William Orie, directeur Monetaire Zaken bij de Centrale Bank van Suriname (CBvS), is van mening dat het normaal moet zijn om een bepaald percentage van de exportopbrengsten te verkopen aan CBvS of aan de commerciële banken, zodat de import van de meest basale zaken (eerste levensbehoeften, medicijnen e.d.) geen stagnatie ondervindt. “De meest basale zaken importeren, is a hell of a job”, zei Orie in Welingelichte Kringen. De CBvS heeft advies uitgebracht aan de regering om hierin verandering te brengen. “We hebben niet gekozen om de exportopbrengsten voor 100% te verkopen, de CBvS had in eerste instantie geadviseerd 60%, vermoedelijk hoort u geluiden van 30%, we zouden daarmee kunnen leven, we moeten ergens beginnen”, luiden de woorden van de econoom.
Alhoewel Orie meedeelde dat de deviezenreserves in elk geval niet afnemen, is de andere kant van de medaille dat CBvS nauwelijks de mogelijkheden heeft om haar internationale reserves op te bouwen. “En dat is een hele trieste zaak.” Daar bovenop is de verwachting van de samenleving dat CBvS een enorme internationale reserve heeft om de stabiliteit in de munteenheid te garanderen. Volgens Orie is de stand van de internationale reserve per 15 januari circa US$ 600 miljoen, inclusief de ringfence-middelen van de banken die neerkomt op US$ 316 miljoen. “We hebben dus US$ 282 miljoen aan reserves. Wij zouden wel voldoen aan de minimale importdekking die internationaal wordt geëist van 3 maanden.”
Orie wijst op een maatregel van 2002, die vol goede bedoelingen zat maar negatieve consequenties met zich heeft meegebracht. In 2002 is namelijk besloten dat de exporteurs binnen 60 dagen hun exportdeviezen naar Suriname moeten transfereren. Er is ervan uitgegaan dat de exporteurs hun exportdeviezen gaan verkopen aan CBvS of aan de banken, ‘maar die assumptie blijkt niet op te gaan, alhoewel de exporteurs die middelen wel hebben’. De exporteurs kiezen vanzelfsprekend voor de hoogste koers.
President Chandrikapersad Santokhi heeft eerder een uiteenzetting gegeven over de oorzaken van het valutaprobleem en daar aansluitend maatregelen die beogen de wisselkoers te stabiliseren. Dit ging gepaard met veel kritiek op de maatregelen. De president wil de exporteurs verplichten om 30% van hun opbrengst in valuta in te wisselen tegen de nadelige CBvS-koers. De CBvS heeft de opdracht gekregen om de vergunning in te trekken bij speculaties. De VES-topper Winston Ramautarsing noemde dit eerder een oneigenlijke exportbelasting, die ervoor zal zorgen dat per februari er geen export van groente, rijst enzovoorts zal plaatsvinden, daar de winstgevendheid sterk zal inboeten.
