brengt, maar niet de doorbraak betekent waartoe regeringsleiders op de eerste dagen hadden opgeroepen.

“Imperfect, maar een stap in de goede richting”, vatte de Britse voorzitter van de conferentie het resultaat samen. Dat is ook de teneur van de reacties van milieuorganisaties als Greenpeace.

In de allerlaatste minuten wist India, met steun van China en tot grote teleurstelling van vrijwel alle andere landen, een cruciale zin over het stoppen met steenkool als brandstof af te zwakken. Met succes. Waar lang stond dat landen streven naar ‘het uitfaseren’ van steenkool (als brandstof) staat uiteindelijk ‘het verminderen’ van steenkool. 

Dit zijn de belangrijkste drie punten uit de verklaring die door 197 landen is aangenomen:

Minder steenkool gebruiken

De wereld moet minder steenkool gaan gebruiken en af van overheidssubsidies op fossiele brandstoffen. Het is voor het eerst in 26 klimaatconferenties dat steenkool en fossiele brandstoffen expliciet worden genoemd als oorzaak van klimaatverandering. Dit kan belangrijke gevolgen hebben voor de financiering van nieuwe olie en gas projecten. Hierover is een hard gevecht gevoerd. Zoals de vertegenwoordiger van Iran zei: ,,Als ontwikkelingsland hebben wij fossiele brandstoffen nodig voor onze economische ontwikkeling.”

Rijke landen moeten meer doen om arme landen te helpen

Rijke landen erkennen dat ze meer moeten doen om arme landen te helpen de gevolgen van klimaatverandering op te vangen. Rijke landen betuigden expliciet ‘diepe spijt’ dat ze tot nu toe te weinig hebben bijgedragen.

“Keep 1,5 alive”

De verklaring herbevestigt dat de opwarming van de aarde moet worden beperkt tot 1,5 graden ten opzichte van het pre-industriële niveau. ‘Keep 1,5 alive’ was een belangrijk doel van het Britse voorzitterschap, daartoe aangemoedigd door non-gouvernementele organisaties. De doelstelling van de klimaattop in Parijs, in 2015, was ‘behoorlijk onder de 2 graden, liefst 1,5 graden’. De wereld koerst op dit moment af op 2,7 graden opwarming aan het eind van deze eeuw. Er zullen dus veel extra maatregelen nodig zijn en landen moeten die voortaan elk jaar presenteren, om te beginnen volgend jaar, en niet om de vijf jaar, zoals in Parijs was afgesproken. 

De vertegenwoordiger van de eilandengroep de Malediven zei over het belang daarvan: “Het verschil tussen 1,5 graden en 2 graden opwarming is… ons doodvonnis.”

Twee weken lang werden de onderhandelingen diplomatiek en achter de schermen gevoerd, maar zaterdag vonden veel gesprekken open en bloot plaats in de plenaire zaal en kwamen de verschillen voor iedereen zichtbaar aan het licht. De VS en EU willen zo snel mogelijk de uitstoot verminderen van broeikasgassen die de opwarming van de aarde veroorzaken. China, Iran, Zuid-Afrika en met name India zijn het daar wel mee eens, maar vinden dat zíj nog wat langer door kunnen gaan met gebruik van fossiele brandstoffen omdat zij pas veel later met hun industriële ontwikkeling – en dus de uitstoot – zijn begonnen. 

De ontwikkelingslanden tenslotte willen naast maatregelen om klimaatverandering tegen te gaan vooral maatregelen om de gevolgen ervan op te vangen. Zij worden daarmee het heftigst geconfronteerd, terwijl zij het minst aan het probleem hebben bijgedragen.

“Het is slap, het is zwak en het 1.5 graden-doel is nog maar net in leven, maar er is een signaal afgegeven dat het tijdperk van fossiele brandstoffen ten einde loopt”, aldus Dewi Zloch, die voor Greenpeace in Glasgow was. ,,En dat is belangrijk. Zeker op een klimaattop waar lobbyisten van de fossiele industrie wederom flink vertegenwoordigd waren. De zin in de slotverklaring over het minderen met steenkool en het afschaffen van subsidies voor fossiele brandstoffen is afgezwakt, maar het is niettemin een doorbraak.”

error: Kopiëren mag niet!