Morgen wordt wereldwijd de Internationale Dag van de Vrouwen in Rurale gebieden herdacht. Deze dag is zeer belangrijk voor Suriname omdat ook wij in Suriname een behoorlijk aantal vrouwen hebben in de rurale gebieden. Deze vrouwen hebben in deze gebieden te kampen met specifieke problemen en daarom dient de overheid speciale aandacht aan hen te besteden. Vaak zijn deze vrouwen verantwoordelijk voor de zorg van de kinderen, maar ook zorgen ze voor de voedselproductie en zijn ze vaak hoofd van eenoudergezinnen. De verschillende cultuurpatronen spelen hier een belangrijke rol. Tot de uitdagingen van de vrouwen behoren de beperkt beschikbare scholing, openbaar gezondheidszorg, familieplanning en moedersterfte, maar ook gebrekkige begeleiding en ondersteuning als ze producenten zijn van voedsel of in het ambacht hun brood proberen te verdienen. Vrouwen in rurale gebieden verrichten veel onbetaalde werk dat economische waarde en nut heft, maar waarvoor door cultuurpatronen in de samenleving weinig waardering bestaat. Het lot van de vrouwen in de rurale gebieden in Suriname verschilt niet veel van de vrouwen die in andere ontwikkelingslanden wonen. In Suriname speelt ook een rol het recht van deze vrouwen om in het bezit te zijn van productiemiddelen zoals land. Cultuurpatronen spelen hier een rol maar ook de issue van landrechten, een zaak waarmee heel voorzichtig moet worden omgegaan vanwege de verkeerde perceptie die daarover bestaan en de lage kust die op den duur onder water zal komen te liggen. De VN geeft aan dat vrouwen gemiddeld meer dan 40 procent uitmaken van de beroepsbevolking in de landbouw in ontwikkelingslanden. Dat is 20 procent in onze regio (Latijns-Amerika) tot 50 procent of meer in delen van Afrika en Azië. Toch worden ze geconfronteerd met aanzienlijke discriminatie als het gaat om grond- en veebezit, gelijke beloning, deelname aan besluitvormingsorganen en toegang tot middelen, krediet en markt om hun boerderijen te laten floreren. Suriname is geen uitzondering hierop, maar er zijn leiders die dat ontkennen. Het verbeteren van de levens van plattelandsvrouwen is de sleutel tot het bestrijden van armoede en honger. Door vrouwen dezelfde kansen als mannen te geven, zou de landbouwproductie in de armste regio’s van de wereld met 2,5 tot 4 procent kunnen stijgen en zou het aantal ondervoede mensen met 12 tot 17 procent kunnen worden verminderd. En dat geldt ook voor Suriname. De internationale dag wordt onder het thema “Landelijke vrouwen die goed voedsel voor iedereen cultiveren” herdacht. Denk maar in Suriname aan de vrouwen die in de rurale gebieden groenten produceren en vee telen, denk aan de Surinaamse vrouwen op de kostgrondjes. Het werk van deze heldinnen in de voedselsystemen van de wereld moeten we erkennen. Het thema benadrukt de essentiële rol die plattelandsvrouwen en -meisjes spelen in de voedselsystemen van de wereld. Van de productie van gewassen tot het verwerken, bereiden en distribueren van voedsel, vrouwenarbeid – betaald en onbetaald – voedt families, gemeenschappen en de wereld. Toch hebben ze niet dezelfde macht als mannen, en als gevolg daarvan verdienen ze minder loon en ervaren ze meer voedselonzekerheid. Ondanks het vermogen van onze planeet om iedereen van voldoende en goed voedsel te voorzien, nemen honger, ondervoeding en voedselonzekerheid in veel delen van de wereld toe. De covid-19-pandemie heeft samen met klimaatcrises de zaken nog erger gemaakt. Ongeveer 2,37 miljard mensen hadden in 2020 niet genoeg te eten, dat is 20 procent meer dan het jaar ervoor.
Over de hele wereld zijn voedselsystemen afhankelijk van het dagelijkse werk van plattelandsvrouwen. Ze spelen een verscheidenheid aan essentiële rollen, van het verbouwen van gewassen en het verwerken van hun oogst, tot het bereiden van voedsel en het distribueren van hun producten. Maar paradoxaal genoeg hebben diezelfde vrouwen vaak minder toegang tot voedsel en een groter risico op honger, ondervoeding, ondervoeding en voedselonzekerheid dan hun mannelijke tegenhangers. De redenen voor deze loskoppeling van hun recht op voedsel zijn onder meer ongelijke machtsverhoudingen en discriminerende gendernormen. Daardoor hebben vrouwen het laatste en minst in het huishouden eten, evenals hun onevenredige verantwoordelijkheid voor onbetaalde zorg en huishoudelijk werk.
De VN heeft opgeroepen tot een transformatie van onze voedselsystemen om ervoor te zorgen dat alle mensen toegang hebben tot gezonde voeding die bijdragen aan het herstel van de natuur, de klimaatverandering aanpakken en zijn aangepast aan de lokale omstandigheden. Het opnieuw opbouwen van het kapotte wereldwijde voedselsysteem en het ondersteunen van diverse en gezonde productie van voedselgewassen voor lokale, nationale en regionale markten maakt ook deel uit van het nieuwe Feminist Plan voor Duurzaamheid en Sociale Rechtvaardigheid van UN Women. Het Feministische Plan roept op tot sterkere partnerschappen tussen regeringen en het maatschappelijk middenveld om te vergroten genderbewuste ‘agro-ecologie’. Dat is een alternatief voor industriële landbouw waarvan bewezen is dat het voordelen heeft voor vrouwelijke kleinschalige boeren. En dat voedselzekerheid ondersteunt en waardevolle biodiversiteit en ecosystemen beschermt.
