Ontmoetingen met Panaike
“Baas Ferrie”, directeur van het bekende consultantsbureau CESWO, krijgt van een grote Engelse houtondernemer de opdracht een bosinventarisatie te doen in de binnenlanden van Suriname. Baas Ferrie is de bijnaam van de in Suriname gerenommeerde wetenschapper Deryck Ferrier.
De opdracht wordt hem verleend in 1972. Hij stelt een bosploeg samen bestaande uit zes personen die allemaal bekend zijn met de gebruiken die voor het Surinaamse oerwoud gelden.
Daartoe behoort o.a. dat bij alle activiteiten een plengoffer moet worden gebracht. Ook voor personen die geen geloof hechten aan bovennatuurlijke krachten, geldt dit. Geen eenvoudige opgave voor de in Suriname geboren en getogen, maar westers opgeleide onderzoeker Deryck Ferrier, die geleerd heeft alleen waarde te hechten aan zaken die onderzocht kunnen worden en verifieerbaar zijn.
De gebeurtenissen die zich tijdens de werkzaamheden in het bos, maar ook daarna afspelen plaatsen de auteur voor raadsels. Hij geeft dan ook alleen beschrijvingen van wat hij meemaakt, zonder een waardeoordeel te vellen.
Één van de meest indrukwekkende voorvallen vindt plaats wanneer baas Ferrie besluit alleen en ongewapend een wandeling buiten het basiskamp te maken. Één van de leden van de bosploeg genaamd ‘Yankee’ besluit hem te gaan zoeken. Yankee is gewapend met een geweer. Wanneer hij baas Ferrie tegenkomt worden ze geconfronteerd met een jaguar die hen op korte afstand is genaderd en hen in de ogen lijkt aan te kijken. Yankee neemt geen risico en haalt terstond de trekker van zijn vuurwapen over. Tot zijn schrik merkt hij op dat het geweer niet afgaat. Hij kan nog net zien dat de jaguar een sprong in hun richting maakt. Beiden slagen er ternauwernood in achter een omgevallen boom weg te duiken. Ze voelen een luchtstroom boven hen en ruiken een lijkenlucht, maar blijven beiden ongedeerd. De jaguar verdwijnt in het oerwoud. Baas Ferrie dankt Yankee ervoor dat deze hem tijdig naar beneden heeft getrokken. Tot zijn verrassing zegt Yankee: “nee baas Ferrier, u hebt mij naar beneden getrokken”. Als zij in het kamp aankomen, vertellen zij het verhaal aan hun ploeggenoten. De Indiaanse gids onder hen, luisterend naar de naam Bernard, legt hun uit dat het Panaike, de bosgeest zelf geweest is die hen gered heeft.
Er doen zich in het boek nog verscheidene wonderbaarlijke gebeurtenissen voor die op intrigerende wijze door de auteur worden beschreven. Een deel van het verhaal speelt zich af in Nederland. In Arnhem vindt er een merkwaardige ontmoeting plaats met een zekere Loepie, die de schrijver in Suriname als een nietsnut had leren kennen en die hem op allerlei manieren geprobeerd had een Zwitsers uitklapmes afhandig te maken. De auteur had Loepie beloofd hem het mes cadeau te maken als ze elkaar weer zouden ontmoeten. In een nabij gelegen winkel ziet hij een kopie van het mes dat hij tot grote verrassing van Loepie aan deze ten geschenke geeft!
Ook de ontmoeting met de echtgenote van de op mysterieuze wijze in de binnenlandse oorlog verdwenen Bernard maakt diepe indruk op de lezer. De auteur overhandigt het originele exemplaar van het Zwitsers uitklapmes aan de echtgenote/weduwe. Laatstgenoemde verklaart op dat moment de stem van Bernard te horen die haar instructies geeft over alle delen van het mes en hoe ze deze moet openklappen en gebruiken.
Maar het boek is tevens een beschrijving van de gebeurtenissen rondom de onafhankelijkheid, de daarop volgende coup van 1980 en ook de decembermoorden van 1982 en de binnenlandse oorlog van eind jaren 80. Alszodanig kan het beschouwd worden als een historisch document.
Het boek houdt het midden tussen een (populair) wetenschappelijk werk en een roman. Maar het is geschreven in klare taal, zonder vakjargon, en is behapbaar voor de gemiddelde persoon die in staat is een krant te kunnen lezen. Het is dan ook verwachtbaar dat het boek op grote belangstelling zowel in Suriname als in Nederland zal kunnen rekenen.
De titel: ‘In de ban van de bosgeest’ zal voor velen vreemd aandoen, omdat de vermeende ontmoeting met Panaike slechts een klein deel van het boek beslaat. Ik denk echter dat het de bedoeling van de schrijver is geweest om de spirituele sfeer waarin het verhaal geschreven is, te benadrukken.
De vraag of er meer is tussen hemel en aarde dan wij met onze niet helemaal betrouwbare zintuigen kunnen zien of voelen, wordt op indringende wijze aan de orde gesteld.
Het wordt aan de lezer zelf overgelaten een oordeel te geven!
Titel : In de ban van de bosgeest Auteur : Deryck Ferrier Verschijningsdatum : december 2020 Aantal pagina’s : 240 ISBN : 978-99914-57-40-6 Prijs : SRD 275,–
door: Carlo Jadnanansing
