“Volgens de regels dient een ambtenaar benoemd te worden op basis van zijn/haar kennis en kunde, in plaats van politieke kleur. De ambtenaar moet regeringen kunnen overbruggen. Die moet ook niet afhankelijk zijn van een bepaalde regering.” Bestuurskundige August Boldewijn meent dat verschillende politieke partijen in Suriname deskundigheid ontberen. “Wanneer je zegt dat je een heleboel dingen wilt veranderen, moet je mij ook kunnen zeggen hoe je het zult veranderen. In de eerste plaats hoe je dat zult doen. En in de tweede plaats met welke deskundigheid je het zult doen. Heb je die deskundigheid? Want vaak blijkt dat je met die deskundigheid van vorige regeringen moet gaan werken, en die saboteren de zaak bij het leven”, stelt Boldewijn.
Daarnaast wijst Boldewijn ook op een veel voorkomend geval, waarbij deskundigen niet in de gelegenheid worden gesteld of geen schijn van kans hebben om het beste van zich te laten zien. “Alles wordt gerapporteerd aan de grote baas, waardoor de dingen niet worden gerealiseerd zoals ze moeten. We hebben een okro-bravoe in Suriname. Dit betreft niet alleen het politiek bestuur. Het betreft ook het administratief-bestuur. Dit zijn de mensen die moeten uitvoeren. Daar moet een heleboel aan worden gedaan”, meent de bestuurskundige.
De lopende en de totale overheidsuitgaven van de overheid zijn in 2017 ten opzichte van 2013 met respectievelijk circa 36,7 procent en 32,8 procent toegenomen. Deze toename kan voornamelijk toegeschreven worden aan de stijging van de loonsom van de ambtenaren, als gevolg van een toename van het aantal werknemers op de loonlijst, alsook de salarisverhoging aan onderwijsgevenden en de toekenning van koopkrachtversterking aan de overige landsdienaren.
Hoewel er sprake is van een personeelsstop voor het aanstellen van nieuw personeel, blijft het aantal landsdienaren jaarlijks groeien. Door het aangaan van arbeidsovereenkomsten komen mensen toch in overheidsdienst. Het grootste deel van de staatsbegroting wordt opgeslokt door salarissen, en algemeen wordt onderkend dat het ambtelijk apparaat van Suriname buiten aanvaardbare proporties is gegroeid. Het proces tot hervorming van de publieke sector komt moeizaam op gang. Een hervorming moet resulteren in een goed functionerend overheidsapparaat, waarin functionarissen voldoende werk hebben om een volledige dagtaak uit te voeren en waarin de personeelskosten van iedere ambtenaar gerechtvaardigd worden door de meerwaarde van zijn of haar werk voor de samenleving. Voor werkzaamheden, die geen volledige dagtaak omvatten en/of van aflopende aard zijn, dient de overheid een arbeidsovereenkomst te sluiten. “Wanneer we vandaag niet of niet op tijd aan cijfers kunnen komen, dan ligt het niet aan het systeem, maar aan de mensen die het moeten uitvoeren. Omdat de man op basis van politieke voorkeur wordt benoemd. Ik ben bang dat het enkele jaren zal duren voordat de opruiming zal plaatsvinden. Iedere nieuwe regering die komt heeft een grote job te doen, zowel op directieniveau als op het administratief-bestuurlijk niveau. Je zult zwaar moeten werken aan de verbetering van het niveau van de mensen”, aldus Boldewijn.
Kavish Ganesh
