Het zaadje van respect
Een blik in de wereld laat zien dat het respect voor een medemens ver te zoeken is. Poetin schakelt de oppositie niet alleen uit, maar verbiedt ook haar recht van bestaan zodat hij verzekerd is van de overwinning. Wit-Rusland eigent zich het recht toe elke criticus te arresteren. De Syrische president moordt zijn volk uit, de Nederlanders vallen agenten en hulpverleners aan, de maffia is steeds nadrukkelijker aanwezig in de samenleving, onze ex-president denkt het recht te hebben om zijn landgenoten te intimideren door met geweld te dreigen, kortom het respect voor een mensenleven is er niet meer.
Ook in Suriname steekt dit fenomeen steeds meer de kop op. Vroeger was het respect voor elkaar duidelijk aanwezig, dat kreeg je mee met de opvoeding. Je haalde het niet in je hoofd om je ouders een grote mond te geven en je sprak de president of een ander hooggeplaatste correct aan. Zij die in het openbaar scholden of vochten, werden afgedaan als behorende tot de ordinaire laag van de samenleving waar je liever niet mee omging.
Echter in de huidige samenleving gaat nu ook de zogenaamde goede klasse steeds meer respectloos gedrag vertonen. Ze schamen zich niet meer om in het openbaar te schelden en beledigingen te uiten of tijdens vergaderingen fysiek geweld te gebruiken
Parlementariërs voelen zich stoer wanneer ze de president publiekelijk beledigen. Goed ontwikkelde mannen die in radioprogramma’s zogenaamd kritisch bezig zijn maar voor ‘t gemak vergeten dat ze een voorbeeldfiguur moeten zijn en zichzelf belachelijk maken.
Het fatsoen niveau van een volk kan je aflezen aan het gedrag van hun leider. Respectloos gedrag is tijdens de vorige regering ongemerkt onze samenleving binnen geslopen. De vorige president, die juist een voorbeeld figuur had moeten zijn, demonstreerde continu incorrect gedrag. Hij denigreerde de DNA, wenste het volk slapeloze nachten, predikte geweld en misbruikte de instituten. Een volk die met dit voorbeeld wordt geconfronteerd, lapt op de duur het fatsoen ook aan haar laars. Een mens kan uit de goot gekropen zijn, een hoge functie bekleden en deftig in het pak rondlopen, maar daarmee verdwijnt de goot niet automatisch uit hem.
Kritisch zijn is prima, echter de manier waarop laat vaak veel te wensen over. Men grijpt naar de meest geniepige manieren om de tegenstander te beschadigen of uit te schakelen. De aanvallers verschuilen zich achter interviews, facebook, tv- en radioprogramma’s, waar ze zich veilig wanen tijdens het spuien van onwaarheden, beledigingen en laster. Het slachtoffer krijgt niet de kans om zich ter plekke te verdedigen. Iemand op zo’n manier aanvallen, is laf. Jammer genoeg is dit gedrag de laatste tijd schering en inslag. De radioprogramma’s die zich hiervoor lenen, zijn legio, het lijkt wel een nieuwe hype. Het doel is om de ander te kwetsen, te beledigen of te vernederen, maar vaak ook om een uitlaatklep te zoeken voor de eigen woede en pijn. Woede lost echter nooit iets op, het bouwt ook niet op, het werkt slechts vernietigend.
Deze mensen trekken een bepaald luisterpubliek, namelijk mensen die niet zelf nadenken en slechts uit zijn op sensatie. Er zijn echter ook interviews die getuigen van inzicht en intelligentie. Interviews waarin er wordt meegewerkt en meegedacht, waarin oplossingen worden aangedragen. Zulke interviews worden graag beluisterd.
Echter ook de interviewer speelt tijdens het interviewen een belangrijke rol. Er zijn goed getrainde interviewers die weten hoe ze met laster moeten omgaan. Die kunnen een goed gesprek herkennen en stimuleren, maar ze hebben ook gauw door als een geïnterviewde erop uit is om de radio of tv te misbruiken om vuil te spuien en te kwetsen. Ook zulke gesprekken kunnen in goede banen worden geleid door het stellen van kritische vragen. Je dwingt als ‘t ware met je vragen de geïnterviewde om kritisch te luisteren naar hetgeen hij uitkraamt. Kortom goede gesprekken vallen of staan met een goed getrainde interviewer.
Er zijn ook uitzendingen waar er geen interviewer aan te pas komt. De man of vrouw mag solo optreden. Hij kan in zo’n programma positief, opbouwend en verrijkend bezig zijn, maar ook kwetsend en beledigend. Bij dit laatste kan hij niet gestopt of gecorrigeerd worden.
De luisteraar hoeft hier echter niet naar te luisteren. Hij of zij kan zappen naar een ander station. De verantwoordelijkheid ligt bij het radio- of tv-station. De directeur moet hier duidelijk een keuze maken. Als de directeur merkt dat zo iemand in zijn programma kwetsend en beledigend bezig is, kan hij het programma eruit halen. Hij kan echter het geld dat hij ontvangt voor de uitzendtijd belangrijker vinden dan het uitzenden van k w a l i t e i t en daarom dit programma handhaven. Dit station gooit hiermee wel zijn goede naam te grabbel.
Beste mensen, houd altijd in gedachten dat je iemand kan kwetsen in een paar seconden. Maar het kan jaren duren om de schade te herstellen. Respect kan niet worden gekocht, het moet aangeleerd worden. Begin bij jezelf en zaai het zaadje van respect. Zo alleen kunnen we samenbouwen aan een samenleving waarin respect voor een medemens normaal is.
“It’s always been a mystery to me how people can respect themselves when they humiliate other humans.
Josta Vaseur
