Er heeft zich naar het schijnt een behoorlijke politieke aardverschuiving voorgedaan in het politieke landschap van Suriname. De VHP is alleen de verkiezingen ingegaan en heeft een overwinning geboekt op een schaal die ongekend is in de geschiedenis sinds 1949. De VHP is de grootste politieke partij geworden, maar heeft geen zetels in alle districten. Het is dus geen landelijke partij. De partij was wel aanwezig op het gehele grondgebied maar heeft de kiezers in de traditionele marrondistricten (Brokopondo, Sipaliwini en Marowijne) en Coronie niet zover kunnen krijgen om op de partij te stemmen. Opvallend is wel een zetel in het niet-traditionele kiesdistrict Para. In de districten waar de VHP gewend is zetels te behalen heeft de partij met overmacht de verkiezingen gewonnen. Het werd een afgedonderd pak slaag in Nickerie, waar de stand lijkt op 4 voor de VHP en 1 voor de NDP. Een district waar de VHP het ook bijzonder goed deed was bolwerk Wanica: 5 van de 7 zetels. In Commewijne en Saramacca had de partij ook een voorsprong. Zeer opvallend was ook de voorsprong in Paramaribo. De vooruitgang van de VHP is het resultaat van een uitgekiende strategie en een gewaagde poging van de voorzitter om de partij een meer divers gezicht te geven. Wat zeker meegeholpen heeft, is het overmoedige wanbestuur en de laatste schandalen vanuit de regering. Een point van no return, waar het wantrouwen met de kiezers onherstelbaar was geschaad, was het zonder overleg en toestemming inpikken van de valutaspaartegoeden van de burgerij. Er zijn toch wel mensen die sparen, vaak ook in euro’s en dollars omdat de SRD vaak fluctueert. Ook de waardedaling van de munt heeft het leven ondraaglijk gemaakt. Dat veroorzaakte een woede van de kiezer op de vele schandalen en de corruptie die schaamtelozer werd. De NDP heeft haar doodvonnis zelf ingeleid en geschreven. Neem nu de situatie in Nickerie. Daar heeft Abrahams zich persoonlijk ervoor ingezet om de zaak kapot te slaan. Het leek alsof hij de oppositie een ‘opo goal’ aan het geven was of zelf autogoals aan het maken was. Abrahams zijn naam is constant vanaf 2010 genoemd in schaamteloze corruptiezaken en hij kan wel degelijk aangemerkt worden als een belangrijke oorzaak van de politieke ‘koti g’go’ die de regeringspartij van de kiezers heeft gehad. Een andere oorzaak is Financiënminister Hoefdraad en een handjevol louche ondernemers. In Saramacca heeft de NDP wel tegenstand geboden maar uiteindelijk won de VHP het. Ook in Commewijne was dat zo. Wanica is een bolwerk van de VHP en de kiezer heeft zijn steun in dit district duidelijk gegeven aan de partij. De ontevredenheid was enorm in Wanica. De ondernemers, de landbouwers en de werkende bevolking hebben een zware tijd gehad. Sparen is een belangrijk aspect in het leven van de bevolking in de voornaamste VHP-districten. Ook nalaten en het ontfermen over de komende 1 tot 2 generaties speelt in deze districten een rol. Leven van dag tot dag is er niet bij, er wordt gepland op lange termijn. En dat leven is behoorlijk onder druk komen te staan. De bevolking is opgekomen in deze districten om deze regering weg te stemmen. Hier en daar was het ongeduld van de kiezers duidelijk te merken. Dat zorgde ervoor dat men de social distance niet in acht nam. De NDP is afgewezen door de kiezers en wordt beschouwd als de grote verliezer van deze verkiezingen. De omstandigheden waaronder het NF de verkiezingen in 2010 verloor, verschillen van de omstandigheden waaronder de NDP de verkiezingen nu verliest. De NDP gaat roemloos ten onder, zonder gratie en zonder stijl, en laat een vernietigde economie en een broko pranasi achter. Er zijn onnodige schulden gemaakt, de productiesector is kapot gemaakt door de hoge koersen, het ondernemen is moeilijk geworden, werknemers hun lonen zijn minder waard. Er is economisch wanbeleid geweest, slecht financieel beleid en veel corruptie. Dat was niet het geval met de NF-regering in 2010. Toen waren en grondmalversaties op een door de PL beheerde ministerie, maar voor de rest was er een stabiele munt en ondernemers konden hun ding doen, de lonen waren niet ontwaard. De klacht tegen de president toen was dat hij zich niet mengde met het volk en dat hij niet kon dansen. Al dansend heeft een flamboyante president ons gebracht naar de rand van de afgrond.
Een politieke patstelling brengt de situatie op een moeilijk punt. Dat krijg je wanneer 2 (of meer) partijen meer dan 17 zetels krijgen. Om de president en de vp in de DNA te kiezen moet een partij of een regeercoalitie beschikken over minimaal 34 zetels. De resterende 17 zetels kunnen dan naar de oppositiebanken. De partijen die zetels hebben gehaald zijn de VHP, NDP, Abop, PL en BEP. Behalve de BEP hebben alle partijen min of meer gezegd dat ze niet met de NDP willen samenwerken. Zij moeten dan om in DNA de president en de vp te kiezen, 34 zetels kunnen halen. Dan heb je een regeercoalitie met de grote VHP, Abop die ook groot uit de bus lijkt te komen, gevolgd door de NPS, de PL en de BEP. De NPS heeft teleurgesteld en blijft te maken hebben met een gestremde groei. Deze partij heeft niet kunnen profiteren van de impopulariteit van de NDP. De NPS kan de NDP niet tackelen in de zwarte volksbuurten. De NPS is de touch met deze groep kwijt en lijkt steeds meer op DA’91. Dat is wel een gemiste kans en omdat de NPS deze kansen laat liggen, wordt de strijd alleen moeilijk voor de VHP. De Abop is wel goed meegekomen. Opvallend is ook de zeer minimale electorale steun voor de PL die de ‘wong jowo’ (Javaanse) basis heeft. De Javaanse stemmen zijn verdeeld en versplinterd onder de NDP, de HVB en de PL, waarvan allemaal het nadeel hebben ondervonden. Als de NDP meer dan 17 zetels krijgt, dan is die 34 niet meer te halen. Theoretisch bekeken zijn de winnaar en de verliezer dan genoodzaakt samen te werken. Dat zal dan betekenen verraad tegenover de kiezer en dat risico zal men niet. Eerder denken wij dat wij gaan richting de verenigde volksvergadering waar er in het verleden veel oneerlijke handelingen hebben plaatsgehad.
