Vandaag wordt in Suriname herdacht de herdenking van het feit dat op 05 juni 1873 – inmiddels 149 jaar geleden – de eerste grote groep Hindoestaanse immigranten (Britse onderdanen uit Britsch-Indie) in Suriname aankwamen met het bekend geworden schip en symbool Lallarookh. De immigratie duurde voort tot 1916, dat is 104 jaar geleden. Na 5 of 10 jaren arbeid op de plantages, mochten de Hindoestanen kiezen tussen 2 opties: blijven in Suriname waarbij men in aanmerking zou komen voor een stuk grond of een betaalde terugkeer naar het land van afkomst. Een derde van de in totaal ca 33.000 immigranten keerde terug, ca. 22.000 bleef en vestigde zich in de nieuw ontgonnen gebieden in district Suriname zoals Kwatta, Pad van Wanica, Leidingen, Doekhieproject, Santo-Boma-polder en Livorno maar ook in de aangelegde polders in de districten als Saramacca, Nickerie en Commewijne. De agrarische basis is veelal verdund tot nuttige bezigheid. Via politieke participatie, ondernemerschap, arbeid, onderwijs, culinair en in mindere mate sport (voetbal, atletiek en dammen) hebben de nakomelingen van de Hindoestaanse immigranten – door deze regering op haar staatsradio aangeduid als ‘de Gladharigen’ – zich stevig geïntegreerd en genesteld in de Surinaamse samenleving. Ze vormen de grootste bevolkingsgroep in Suriname. Over sport wordt er weinig gesproken maar in het Surinaamse voetbal speelden in de jaren ’50 en ’60 al Hindoestaanse voetballers in topclubs als Robinhood en Transvaal. We noemen de namen van o.a. doelman Kartaram (van de Mahonylaan bij Transvaal), Singh (van Lelydorp bij Transvaal), Nathoe (van Commewijne/Kwatta bij Robinhood) en Sahadewsing (Latour bij Robinhood) en daarna Bhiem Soekhai (Voorwaarts), Saliek (Leo Victor) en en veel later Ewald Maulabaks (Leo Victor), Virender Somai (WBC) en de keepers Bies Kali (Pehchan/Perkash/Robinhood), Biswasdjit Charran (Randjiet Boys/Robinhood) en Somai (Perkash/WBC). Bij de SVB speelden eerst in de beginjaren de voornamelijk uit nazaten van de immigranten bestaande teams als Neta Dell en Toofan in de beginjaren. Daarna speelden in de Topsectie van de SVB de tot multi-etnisch uitgegroeide maar aanvankelijk als voornamelijk uit nazaten bestaande teams als Jai Hind (Kwatta), Takdier Boys (Pad van Wanica), Amardjoti (Kwatta), Kemal Dewaker (Livorno), Minerva (Welgdacht C), Perkash (Leiding 9a), Surland (Jarikaba/Saramacca), Randjiet Boys (Doekhieproject), Jai Hind (Nickerie), Pehchan (Uitkijk), Jai Hanoeman (Magenta/Nw Weergevondenweg), Amardeep (Leiding 17), Boma Star (Santo Boma), Caravan (Magenta), Deva Boys (Commewijne) en Jong Rambaan (Magenta). De laatste jaren is er geen een voetballer van Hindoestaanse komaf zichtbaar in de Topsectie, clubeigenaren komen wel uit deze groep. De eerste 4 teams uit de Topsectie bestonden overwegend uit spelers uit buurten waar Hindoestaanse immigranten zich hadden gevestigd, het waren buurtteams waarvan de spelers ook kwamen uit grote gezinnen. Het onzichtbaar worden van Hindoestaanse voetballers heeft te maken met prioriteiten (gezin, studie), de afstanden tussen de grote clubs en waar de nazaten van de Hindoestaanse immigranten zijn gevestigd en het gebrek aan kader (trainers/bestuurders) in de wijken waar overwegend de immigranten zich ooit vestigden. De grote clubs zijn na de jaren ’70 min of meer gesloten geweest voor spelers buiten Paramaribo.
Bij de herdenking van immigratiedag in 2020 merken wij dat in de afgelopen 10 jaar de nazaten van de Hindoestaanse immigranten onzichtbaar zijn geworden in het Surinaamse overheidsapparaat. Dit, ondanks deze groep vrij goed vertegenwoordigd is in de academische en hbo-opleidingen. Vooral de vrouwelijke leden van deze groep behoren wellicht tot de best opgeleide groep in Suriname, maar ze zijn onzichtbaar. Een voorbeeld van deze onzichtbaarheid is de overheidsvoorlichtingsdienst NII en bij de publieke omroepen STVS en SRS. Vanuit deze omroepen worden toevallig ook opmerkingen gemaakt die als grievend en kwetsend worden ervaren. Of men moet afstand nemen van zijn afkomst. Een voorbeeld, is een gedicht van een zogenaamde dichter die India afwijst en veroordeelt als een ‘etnisch’ land. Dit zogenaamd gedicht, waar India wordt veroordeeld maar Afrika of Indonesië niet, is live voorgedragen voor onze president en het wordt enkele keren per dag herhaald op de publieke omroepen. Ook tegen een president die nazaat is van Britsch-Indische immigranten is op af te keuren wijze antipropaganda gemaakt door de NDP op de staatsmedia vooral in 2015 en 2020. Een deel van de kiezers uit bijvoorbeeld de armere buurten (volksbuurten) is daar gevoelig voor.
Het resultaat van de aanvallen op de groep nazaten van de Hindoestaanse immigranten, die op de staatsradio wordt aangeduid als de Gladharigen, heeft onder andere geleid tot het wegvallen van de steun die deze groep ooit heeft gegeven aan de creools-nationalistische partij de NDP. Maar inmiddels is ook duidelijk dat tot de ondersteuners van de VHP, naar het schijnt de grootste partij van de verkiezingen van 2020, niet alleen behoort de traditionele achterban, maar ook een nieuwe groep niet-traditionele stemmers. We zien nu analyses die zeggen dat de stemmers uit deze groep niet op basis van etniciteit stemmen als ze op de NDP stemmen en wel als ze op de VHP stemmen. Hoe typeer je dan de stemmen van de niet-traditionele kiezers op de VHP? Zo zien we hoe krom het denken is over etniciteit in Suriname en het onderscheid dat men niet weet te maken met racisme. Het wegvallen van de steun aan de NDP is niet alleen bepaald door de aanvallen, maar veel meer door de inbreuk op de maatschappelijke kijk en levenshouding van de nazaten wat betreft het materiele leven waar sparen, gezinszorg, investeren, ondernemen en arbeiden een belangrijk onderdeel van vormen. Dit alles is door deze regering zwaar onder druk komen te staan.
Met de nieuwe periode is de hoop dat de integratie van de groepen in Suriname, waarbij gelijke kansen aan alle groepen in de samenleving worden geboden op het gehele grondgebied, weer een aanvang maakt. We hopen dat een meer gebalanceerde kijk ontstaat op Suriname en de Surinaamse cultuur, waarbij alle elementen uit alle cultuursegmenten evenveel worden gewaardeerd en dat zij ook worden opgenomen. Het beleid van de regering van onderscheid en het negeren van groepen heeft de verdergaande integratie van de Surinaamse natie met 10 jaar stilgezet. De segregatie ingezet door de NDP moet door de coalitie niet worden voortgezet.
