In 2010 begon een ramp in slow motion. Oude mistakes zijn herhaald en vergroot. De regering heeft meer geld uitgegeven dan verdiend. Daarom is Suriname in 2020 opnieuw in een bankroete situatie terechtgekomen. Een dieperliggende oorzaak is het succes van de NDP: het is het succes van bedrog. Nu komt ook de economische verwoesting van Covid-19 er bovenop. Zodat velen het risico lopen op een financiële hartaanval. Het restje productie en werkgelegenheid dat over is, krimpt verder in door de coronaopsluiting. De notoire geldverkwister (lees: de regering) heeft geen geld om de economie in leven te houden. Geld dat nog ergens kan worden afgekrabd, zal worden gebruikt voor propaganda.
Ook nu zal de werkelijkheid worden vervormd. De paarse propaganda zal melden dat het land financieel is verwoest door Covid-19. Maar de economie was al verwoest voor Covid-19. Het is de reflex om “a no mi” te zeggen en het eigen aandeel niet te zien. Men komt steeds met een afgezaagd verhaal. Er is geen morele helderheid, er is geen concrete schuldige; de oorzaak van het verval blijft abstract. Dus blijft Suriname onderontwikkeld. Als het aan de onkritische volgers ligt mogen de daders van het bankroet gewoon doorgaan.
De NDP zegt: “wij hebben ontwikkeling gebracht”. De VHP zegt: “wij hebben ontwikkeling gebracht”. Beide kunnen zich vergissen, maar beide kunnen niet gelijk hebben, anders was Suriname nu goed ontwikkeld. Suriname is nu een bedelstaat. Het kan zijn schulden nauwelijks aflossen. Wie zegt dat dit komt door Covid-19 leeft in een leugenachtige wereld die losstaat van de realiteit. Covid-19 zal Suriname wel harder treffen, want het land is te verzwakt om de economische klap van de viruscrisis op te vangen. De regering is al een poos de kluts kwijt en zoekt als een blinde naar de lichtknop. Ze kan in haar wanhoop de printerknop aanzetten. Prrrrrt! Maar dolletjes dollars printen heeft nooit gewerkt. Het betekent meer inflatie.
Enkele elementaire kenmerken van de democratie zijn in het afgelopen decennium aangetast, zoals de scheiding der machten en ‘accountability’. De regering doet stiekem dingen en legt geen verantwoording af. Zo heeft ze het gezicht van de democratie akelig misvormd. Een persoon bepaalt alles (een oud ‘revolutionair’ idee uit de jaren 80). Ook de markt is niet vrij. Het wordt centraal gestuurd vanuit het kabinet, dat bepaalt wie de opdrachten en de vergunningen krijgt. Zo zijn miljoenen dollars in zakken van tussenpersonen en onzichtbare figuren verdwenen.
Het is een terugkerende klucht. De ene regering bedenkt oplossingen voor de economische problemen, de volgende doet alles weer teniet. Na elke verkiezing helpt men elkaar om zeep. Er is geen logica, alleen hebzucht. Daarom verpaupert het land steeds van BB- naar CCC-status. En dit gebeurt allemaal over de donkere koppies van de gewone Surinamers die elke dag het hoofd breken over medicijnen, aardappelen, uien, dieven, winkelprijzen, valuta en onbetaalde rekeningen. Velen beseffen niet eens dat hun toekomst in handen is gezet van buitenlandse schuldeisers. Een hongerig en wanhopig proletariaat plant ondertussen paarse advertentievlaggen op zijn verwilderde erf in ruil voor een extra voedselpakket of extra dollars.
Burgers hebben met pijn en moeite hun eigen vreemde valutareserves opgebouwd, omdat ze de regering niet vertrouwen. En dan verduistert dezelfde regering op basis van verzinsels een flink deel van die reserves. Dit is oplichting. De regering zadelt het volk op met een onproductieve staatsschuld van drie miljard US-dollars (5500 US per persoon). Dit is misdadig. Een minister belooft twee of drie keer dezelfde royalty’s van goudopbrengsten als onderpand aan verschillende zakenpartners om geld van hen los te krijgen. Als dit zo is, dan is dat crimineel. Wie dit alles laat gebeuren is geen vader des vaderlands maar een landverrader.
De ‘coalitie’ in het parlement heeft al lang afstand gedaan van de democratische waarden waaraan ze haar bevoorrechte positie te danken heeft. Ze pleegt verraad aan het devies in het wapenschild van Suriname. Ze stemt tegen Justitia (gerechtigheid), Fides (vertrouwen) en Pietas (vroomheid) en voor straffeloosheid, diefstal en moreel verval. Daarom heeft de vloedstand van de schandalen onder dit regiem zijn hoogste piek ooit bereikt. Corruptie en zelfverrijking hebben zich vanaf 2010 als een verkoudheidsvirus kunnen verspreiden. Er is intens gestolen. Wat overblijft voor het gewone volk is bij wijze van spreken een hondenontbijt.
Intellectuelen met vaderlandsliefde voorspelden dat het onverantwoorde gedrag van de regering zou leiden tot de bedelstaf. Maar andere intellectuelen en andere talenten met polemische vaardigheden stelden zich in ruil voor ruime beloning onderdanig op ten dienste van het vernietigende beleid en hielpen mee liegen over de financiële realiteit. Uit geldzucht zijn zij liever aan een lijn gebonden, dan eerlijk en vrij. Maar de werkelijkheid is hard in het daglicht getreden: de staatskas is geplunderd. Alleen sukkels zien hierin ‘vooruitgang’. Ze salueren voor hun idolen in het bestuur en leggen de lat nog wat lager voor ze, zodat ze met hun diepe geldzakken moeiteloos verder kunnen stelen.
Herstel is alleen mogelijk door een omwenteling (lees: verkiezingen). Maar het is niet zeker of dit verbetering zal brengen. De schapen worden gemakkelijk verleid om weer te stemmen op de wolven om ze te bewaken. Let ook op buitenlandse inmenging. In 2015 stond Hugo Chavez plotsklaps op het plein in Suriname. Was hij komen bemoeien met de verkiezingen? Ook Rusland (het land) is een notoire bemoeial als het gaat om verkiezingen.
Jongeren kijken met ongeloof terug naar de jaren 1990, bijvoorbeeld toen Suriname Staatsolie wilde verkopen.
“Wat een ongelooflijke stommeriken waren dat!” roepen ze.
“Het zijn dezelfde stommeriken die nog steeds de dienst uitmaken”, zegt een oudere persoon, die alles al een keer heeft meegemaakt.
De ‘stommeriken’ zijn slim en hebben zich schaamteloos verrijkt. Ze hebben Suriname opnieuw financieel geblokkeerd (het is een zachte versie van de jaren 1980).
En covid-19? Niemand weet precies hoe dit zal aflopen. Suriname bouwt kennelijk niet de zogenaamde groepsimmuniteit op vanwege het geringe aantal besmettingen (tenzij er veel besmette personen zijn zonder symptomen). Een land kan zich ook niet totaal afsluiten tot er een vaccin wordt gevonden (duurt nog een jaar), want dat zal leiden tot financiële stress en meer hartziektes, beroertes en zelfmoord. Het coronaprobleem zal ongetwijfeld worden opgelost. Het corruptievirus is moeilijker te bestrijden en op den duur veel schadelijker.
D. Balraadjsing
