“Die ellendige jongens hebben mijn man weer laten wachten. Ik snap niet dat hij nog met ze wil werken.” Deze woorden kwamen uit de mond van een vrouw die haar boodschappenwagen voortduwde in de supermarkt. Ze had het tegen de vrouw die naast haar liep. Die reageerde: “Wat bedoel je, over wie heb je het?” De vrouw zuchtte diep voordat ze antwoordde: “Je weet dat Ricardo stratenmaker is. Die man heeft hard gewerkt. Hij is begonnen met niets en nu heeft hij zijn eigen busje en gereedschap en kan hij zelfstandig werken. Hij werkte eerst alleen, maar toen hij meer opdrachten kreeg, heeft hij een paar jonge jongens in dienst genomen zodat hij meer opdrachten kon aannemen. Hij leidde de jongens op en leerde ze het vak. Maar die jonge ellendelingen willen niet leren en doorzettingsvermogen hebben ze helemaal niet. Ze komen werken wanneer ze willen en zijn nooit op tijd. Hij spreekt met ze af om zeven uur te verzamelen zodat hij samen met hen naar de opdracht kan gaan. Een komt op tijd, twee anderen komen pas om half 9 aankakken en weer twee om 10 uur. Het gevolg is dat hij nooit op tijd is bij de klant. De klanten mopperen op hem en zijn goede naam gaat eraan.” De ander reageerde: ”waarom stuurt hij ze dan niet weg en neemt hij andere jongens in dienst?” “Dat heeft hij al een paar keer gedaan. Maar het lijkt alsof al die zwarte jongens deze mentaliteit hebben. Ik heb hem vaker gezegd om Javanen en Hindoestanen in dienst te nemen, maar dan krijg ik als antwoord, ‘no mang, die zijn niet geschikt voor het zware werk en bovendien wil ik mijn rasgenoten voor uit helpen. Ik kan daar zo boos over worden want hij ziet niet in dat juist zijn rasgenoten hem achterhouden en zijn bedrijf een slechte naam geven. Een mens mag goed zijn, maar niet dom! Als hij met deze jonge jongens blijft werken, zal zijn bedrijf nooit vooruitkomen. Vanmorgen was het weer raak. De afspraak was verzamelen om 7 uur zodat hij om 8 uur bij een klant kon beginnen. Weer waren er 4 te laat zodat ze pas om kwart over tien bij de klant aankwamen. Hij verbruikt ontzettend veel energie en beltegoed om de jongens te bellen en te vragen waar ze blijven. Dit is zo frustrerend. Ricardo heeft er alles aan gedaan om de moeders erbij te betrekken zodat zij hun zonen in goede banen konden leiden. Dat hielp niet en toen hij ontdekte dat juist de moeders de wortel waren van het kwaad, is hij ermee gestopt.” “Ach vrouw hoe kunnen moeders nu de wortel zijn van het kwaad?” vroeg de ander. “Ik zal het verduidelijken met een voorbeeld. Ricardo vroeg bijvoorbeeld aan de moeders om wat van hun loon af te pakken en zonder dat ze het wisten voor ze te sparen. Moeder pakte wel het geld af maar zette het niet op de bank. Als de zoon een dure telefoon of schoen vroeg, gaf ze hem het geld. Aan de jongens werd niet geleerd om te sparen voor een perceel of te denken aan de toekomst. Als hij belde en aan moeder vroeg waar haar zoon bleef, zei moeder dat hij nog sliep. Ze liet haar zoon slapen tot hoe laat hij wilde en ze zei er niets van als hij een dag niet naar het werk ging. Weet je hoeveel van die moeders thuis zitten en zich laten verzorgen door een man die komt en gaat. De jongens zien een moeder die haar handje ophoudt en zelf geen initiatieven neemt om voor zichzelf te zorgen. Ze zien een moeder die zich continu afhankelijk opstelt. Ze leren hun zonen geen discipline en verantwoordelijkheid. Om een lang verhaal kort te maken vrouw, men moppert zo vaak op het gedrag en de mentaliteit van de jeugd maar geloof me niet de jeugd is de wortel van dit kwaad maar de ouders. De jongens zijn het product van hun opvoeding. Daarom wonen ze op middelbare leeftijd nog bij moeder in huis, maken her en der kinderen en dragen geen verantwoordelijkheid. En als ze oud zijn, liggen ze als zwervers op de stoepen te slapen of hangen rond en bedelen bij de Chinese winkels omdat ze elke cent tijdens hun jonge jaren hebben opgemaakt en niet voor hun oude dag hebben gezorgd. Kijk maar naar de andere rassen, daar heb je dit mentaliteitsprobleem niet. Die jongens maken hun school af, gaan aan het werk of zetten een eigen bedrijf op. Vrouw zeg me waarom heb je bij ons ras de meeste drop-outs, rust er soms een vloek op het negroïde ras? ” De andere vrouw haalde zwijgend haar schouders op omdat ze de vragen niet kon beantwoorden. Terwijl ik verder liep, vroeg ik me af of het klopte dat moeders echt de oorzaak waren van het lakse en onverantwoordelijke gedrag van hun zonen. Ik kan me nog herinneren dat er tijdens de verkiezingscampagne door enkele politieke partijen werd gepleit om de jeugd tot zelfstandigheid te stimuleren. De vbo-scholen moesten zodanig worden aangepast dat de jeugd gericht voor een bepaald vak kon worden opgeleid, zodat ze later een eigen bedrijf konden opzetten. Men had het zelfs over subsidieverlening aan startende ondernemers. De plannen klonken zo prachtig, maar nu ik naar dit gesprek heb geluisterd, vraag ik me af of dit wel te realiseren is. Hoe wil men dit realiseren met zo’n mentaliteit van de jeugd. Die jongens leven per dag, werken wanneer ze willen, pakken het geld aan, sparen niet maar maken alles in een keer op. Het gros woont notabene nog bij moeder en moeder wast, kookt en strijkt voor ze. Natuurlijk mogen we niet generaliseren. Het zullen niet alle zwarte jongeren zijn die dit gedragsprobleem vertonen. Maar hoe klein of hoe groot de groep is, is niet van belang. Het gaat er om dat als het werkelijk de moeders zijn die dit gedrag van hun zonen in de hand werken, zal er eerst iets aan de houding van de ouders moeten worden gedaan. De jeugd is de toekomst van morgen. Als dit gedrag niet in goede banen wordt geleid, zullen we straks zitten met een generatie zwarte jongeren die geen toekomst heeft en erg afhankelijk is. Een goede opvoeding van de ouders is dus van het allergrootste belang.
“Education is the key”
Josta Vaseur
