Alvorens over te gaan tot de behandeling-methoden zoals ik in deel 2 beloofd had, wil ik een samenvatting geven van deel 1 en 2. Traumatische stress is een reactie op een ongebruikelijke, niet verwachtbare gebeurtenis die men in het leven ervaart. Deze gebeurtenis kan plotseling zonder aankondiging plaatsvinden, of die ervaring kan van langdurige aard en slepend zijn. De sensorische prikkels (zicht, gehoor, reuk, smaak en tastzin) die gepaard gaan met die ervaring, evenals de feitelijke componenten (plaats, tijd, dag en datum) worden na verwerking en verpakking in het geheugennetwerk van het brein opgeslagen. Dit is biochemisch gefaciliteerd door de hersencellen (neurons) en de stofjes (neurotransmitters) die de neurons aan de praat krijgen door elektrische signalen te produceren. Het gezamenlijk praten van de neurons in en tussen de netwerken geven ons het vermogen om te denken, praten, horen, zien, voelen en te ruiken. Wanneer deze biochemische prikkels, die opgeslagen zijn tijdens de stresssituatie, dagen, weken, maanden of zelfs jaren na de stresssituatie worden geprikkeld, ervaart de persoon een posttraumatisch stresssyndroom.
In deze periode van COVID-19 kunnen mensen financiële, emotionele, werk en gezin stressreacties meemaken, die matig maar soms van middellange tot lange duur kunnen zijn en slaapstoornis, angst, uitzichtloosheid en gevoel van hulpeloosheid kunnen veroorzaken. Ook kan men beroving, aanranding, poging tot ontvoering, fysiek geweld en psychologisch geweld meemaken die onder de rubriek van niet-COVID gerelateerde posttraumatische stress gegroepeerd kunnen worden.
Voor de behandeling van het post-traumatische stresssyndroom moet een klinische neuropsycholoog, klinische psycholoog of psychiater, die een nascholingstraining heeft gehad in posttraumatische begeleiding geraadpleegd worden. De behandeling is geen monotherapie (een soort interventie) maar een poly therapeutische (meer dan één soort interventie), omdat het probleem meer dan één systeem van het lichaam behelst. Ter sprake komen het denken, de gemoedstoestand (gevoelen) en fysiologische (lichamelijke) symptomen. De interventie kan variëren van gesprekken, cognitieve reconstructie, desensitisatie, EMDR, medicatie en relaxatie therapie. Al deze interventies kunnen worden toegepast indien nodig. Er zijn twee opmerkingen die ik wil maken waarvoor de getraumatiseerde die naar hulp zoekt voor posttraumatische symptomen, moet uitkijken. Als u als eerste interventie medicatie wordt aanbevolen bent u op het verkeerde adres. In dit geval onderdrukt medicatie de symptomen maar helpt niet bij het verwerken van de trauma. De medicijnen die over het algemeen gebruikt worden om angst en depressie te onderdrukken, kunnen gewoontevormend of verslavend zijn en dan zit u met een tweede probleem, n.l. dat u na 6-8 weken verslaafd kunt raken aan die medicijnen. Als u beloofd wordt door de behandelaar dat de therapie alleen uit praten zal bestaan en u binnen 4-5 sessies weer de oude zal zijn bent u ook op het verkeerde adres. Uiteraard moet ik aangeven dat de veerkracht van patiënten verschilt van elkaar. Maar de algemene leidraad, die door wetenschappelijk onderzoek is bevestigd, is dat trauma verwerken een aantal maanden duurt. Met mijn ervaring van meer dan 30 jaar op dit vakgebied kan ik dat bevestigen.
Als u hulp nodig heeft kies dan een behandelaar die bijgeschoold is op dit gebied en ervaring onder toezicht heeft opgedaan.
De behandeling begint met debriefen (anamnese) van de patiënt (feitelijke en emotioneel), waarna een desensitisatie schema wordt opgesteld, cognitieve reconstructie zou kunnen volgen, mogelijk gevolgd door EMDR en relaxatie therapie. Als de patiënt moeite heeft met het verwerken van emotionele lading (zie deel 2) dan kan een anxiolyticum(medicatie) voor een korte periode van niet meer dan 6-8 weken worden voorgeschreven. De patiënt heeft een goede trauma verwerking doorgemaakt als hij/zij over het gebeurde kan praten zonder emotionele verstikking te ervaren.
Ik hoop dat ik aan patiënten die hulp nodig hebben op dit gebied een leidraad gegeven heb om de frustratie die soms optreedt bij het zoeken van een deskundige behandelaar te verminderen.
Als u verdere vragen heeft is de schrijver te bereiken op [email protected] of tel 8996441.
Dr. R. S. Ellecom, Psy.D., Dr.P.H., HSPP
Klinische Neuropsycholoog
Medische Voedingskundige Specialist
