Appartementen oplossing voor massale woningnood

Er is de afgelopen dagen veel te doen geweest rond de occupatie van een in ontwikkeling zijnd woningbouwproject in Paramaribo-Noord. We hebben eerder al gevallen gehad van de massale georganiseerde occupatie van afgebouwde en net niet afgebouwde volkswoningen. In de jaren ’90 ging het onder andere om het project Sunnypoint te Wanica. Chinese arbeiders gingen om 7 uur staand in rijen in trucks naar het project om huizen op te zetten, met een efficiëntie die Suriname vreemd is. Het ging heel snel, de huizen waren/zijn wel klein. Op een gegeven moment was het project volgebouwd, de puntjes moesten nog op de i worden gezet. Op een zekere middag kwamen horden mensen, veelal betrokken in de urbanisatie, naar het project, georganiseerd, in bussen. Massaal werden de huizen bezet. Sunnypoint is nooit ontruimd.

De Stichting Volkshuisvesting is eens opgezet om een beetje los van de overheid/politiek de burgerij die daar behoefte aan heeft, te helpen aan een volkswoning. De volkswoning is in Suriname synoniem aan een gratis volkswoning. Het moet gezegd worden, dat in Suriname verschillende percepties en aspiraties bestaan over bezit van onroerend goederen en huizenbezit. Er zijn groepen die gewend zijn aan het huren van huizen. Dan zijn er groepen die in de regel een eigen huis en erf nastreven. Maar er is in de groepen ook een shift te bespeuren, vooral onder de groepen met een redelijke opleiding die doorgaans niet alleenstaand door het leven gaan, maar volwaardige gezinnen vormen. Er zijn groepen, onder andere de voormalig agrarische gemeenschappen, die hun interesse lieten blijken voor bezit van grond en daarnaar snakten vanwege hun productiecultuur. Deze groepen kregen in het bezit van landbouwgrond via huur, erfpacht en grondhuur. Een deel kon grond in eigendom kopen.

Cultureel zijn er intern ook verschillen hoe men staat tegenover komende generaties. Er zijn groepen die niet per se iets hoeven na te laten voor het komende nageslacht en dan zijn er anderen waar ouders heel hard hun best doen om kinderen iets na te laten. Grond werd eerst bebouwd, daarna trad de moderniteit in, maar de grond werd niet voor cash van de hand gedaan. De landbouwgrond bleef behouden, maar de daadwerkelijke bestemming veranderde deels of soms compleet van bebouwing naar uitsluitend bewoning. Veel voormalige landbouwgronden zijn immers door 2-3 generaties opgeslokt als bouwkavel. Daardoor is er een zekere nivellering opgetreden, waardoor iedereen eigenlijk nu voor woningbezit op de onroerendgoedmarkt moet.

We zien echter dat de wens van huizenbezit overgedragen wordt van generatie op generatie.

We zien ook patronen waar groepen zelf bouwen en dan uitbreiden en groepen die zwaar geënt zijn op de gratis of gesubsidieerde woningen die over het algemeen zeer klein zijn. Een heel enkele keer zien we dat gratis woningen worden uitgebreid.

Maar we zien ook een patroon van kraken. Er schijnt een kentering te zijn opgetreden in de houding van de regering richting occupanten. Steeds is beweerd dat politici tot occupaties hebben aanbevolen. Nu zien we voor het eerst dat er ontruimingen plaatsvinden. Maar, met ontruimen is het probleem niet opgelost, als we ervan uitgaan dat iedereen die gekraakt heeft, zit met een huisvestingsprobleem.

In Suriname, maar ook in rijkere landen als Nederland, wonen generaties noodgedwongen in bij de ouders. In Suriname is veel krotvorming. Het aantal krotten is niet eenvoudig, en die bestonden al in de koloniale periode. Bij de overdracht van de soevereiniteit heeft de eerste Surinaamse regering geen duurzaam huisvestingscultuur geërfd, zoals dat gangbaar is. De woningbouwcorporatie is onbekend gebleven in Suriname, ook het appartementsrecht bleef onontwikkeld. De productiecultuur, entrepreneurship, soberheid, discipline en het sociale programma (het inrichten van de infrastructuur, het faciliteren zodat de burger zelf overweg kan), goed bestuur, anti-corruptie, niets is overgedragen door de koloniale regeerders in 1975. Moreel faillissement is in stand gehouden, moreel faillissement is overgedragen.

In Suriname moeten de blokwoningen worden opgezet, maar niet van die kleine en krappe zoals in Nederland. Suriname is een tropisch land, huizen moeten luchtig zijn en een balkon is belangrijk. Een Wet Appartementen is geen rocket science. Een appartement verschilt wel van een typisch Surinaams huis. Zo’n huis heeft een fundering in/op grond die men bezit. Zo’n huis is onlosmakelijk verbonden aan een stuk land. Een appartement hangt in de lucht. Het is een aantal vierkante meters oppervlakte in de lucht en is niet verbonden aan grond. Wanneer een typisch Surinaams huis verloren gaat, is niet alles verloren, omdat de grond er nog is. Daarop bouw je dan opnieuw. Maar, als een appartement verloren gaat, dan heb je maar 1 genoegdoening die je kan krijgen: een uitkering van de verzekering als het gebouw genoegzaam is verzekerd en de calamiteit gedekt wordt door de verzekering. Met de uitkering kun je een ander appartement kopen. Bij appartementen spelen de aansprakelijkheid en de dekking bij calamiteit een grote rol. Woningbouwcorporaties kunnen daarbij een oplossing zijn: de vereniging van eigenaars. Dat is dan net is als een ‘huwelijk’ met een gebonden vermogen: het gezamenlijke en ook gedeeltelijk gepersonaliseerd bezit van een stuk land met een gebouw. Eenvoudiger is het om appartementen te verhuren.

Bij eigendom zijn alle appartementseigenaars lid van de VvE, maar de VvE is geen eigenaar van het gebouw. De VvE is slechts de organisatiestructuur met de uiterlijke kenmerken van een vereniging, die de gang van zaken tussen de gezamenlijke appartementseigenaars regelt. Alle appartementseigenaars zijn gezamenlijk (mede-)eigenaar van het geheel en vormen de gemeenschap van appartementseigenaars. De urbanisatie is in Suriname niet meer te stoppen. De rush zal er zijn op Paramaribo, Wanica en Commewijne. Ook de oorspronkelijke bewoners van deze districten lopen nu klem.

Deze regering heeft de uitdaging om de woningblokken aan te pakken, maar we moeten leren van andere steden en gettovorming voorkomen. De buurten moeten leefbare buurten zijn, zonder hangjongeren die overlast bezorgen.            

error: Kopiëren mag niet!