VHP heeft zich zwaar benadeeld ten voordele van de Abop
In een politieke coalitie heerst en gelijkwaardigheid tussen de partijen, dat betekent dat partijen respect hebben voor elkaar en dialoog en interne democratie in acht nemen ongeacht partijgrootte. Maar de politieke gelijkwaardigheid maakt partijen niet gelijk. De ongelijkheid is een feit welke niet weggecijferd kan en mag worden. De ongelijkheid ontstaat door het ongelijk aantal stemmen en/of het ongelijk aantal DNA-zetels. De formateur van de regering, de initiatiefnemer en de aanvoerder, is de VHP. In die rol heeft de partij en haar voorzitter niet teleurgesteld. In de gelijkwaardigheid en de ongelijkheid dienen partijen hun positie te kiezen. Kijken we naar DNA-zetels dan is de verhouding in volgorde als volgt: VHP : Abop : NPS : PL = 20 : 8 : 3 : 2. Kijken we naar het aantal stemmen, dan is de volgorde als volgt: VHP : NPS : Abop : PL = 27 : 4 : 3 : 2. De VHP is dus tussen de 6,75 en 2,50, gemiddeld 4,60 maal groter dan de Abop. Onder deze omstandigheden behoort de VHP niet alleen de president te leveren, maar ook de ‘speaker of the House’ (DNA-voorzitter). De vp is voor de tweede grootste partij. Hier zien we dat de VHP te vrijgevig is geweest en een zwakke indruk heeft achtergelaten, waardoor de haaien in (en rondom) de coalitie bloed hebben geroken. De profiteur is geweest de Abop die bij het toewijzen van de strategische functies als een partij die gemiddeld 4,6 maal kleiner is dan de grootste partij, niet 1 van de 3 maar 2 van de 3 strategische functies in handen heeft. En het blijkt duidelijk de Abop niet waardig genoeg is om die 2 functies in te vullen, want de voorzitter wil in principe alle 2 functies tegelijk invullen. In het Sarnami is er hiervoor een gezegde: “Doei nauw pe tjarhna, g…. phaat ke marna”. Dat is een valse start en een oneerlijkheid dat verankerd ligt in de samenwerkingsovereenkomst.
Dan gaan we nu even naar de ministeries. Ook ministeries zijn gelijkwaardig, maar niet gelijk (gelet op de politieke inzichten en politieke psyché in Suriname). Als we uitgaan van de eerste afspraak van 19 ministeries (inclusief 2 nieuwe) en we high profile ministeries 2 punten geven en low profile 1 punt, dan is de verdeling als volgt. De high profiles (2 punten) zijn: FinPl, Juspol, TCT, NH, Olie en Gaszaken, Onderwijs, OW, NH en GB (18 punten). De low profiles zijn: Buza, LVV, Biza, Sozavo, VGZ, Defensie, RO, HI, S&J en Arbeid (10 punten). Samen zijn dat dus 28 punten. De partijen scoren als volgt op basis van de verdeling zoals is overeengekomen: VHP: 11 punten, Abop: 9, NPS: 4 en PL: 2. Ook hier zien we dat de Abop onredelijk dichtbij de grootste partij ligt. Alhoewel de verhouding VHP : Abop gemiddeld 4,6: 1 (9 : 2) is, is bij de ministerieverdeling de verhouding 11 : 9 (1,2 : 1). Ook bij de verdeling zijn dus teveel high profile ministeries gegaan naar Abop. Uitgaande van de politieke kracht had de verdeling van de in totaal 28 punten moeten zijn uitgaande van DNA zetels: VHP 17 (geen 11 punten), Abop 6 (geen 9), NPS 3 (geen 4) en PL 2 (correct). Gaan we uit van behaalde stemmen dan moest de verdeling zijn: VHP 21 (geen 11), Abop 2 (geen 9), NPS 3 (geen 4) en PL 2 (correct). Bekijken we het gemiddelde dan is de verdeling VHP 19 (geen 11) , Abop 4 (geen 9), NPS 3 (geen 4) en PL 2 (correct). De conclusie kan dus op basis van de politieke kracht getrokken worden dat de VHP zichzelf zwaar heeft benadeeld in de onderhandelingen voor de ministeries. De Abop is overschat en zwaar bevoordeeld ten koste van de VHP en dat is geenszins te rechtvaardigen, noch als gekeken wordt naar beschikbaar kader, naar bestuurlijke ervaring en vermogen, naar politieke ervaring en vermogen en naar toegevoegde en strategische politieke waarde. Op deze laatste punten zou de NPS juist meer scoren vooral haar trackrecord in de periode 2000-2010. De grote broer VHP zou juist meer in die richting concessies moeten doen. En daarom is het, om gebruik te maken van ‘1 plus 1 is 3’ terminologie, ‘vies, vuil en laag’ waarmee Abop bezig is geweest om vooral de VHP die al benadeeld is, verder onder druk te zetten.
Politiek opportunisme is een verwijt dat in beschaafde landen wel eens een vernietigend oordeel is naar politici die streven naar (persoonlijk) voordeel zonder de politieke ethiek in acht te nemen. De politiek kent ook geschreven en ongeschreven spelregels. Landen waar het politieke spel en het denken over ethiek goed ontwikkeld is, houden politici daarmee rekening, ze verbinden op grond van consequenties aan hun keuzes. Het besef dat politici gebonden zijn aan politieke ethiek (d.i. het voeren van politiek op basis van een aantal fatsoensnormen) is niet breed over het gehele politieke spectrum aanwezig, ook niet in de coalitie die zich opmaakt om straks na een aantal processen wellicht regeermacht te verwerven. Dat bleek recent weer hoe een partij, de Abop, geprobeerd heeft om misbruik te maken en munt te slaan uit een situatie waarin een andere partij, de VHP, zich heeft gemanoeuvreerd. De VHP heeft zich gemanoeuvreerd in de volgende positie: de VHP is de partij die beloofd heeft Suriname te redden (RedSu), de VHP is de grootste partij zonder wie regeren onmogelijk is en de VHP heeft de politieke regie (het politieke stuur) in handen. Trekken aan die handen die het stuur vasthouden is spannend en avontuurlijk, maar het brengt schade toe aan de bestuurder. Elke structureel en fundamenteel initiatief gericht op de inrichting van de politieke toekomst van Suriname behoort van de VHP te komen, de VHP is de politieke aanvoerder en de grotere broer in de nieuw te vormen coalitie, wat die coalitie ook mag zijn. De aanvoerder VHP heeft ambities en pakt de zaak goed gestructureerd, gefaseerd en degelijk aan zoals het een grote partij betaamt. De inzet, ijver, rust en betrokkenheid straalt de voorzitter van de partij uit. De tweede grootste partij in de coalitie qua electorale steun, de NPS, straalt ook die rust en maakt ook een zeer degelijke indruk. De Abop heeft ons met zijn move de afgelopen dagen wel onaangenaam verrast. Het deed ons denken aan buurland Guyana. Verrassend behoort het eigenlijk niet te zijn omdat de politieke ontwikkeling en de evolutie van de partijen in de nieuw te vormen coalitie niet even ver is. De VHP en de NPS zijn in de evolutie het meest gerijpt. De VHP is zelfs in staat geweest een metamorfose te ondergaan en zich 2 ½ maal te vermenigvuldigen. Al worden de plooien gladgestreken op zondag, met spreekwoordelijke varkens in het gezelschap kan het nieuwe politieke huis dat gebouwd wordt op den duur toch uitdraaien op een Augiasstal. Enkelen in de politieke coalitie kan dat niets schelen, ze zijn daaraan gewend.
