Het is medio mei 2019. Jonge, wanhopige, tienermeisjes uit Frans-Guyana steken de Marowijnerivier over om in Suriname het dodelijke onkruidbestrijdingsmiddel Gramoxone te kopen. Ze kopen het echter niet om het onkruid op het perceel van hun ouders te doden, maar om zichzelf van het leven te beroven. In Suriname kan dat: Gramoxone is her en der verkrijgbaar, niet verboden. In het grensgebied rond Maripasoula was men bezorgd over een reeks zelfmoordgevallen in dat dorp. Gramoxone is verboden in Frans-Guyana, nadat de Europese Unie het product per juli 2007 verbood. Jonge meisjes vonden vervolgens hun weg naar Suriname gemakkelijk om Gramoxone te kunnen kopen. Mogelijk verkrijgbaar bij elke winkelier aan de Surinaamse zijde van de Marowijnerivier.
Terwijl op het Latijns-Amerikaanse continent de strijd, ook door nationale overheden, wordt opgevoerd tegen dergelijke dodelijke stoffen, toont de Surinaamse overheid een nogal passieve houding als het gaat om het verbieden van dergelijke onkruidbestrijders en andere giftsoorten, die in de landbouwsector worden gebruikt. In januari van dit jaar overleed een peuter van 15 maanden te Munder nadat het jongetje Gramoxone uit een softfles had gedronken. Hij zou de fles met landbouwgif op het erf gevonden hebben en waarschijnlijk gedacht hebben dat het frisdrank was. De fles was voor de helft gevuld met het verdelgingsmiddel en het kindje had bijna alles gedronken. Het is een triest voorbeeld van de gevolgen wanneer iemand Gramoxone in het lichaam krijgt. Met regelmaat berichten media over zelfmoorden door het drinken van Gramoxone.
Paraquat, stof in Gramoxone, in veel landen verboden
Op 22 september werd bekend dat in Brazilië een verbod is ingegaan op het gebruik van Paraquat. Paraquat is een wereldwijd veel toegepast herbicide, waarvan het gebruik echter omstreden is vanwege de hoge mate van giftigheid voor mens en dier. Merknamen van producten die Paraquat als werkzame stof bevatten, zijn onder andere Gramoxone, Luxan Paraquat, Paraquat Protex en Priglone. Paraquat stond in de top 5 meest gebruikte herbiciden in Brazilië, vooral in soja en granen.
Gebruik Glyfosaat per 1 januari 2021 wel verboden in Suriname
De Surinaamse overheid heeft wel besloten dat naast het verbod op import van het verdelgingsmiddel Glyfosaat sinds 1 januari 2019, het gebruik ervan vanaf 1 januari 2021 ook niet meer toegestaan zal zijn. De overheid heeft dit besloten, ondanks het feit dat het omstreden middel in de VS en de EU nog steeds wordt toegestaan.
Deze maatregel is echter getroffen op basis van het feit dat de Wereldgezondheidsorganisatie WHO in 2015 heeft aangegeven dat dit middel mogelijk kankerverwekkend is voor de mens. Het ministerie van Landbouw, Veeteelt en Visserij (LVV) berichtte dat deze beslissing is genomen ‘uit voorzorg om onze samenleving te beschermen tegen alle negatieve gevolgen van dit middel’.
Het is echter niet uit te leggen waarom het middel Gramoxone nog gewoon verkrijgbaar is. Natuurlijk, het zijn vooral de landbouwers in het westelijk deel van het land die de stof gebruiken. Er zou ook nog geen effectief vervangend middel zijn gevonden. Gramoxone is dus nog steeds verkrijgbaar, terwijl de regering weet dat het behoorlijk vaak wordt gebruikt door mensen die een einde aan hun leven willen maken. In een reactie bevestigt het VHP-assembleelid Radjen Debie, werkzaam bij het ministerie van LVV, in gesprek met Dagblad Suriname dat Gramoxone inderdaad nog steeds niet is verboden. ‘Het feit dat mensen die stof gebruiken om suïcide te plegen, is geen reden om tot een verbod over te gaan. Immers, zij vinden dan wel andere middelen om uit het leven te kunnen stappen.’
