Normen en waarden zijn, overal waar je komt, van belang. In een gezin, binnen de familie, op je werkplek, kortom overal. De kleinste organisatorische eenheid die gebaseerd is op liefde, normen en waarden is het huwelijk. Zonder harmonie, liefde voor elkaar, elkaar met respect behandelen, trouw en noem maar op is een huwelijk gedoemd te mislukken. Toen mijn man en ik veertig jaar getrouwd waren, zouden we op reis gaan. Ik vertelde het aan de studenten van mij waarop eentje mij vroeg wat het geheim is van een goed huwelijk. Ik zei toen onvoorwaardelijke liefde en harmonie. De klas begon hartelijk te lachen. Ik vroeg ze toen wat er mis was met wat ik had gezegd. Toen zei één van de studenten dat geen van beide nu bestaan. Dat er geen onvoorwaardelijke liefde meer bestaat en dat harmonie heeft plaats gemaakt voor “hár moni” op zijn Sranang. Indien dit juist is, moet er in Suriname echt huwelijksbegeleiding plaatsvinden.
Volgens de Vedische leer is het huwelijk de plaats waar je leert om offers te brengen, en dat ook nog belangeloos. In stabiele huwelijken heb je meer kans dat normen en waarden tot leven komen en dat de kinderen goed opgevoed worden en goede burgers van het land worden. En hier schort er toch nog behoorlijk wat aan in Suriname.
We merken wel dat er normvervaging optreedt in Suriname. Deze situatie zet ons aan het denken en het nodigt ons uit om onze waarneming te verscherpen. Lees even de volgende vragen en denk na over de situaties: hoe staat het met onze veiligheid in Suriname? Waarom hebben we een alarmsysteem nodig? Waarom moeten de huizen voorzien zijn van dievenijzer? Hoe komt het dat grote delen van de bevolking in dit land afhankelijk worden van een pakketje levensmiddelen? Hoe goed gaat het met ons onderwijs? Met hoeveel liefde oefent een leerkracht zijn/ haar beroep uit? Hoe is het gesteld met onze leermiddelen voorziening? Hoe staat het met onze gezondheidzorg? Hoeveel afval produceert Suriname waarmee men geen raad weet? Is het nodig dat in Suriname in zo een grote mate water in flessen wordt verkocht? Waarom moeten we verwachten dat bij het halen van boodschappen de winkelier ons een zakje meegeeft voor onze producten? Op wie moet ik straks stemmen? Hoe staat het met de normen en waarden van onze politici? Hoe beheren zij de gemeenschapsgelden, onze belastingcenten? En het allerbelangrijkste, hoe kan ik bijdragen aan een beter Suriname waar mijn nageslacht straks moet leven en een redelijk bestaan moet kunnen opbouwen?
Met elkaar vormen alle Surinamers één grote organisatie, één volk. Wat we als Surinamers weer moeten leren is, stabiele gezinnen hebben. We moeten bepaalde normen en waarden opnieuw aanleren. Hebben we vroeger niet geleerd, dat je niet mag stelen, jokken, liegen? Als we tegenwoordig de schandalige toestanden in de krant lezen over drugs, drugsvliegtuigen, duikbootaffaire, fraudes, overlopen van de ene partij naar de andere en noem maar op, dan lijkt het alsof we in de tijd van barbaren zijn beland. Elke keer als je denkt dat het nu wel zal ophouden, komt een ander schandaal om de bocht.
De wereld waarin we nu leven, vraagt veel en veel meer van ons als individu. Er is een keuzecultuur ontstaan. In deze keuzecultuur is het belangrijk met elkaar te praten over normen en waarden die we hanteren. In geen enkel beschaafd land mogen burgers stelen. En regeringsleiders en parlementariërs horen de eerste, voorbeeldige burgers te zijn. Het volk zal zich naar hun spiegelen. Het ontwikkelen van waardige burgers en een waardige natie gaat niet alleen om winst in kapitaal of macht, maar hoe zal de wereld naar ons kijken. Hoeveel respect dwingen we af van de wereld. Heel veel mensen laten zich leiden door angst, onzekerheid, beloftes, pakketjes en noem maar op. Dit alles gebeurt omdat ze geen zelfvertrouwen hebben. Door de angst zakken ze nog dieper in de put. Misschien moeten de mensen weer bij de dieren in de leer gaan. Een vogel bouwt eerst een nestje om eieren te leggen, voedt de kleintjes dagen tot ze zelf kunnen vliegen. Pas dan zijn de ouders bevrijd van hun plicht. Hoe is het dan mogelijk dat mensen nog geen onderkomen hebben en een gezin stichten? Hoe zit het met hun verantwoordelijkheid? Moeten we voor alles rekenen op de overheid? Ons onbewuste heeft ons heel wat te vertellen en als we die informatie begrijpen en in ons dagelijks leven kunnen toepassen en integreren zullen we veel evenwichtiger in het leven staan en door het leven gaan. Je zult dan veel beter in staat zijn om op een goede manier verantwoordelijkheid te dragen dan wanneer je verstoppertje blijft spelen met jezelf. Uiteindelijk word je een betere, stabielere persoonlijkheid en kun je een positieve bijdrage leveren aan de opbouw van je eigen land. Het is van belang dat we zelfvertrouwen hebben.
Zelfvertrouwen moet je in je zelf planten en cultiveren. Zelfvertrouwen laad je op met positieve energie. Hierdoor zul je ook de juiste mensen tegenkomen die je leiden en begeleiden. De verstoringen van het evenwicht op elk gebied in Suriname zijn een afspiegeling van de toestand in ons eigen lichaam. We zijn als Surinamers een collectief. Hoe meer Surinamers positief zullen gaan denken, des te sneller zal de situatie gaan veranderen. Het zijn collectieve gedachten die woorden worden en vervolgens overgaan in daden. Surinamers moeten leren om betere keuzes te maken. En niet afgaan op populaire praatjes en beloften. Groot leiderschap kent geen grootheid van postuur en populair taalgebruik, maar grootheid van karakter dat een sfeer ademt van beschaving, van eerlijkheid. Grote, opvallende leiders verstaan de kunst om een sfeer van waarachtigheid en vertrouwen te verspreiden. Grote leiders die leven voor hun volk ademen niet alleen waarheid uit, ze ademen ook de situatie in waarin zijn volk leeft. Daarom kunnen ze de noden van het volk voelen. De Yogadarshan zegt dat alleen hij die de stilte in zichzelf kan horen, de stem (noden) van het volk zal kennen. En dit alles heeft te maken met normen en waarden in de mens.
(wordt vervolgd)
Soeshila Baldew-Malhoe
