In de media is al verschenen dat er al een uitreisverbod is uitgevaardigd voor voormalig minister Hoefdraad van het vorig kabinet. De kans is groot dat hij ingevolge de grondwet en de overige wetgeving nu wel in staat van beschuldiging wordt gesteld. We hebben eerder aangegeven dat de regering moet proberen om gelden die oneigenlijk zijn onttrokken aan het systeem, terug te halen. Dit is al in vele landen gebeurd. En die gelden zouden aangewend kunnen worden om onze schulden af te lossen en om de monetaire reserves aan te vullen. Internationaal is er kader aanwezig binnen bijvoorbeeld het politieapparaat om gestolen gelden terug te halen. Suriname kan met de landen met wie we gaan samenwerken een justitieel verzoek doen om bijstand te verlenen aan ons politieapparaat of aan ons openbaar ministerie. Deze buitenlandse ambtenaren en rechercheurs kunnen uitvoerend bezig zijn samen met counterparts hier en kunnen tegelijk ambtenaren en diensten opleiden zodat we zelf onze research kunnen doen. In de recente geschiedenis zijn er geen gevallen bekend in Suriname waar verduisterde gelden van de Staat zijn teruggehaald. In Guyana is dat wel het geval geweest. Ook in sommige Afrikaanse landen zouden gelden zijn terug gehaald. We zouden van deze expertise ook gebruik kunnen maken. De samenwerking met de landen zou moeten gebeuren via Juspol en het ministerie van Buza. De gelden die in Suriname zijn verdampt, zitten op verschillende bankrekeningen verspreid over de gehele wereld. Deze bedragen kunnen worden via banken alhier worden ‘gewired’ naar andere buitenlandse banken. Ook kan het dat gelden, grote bedragen, giraal zijn overgemaakt naar banken in het buitenland. Ook is het mogelijk dat bedragen fysiek zijn meegenomen naar banken in andere landen. En wat ook tot de potentiele mogelijkheden behoort is het witwassen van door corruptie verkregen gelden. In Suriname wordt veel geld gestolen via overfactureringen. De gelden die via de corruptie zijn verdampt dienen ook te worden teruggehaald. Het is niet uitgesloten dat een groot deel van de leningen verdampt is via overfactureringen. Deze gelden moeten dus ook worden terug gebracht. Deze navorsingen zullen meer tijd en vaardigheid vergen, maar het is te doen. Het is jammer dat de Anticorruptiecommissie nog niet is ingesteld. Deze commissie moest al zijn ingesteld door de regering.
We hebben in Suriname enige tijd terug de Anticorruptiewet gehad die goedgekeurd is in DNA. Deze wet moet verder worden uitgewerkt in staatsbesluiten. Ook moet de werking van deze wet nog goed van de grond komen. Daarvoor is de minister van Juspol verantwoordelijk. Een belangrijk onderdeel van de wet is het verplicht regulier rapporteren van de bezittingen, het vermogen en de schulden door publieke functionarissen. Deze verplichte jaarlijkse meldingen vinden nog niet plaats. Dit had tenminste al een jaar geleden al begonnen moeten zijn en de ministers, de vp en de president, de dc’s en de directieleden in de publieke sector daar achteraan zouden alvast een goed voorbeeld op dit stuk kunnen geven.
Witwassen is het uitvoeren van transacties teneinde de illegale oorsprong van geldsommen te maskeren. Het doel van witwassen is om illegaal verkregen vermogen te kunnen besteden of investeren zonder dat de illegale oorsprong bewezen kan worden. Zodoende kan voorkomen worden dat het geld door justitie of belastingdienst in beslag wordt genomen en kan men eveneens voorkomen dat justitie via het geld de dader van het misdrijf kan opsporen.
Witwassen is in vrijwel alle landen strafbaar als misdrijf. Wie zich hiermee bezighoudt, riskeert strafvervolging, bestuursrechtelijke sancties en tuchtsancties. Door het zo moeilijk mogelijk te maken financiële voordelen uit criminele activiteiten te trekken, hoopt men criminaliteit zelf te ontmoedigen. Hierin bestaat een parallel met heling.
Hoewel het witgewassen vermogen uit enig strafbaar feit afkomstig moet zijn, hoeft eigenlijk het gronddelict niet bewezen te worden. Het gronddelict kan een criminele activiteit zijn zoals drugshandel, maar ook vermogen uit illegaal ondernemerschap en legale arbeid waarover geen aangifte bij de belastingdienst is gedaan (ook wel zwart geld genoemd) levert het delict witwassen op.
Witwassen is in vrijwel alle landen strafbaar als misdrijf. Wie zich hiermee bezighoudt, of de antiwitwaswetgeving onvoldoende respecteert, riskeert sancties op verschillende niveaus. De financiële regulator kan administratiefrechtelijke sancties opleggen, bestaande uit geldboetes, voor instanties intrekking van de vergunning en voor natuurlijke personen een beroepsverbod.
Het openbaar ministerie kan een strafvervolging aanspannen. Strafrechtelijke sancties kunnen onder meer bestaan uit een geldboete, en voor natuurlijke personen bovendien gevangenisstraf of een taakstraf. Wanneer een bedrijf beroepshalve is aangesloten bij een beroepsvereniging, kan deze ook tuchtrechtelijke sancties opleggen, zoals een berisping, schorsing, of ontzetting uit het beroep. Dit systeem is in Suriname zwak ontwikkeld
Een partij die meent schade te hebben geleden door het witwassen kan een civiele schadevergoedingsprocedure starten.
Niet alleen witwassen zelf, maar ook bepaalde aanverwante handelingen kunnen leiden tot bovengenoemde sancties, zoals het niet implementeren van de door de wetgeving vereiste procedures of deze procedures niet naleven (ook als er nog geen daadwerkelijke witwaspraktijken hebben plaatsgevonden), of naar een klant lekken dat diens transactie als verdacht is aangemerkt (’tipping off’). Een sterke Kaalplukwet moet in Suriname ook komen om ondernemers en burgers kaal te plukken die via corruptie hun vermogens uitbreiden.
