Elke jarige heeft zin in een feestje, vooral wanneer je bigi jari wordt. Suriname viert op 25 nov het feit dat ze vijfenveertig jaar geleden onafhankelijk werd. Een feestje zit er niet in omdat er geen geld is en omdat covid-19 nog steeds op de loer ligt. Onafhankelijkheid is het volledig soeverein kunnen heersen door een land of staat over het eigen grondgebied, zelfstandig kunnen beslissen over het binnenlands- en buitenlands beleid en niet worden bestuurd door een ander land. De vraag rijst hoe Suriname als zelfstandig land heeft gefunctioneerd? Er lagen op de weg naar zelfstandigheid vele obstakels waardoor het moeizaam ging. Een enkele regering is het gelukt om Suriname uit het dal te halen en weer op de rails te zetten. Maar voordat het land weer op zijn wankele pootjes kon lopen, kwam er een andere regering en duwde Suriname terug in het drijfzand. Deze ups en downs zijn fataal voor het land geweest en de laatste 10 jaar waren zelfs zo slecht dat we ronduit kunnen beamen dat er geen sprake was van zelfstandigheid. Suriname leefde op de pof en hield en houdt zich staande door middel van leningen. Dat geeft een eng, onveilig en onzeker gevoel.
Wat heeft de onafhankelijkheid het land gebracht. Op deze vraag zult u verschillende antwoorden horen omdat elk het bekijkt vanuit zijn of haar eigen straatje. Zij die dicht bij de geldpot zaten en hebben kunnen profiteren, zullen zeggen dat de onafhankelijkheid prima is verlopen. En degenen die zijn verarmd zullen weer anders piepen. Ik denk dat geen mens of land zelfstandig wordt zonder de nodige kinderziekten. Daarom is niet het antwoord op deze vraag van belang. Veel belangrijker is het om de gemaakte fouten op een rijtje te zetten en de bereidheid te hebben om van die fouten te leren. Er is bijvoorbeeld meer import dan export geweest, dat betekende geen inkomen dus achteruitgang. Corrupt handelen leek wel een sneeuwbal die continu werd gerold dus alsmaar groter werd. Bedrijven konden door gebrek aan valuta niet overeind blijven (mits er sprake was van drugsgeld) Suriname zit tot aan zijn nek in de schulden die niet kunnen worden terugbetaald. Vreemdelingen hebben als ‘t ware een open paspoort om het land binnen te komen en onze inkomsten bronnen weg te dragen ( vis, hout, bauxiet, goud.) Er liggen mogelijkheden zat maar de goede wil, de kennis, het doorzettingsvermogen en vooral oprechte liefde voor het land ontbreken. Vele leiders weten niet hoe te handelen wanneer ze plotseling geld en macht in de schoot geworpen krijgen. Op de weg naar zelfstandigheid heeft geld een grote rol gespeeld voor Suriname. Geld geeft macht en die combinatie leidt vaak tot egoïsme en hebzucht, diefstal en corruptie. Velen grepen hun kans om zichzelf te verrijken in plaats van te werken aan de opbouw van het land.
Er zijn vele factoren waaraan elke Surinamer zelf kan toetsen of Suriname in die 45 jaar zijn onafhankelijkheid heeft bewezen.
- Is er vandaag de dag echte- of schijn eenheid onder de bevolking?
- Goed onderwijs: Zijn er goede schoolgebouwen en goed materiaal, voldoende geschoolde mensen die het land kunnen helpen opbouwen.
- Is er een goede en betaalbare gezondheidszorg?
- Vriendjespolitiek: zweert men bewust vriendjespolitiek af of maakt men zich juist schuldig aan nepotisme.
- Drugs: Heeft drugs het land in zijn greep? Zij die drugs het land hebben binnen gebracht en zich ermee hebben verrijkt, hebben niet alleen Suriname de slechte naam bezorgd van drugsdoorvoer land, maar ook een maatschappelijk probleem gecreëerd van junks en verslaving. Kan men de strijd tegen drugs aan of zal de drugs zegevieren?
- Geld en macht: deze combinatie kan dodelijk zijn. Geld kan het middel zijn tot zelfverrijking, hebzucht, vriendjespolitiek en omkoping. Met andere woorden, zijn er mensen aan de top die niet meer denken aan de belangen van land en volk, maar aan eigen belang en elk middel aangrijpen om zich te blijven verrijken.
- Wordt er integer gehandeld, is er moraal en fatsoen of glijdt het land af naar wetteloosheid en de afwezigheid van een rechtsstaat.
- Heeft het land voldoende geld in kas om het volk enige zekerheid te kunnen bieden? Hebben we voldoende reserve om plotselinge nood (dijkdoorbraak, ziekte) op te kunnen vangen? Suriname ontbreekt het aan beide.
- Hoe is de mentaliteit van het volk? Hebben we een lui, gemakzuchtig en afhankelijk volk gekweekt of een volk dat zijn eigen verantwoordelijkheid kan dragen?
Elke Surinamer, arm en rijk, kan mee helpen bouwen aan ons geliefde land, door te werken, de handen uit de mouwen te steken, gewoon aan te pakken. Je hoeft niet universitair geschoold te zijn om te werken. Iedereen kan zijn steentje bijdragen, je hoeft het slechts te willen. Martin Luther King zei eens: “If you can’t fly, then run. If you can’t run, then walk. If you can’t walk, then crawl. But by all means, keep moving!” Dat is mijn boodschap aan het Surinaamse volk. Zit niet te wachten op hulp maar kom zelf in beweging.
Ik kan alleen maar hopen dat de volgende generatie van de gemaakte fouten heeft geleerd en zich zal voornemen om het beter te doen zodat Suriname op alle fronten een zelfstandig en onafhankelijk functionerend land kan worden.
Josta Vaseur
