Ons kiesstelsel is een districtenstelsel en ons volk is niet homogeen over het hele land verdeeld. Erger nog! Districtsgrenzen lopen vaak langs etnische lijnen. Als een politieke partij kans ziet om een aanhang te krijgen die op haar stemt omdat ze tot haar etnische groep behoort, dan zit die partij op rozen. Men hoeft dan niet meer te presteren om stemmen te krijgen. Men stemt gewoon op je omdat je tot de “familie” behoort. De overige groepen in het land gaan zich vanzelfsprekend ook bundelen in etnische partijen. Want wat is makkelijker dan mensen op je te laten stemmen zonder dat je hoeft te presteren? Ik ga u het probleem met behulp van de wiskunde verder uitleggen; het loopt sneller zonder veel woorden en zonder veel namen.
Ons politiek gebeuren is bepaald door drie politieke partijen: Partij X, partij Y en partij Z.
De aanhang van partij X bestond hoofdzakelijk uit mensen van Afrikaanse afkomst. Deze mensen waren de eerste immigranten na de blanken en waren daarom veel beter ontwikkeld dan de overige die hoofdzakelijk in de landbouw zaten. De Afro-Surinamers waren de intellectuelen, de ondernemers, de hogere en lagere ambtenaren, medici, onderwijzers, verpleegkundigen enz. De Surinaamse politiek werd door hen beheerst door slim gebruik te maken van etniciteit. Dit noem ik EP-X (Etnische prestatie van partij X).
EP-X
De prestatie was om de, toenmalig laag geschoolde, binnenlandbewoners stemrecht te geven en ze te leren op X te stemmen. Partij X kreeg hierdoor het monopolie in de politiek. Maar monopolie maakt gemakzuchtig; je kreeg een vadsige partij, die niet veel hoefde te doen om in het politieke zadel te blijven. Ontevreden aanhangers werd een ambtenarenbaantje gegeven. Dat gaf wel aanleiding tot een enorme bureaucratie want de ambtenaren moeten aan werk worden geholpen. Partij X had het politieke monopolie maar ze was niet erg briljant. Haar grootste concurrent was partij Z met aanhangers hoofdzakelijk in de landbouwgebieden. Om partij Z af te zwakken werd het landbouwgebeuren, al dan niet opzettelijk, verwaarloosd. Geen slimme zet tegen partij Z want het gevolg was dat de landbouwers massaal richting hoofdstad trokken en de aanhang van partij X op elk gebied gingen concurreren. Een tweede grote fout heb ik uit de krant; ik weet dus niet zeker of dit waar is. De tweede vermoedelijke fout is om een andere Aziatische groep in ons land te faciliteren “om de economische kracht van de aanhang van partij Z te breken”. De fout hierin zit dat als je de economische macht van je concurrerende partij wilt breken, je de economische kracht van je eigen partijgenoten moet vergroten door scholing en scheppen van productiemogelijkheden; zonder de kansen van anderen te ontnemen. Maar dan ga je als partij moeten werken. Vandaag zit de aanhang met twee “economische” hebi’s boven zich. Een vriend van mij had kiespijn en liet zich daarom door een wesp in zijn wang steken. Nu voelde hij de kiespijn niet meer. Want de steek van de wesp was zeer heftig voor mijn vriend met de opgezwollen wang.
De grootste fout die partij X heeft gemaakt is het doen ontstaan van partij Y door na de onafhankelijkheid, ondanks waarschuwingen, een eigen leger door te drukken onder leiding van mensen uit Nederland. Maar X vond het hard nodig want “onze grenzen moeten worden bewaakt”. “Showtime” is bij verwende, financieel en economisch, onervaren politici veel belangrijker dan welvaart.
EP-Y (Etnische prestatie van partij Y)
Partij Y had veel sympathie in het binnenland en zorgde dat het district Para nieuwe grenzen kreeg, zodanig dat bijna alle benedenlandse indianen in dat district, vanaf de Coppename tot de Cottica, gebundeld waren en minimaal één zetel opleverden. Het district Sipaliwini werd wanstaltig groot waardoor alle bovenlandse indianen, vanaf Washabo aan de Corantijn tot Kawemhakan aan de Lawa, daar werden gebundeld en ook zeker één zetel opleverde. Ook de grenzen van Coronie werden vergroot en daarmee werd het monopolie van de kleine groep in de omgeving van Totness, die het altijd te vertellen had, verbroken. Voer voor (politiek) analisten om de laatste wijziging van de districtsgrenzen te bestuderen. Je hoeft niet het kiesstelsel te veranderen; er is veel mogelijkheid tot rommelen. (Politieke hebzucht is grenzeloos!).
Minpunt van partij Y is geweest dat ze alle belangrijke ambtelijke functies in handen heeft gelegd van partijloyalisten zonder te controleren of ze productief waren. Ons land is tien jaar stil blijven staan.
EP-Z (Etnische prestatie van partij Z)
Partij Z is, gebruikmakend van de impopulariteit van partij Y, haar partij gaan openstellen voor alle etnische groepen in het land. Ik heb haar voorzitter nooit kunnen betrappen op onoprechtheid op etnisch gebied. Kan eigenlijk niet anders; hij is opgegroeid in een bromkijari in Lelydorp. Elke nieuwe politieke partij in ons land moet dit navolgen; ons kiesstelsel eist dat.
Valse start
Partij Z is net aan de macht; ik kan dus niet veel zeggen. Maar wel weet ik dat er een valse start is gemaakt.
1. COVID.
Een intelligent beleid bestrijdt COVID niet door avondklok en lock-down maar door goed overleg waarbij er voor wordt gezorgd dat de economie er niet onder lijdt! Waarom heeft de minister geen COVID gehad maar wel belangrijke politici, die niet weten hoe te zoeken op het internet? Waarom heeft maanden geleden het openbaar vervoer zo lang (onnodig) stilgestaan? Waarom hebben mensen, die de internationale ontwikkelingen op COVID gebied volgen, geen COVID gehad? Waarom hebben bedrijven met een intelligente directie geen interne besmettingen gehad? Waarom is COVID in ons klein, warm en vochtig landje met veel ventilatie nog niet onder controle?
2. Valutakoers.
Hoe komt het dat een partij, waarvan je verwacht dat het toegang heeft tot de intelligentsia van alle bevolkingsgroepen, de valuta koers bij wet probeert te beïnvloeden in plaats van door productieverhoging na te streven? Eigenlijk moet ze partij Z copyright betalen aan “meesterbrein” Abdul. Eigenlijk steelt partij Z, precies zoals partij Y dat deed door ondernemers te verplichten hun dollars in te wisselen tegen de Abdulkoers terwijl dezelfde ondernemers hun dollars voor buitenlandse onderdelen voor het in stand houden van hun bedrijf, moeten gaan zoeken op de zwarte markt.
Maar er gloort hoop aan de horizon
Ik ben er van overtuigd dat het intellect van Suriname zich in partij Z heeft gebundeld. Maar er valt niet veel te merken.
Slechts drie huzarenstukken zijn zichtbaar. Eén is dat de ambtenarij haar salaris ontvangt zonder dat er geld wordt geleend; het tweede is dat er (nog?) niet wordt gestolen. (Kruimeldiefstal zie ik niet als diefstal) en het derde is dat er een overeenkomst is getekend met een bonafide buitenlandse investeerder.
Om de volgende verkiezingen te winnen zal de partij zich moeten onderscheiden. Ze wordt zeer scherp in de gaten gehouden.
Zowaar, de lat is hoog voor de Bromkijari.
Rudi Jadnanansing
