Dat een energiesectorplan ontwikkelen deskundigheid vereist, is een feit, maar dat kan tegenwoordig relatief eenvoudig op een Excel spreadheet. Het zou fictie kunnen lijken, als dit niet gepubliceerd was in het zeer gerenommeerde technisch-wetenschappelijke vakblad “Renewable Energy”, door de zeer toonaangevende uitgever Elsevier/ ScienceDirect. Het artikel, gepubliceerd door hoofdauteur Peter Donk, is getiteld “REVUB-Light: a parsimonious model to assess power system balancing and flexibility for optimal intermittent renewable energy integration – A study of Suriname”, welke bereikt kan worden via link: https://authors.elsevier.com/a/1cspV3QJ-dhogw. In dit artikel wordt een nieuw/ innovatief model besproken, welke door Donk ontwikkeld is, gekenmerkt voor de relatief simpele, effectieve en efficiënte wijze waarop duurzame energiesector planning kan geschieden. Het model, “REVUB-Light” (REVUB staat voor: “Renewable Energy Variability Upscaling and Balancing”), is toegepast op Suriname als “case study”, waarbij aangetoond is dat Suriname potentie heeft voor een kosten efficiënte transitie naar 100% hernieuwbare energievoorziening. Zo een transitie vergt een strategische planning van de energiesector, omdat grote mate van hernieuwbare energie integratie komt met enorme uitdagingen, namelijk, de technische haalbaarheid, in verband met stabiliteit bij wisselvallige energiebronnen (wind en zon), en kostenaspecten, in verband met de kostenefficiëntie en energietarieven (betaalbare energie). In het verlengde daarvan is strategisch beleid van zeer groot belang. De nodige inzichten, daarmee gepaard gaande, kunnen met het ontwikkeld model heel eenvoudig en effectief zichtbaar gemaakt worden, wat de basis vormt voor langtermijn duurzaam beleid.
De potentie voor de transitie naar 100% hernieuwbare energie voorziening, zoals in de studie belicht wordt, ontleent Suriname aan de hydrocultuur, namelijk waterkracht. Met waterkracht in de energie mix van Suriname bestaat er een solide basis voor de duurzame integratie van wind- en zonne-energie. Echter, windenergie is de bevoorrechte kandidaat, vanwege de relatief lage landgebruik intensiteit, en de invloed van de Inter Tropische Convergentie Zone (ITCZ), welke een minder gunstig effect heeft met betrekking tot zonne-energie (vanwege de hoge bewolkingsgraad), en daarmee dus ook de prijsverhouding per eenheid opgewekte energie (kWh). De strategische/ completerende rol van wind, als gevolg van de noordoost passaat, gedurende de kleine regen- en kleine droge tijd (januari-april), kan verder ook bijdragen aan mitigatie van droogte effecten, bij het optreden van extreem droge jaren, waarvan de frequentie schijnbaar toeneemt. Wanneer het Afobaka stuwmeer zich in de grote regentijd minder goed hervult, gedurende mogelijke extreme droogte, kan windenergie dus zorgen voor de mitigatie. Op basis van het huidig waterkrachtpotentieel van Suriname, kan windenergie tot 20-30% effectief (kosten efficiënt) bijdragen in de huidige energievoorziening/-behoefte, zoals in de publicatie wordt aangetoond. Het grote voordeel is dat dit modulair opgeschaald kan worden, afhankelijk van de bestaande infrastructuur in de kust vlakte, en additionele/ noodzakelijke voorzieningen in de toekomst. Met de verdere ontwikkeling van het waterkrachtpotentieel van Suriname (o.a. het Kabaleboproject) zou de mate van (wisselvallige) windenergie verder vergroot kunnen worden, met als gevolg de potentie voor 100% hernieuwbare energievoorziening.
Met het gegeven dat er enorme voorraden fossiele hulpbronnen (olie en gas) zijn aangetoond voor de kust van Suriname, is een herziening van de planning van de energie sector in Suriname niet te ontkomen, als er dus een visie bestaat gericht op duurzame ontwikkeling. Er zal namelijk een gezonde balans gevonden moeten worden, niet alleen vanwege klimaatverdragen, maar, belangrijker nog, vanwege het feit dat fossiele hulpbronnen eindig zijn. Het komt dus neer op een strategische benutting van (hernieuwbare) natuurlijke hulpbronnen, welke dus vertaald moet worden naar strategische/ duurzame planning van de energie sector, op basis van strategisch beleid. De vertaalslag kan effectief op basis van modellering met “REVUB-Light”, zoals aangetoond met de publicatie.
Peter Donk, MSc (energiedeskundige)
