Een ongezonde ontwikkeling heeft zijn intrede gedaan in de stand van de advocatuur in Suriname. Die ongezonde ontwikkeling heeft te maken met de nationaliteit van de advocaten in Suriname. Volgens de Advocatenwet is het mogelijk dat ook niet-Surinamers die ingezetenen zijn, toegelaten worden tot de uitoefening van het beroep van advocaat, maar de toelating daartoe moet door het Hof van Justitie zijn verkregen en moet de advocaat als zodanig zijn ingeschreven op het tableau. Het tableau is de rol waarop personen na hun toelating en beëdiging onvoorwaardelijk dan wel voorwaardelijk als advocaat worden gesteld. Volgens de Advocatenwet vormen de gezamenlijke advocaten, die zijn ingeschreven, de Surinaamse Orde van Advocaten. Volgens de wet wordt de Orde bestuurd door een Raad van Bestuur, bestaande uit zeven leden, onder wie de deken. Als leden van de Raad zijn slechts verkiesbaar advocaten die de Surinaamse nationaliteit bezitten en de leeftijd van 65 (vijfenzestig) jaar nog niet hebben bereikt; bij verlies van de Surinaamse nationaliteit of na het bereiken van de leeftijd van 65 (vijfenzestig) jaar, eindigt het lidmaatschap van de Raad van rechtswege met ingang van de eerstvolgende maand. Dit zegt de wet uitdrukkelijk.
De advocatuur is heel erg belangrijk, omdat we in Suriname uitgaan van de rechtszekerheid van burgers en van de machtsmonopolie die berust bij de Staat. De burger onthoudt zich van eigen recht, ten einde raad wendt hij zich tot de groene tafel. Daar verwacht hij om in aanmerking te komen voor rechtsbevrediging. Dit bestaat erin dat inbreuken die op zijn rechten worden gedaan, worden weggewerkt en/of dat hij in aanmerking komt voor een schadevergoeding of schadeloosstelling waardoor verliezen in enige mate worden weggewerkt of gecompenseerd. Voor rechtsvorderingen in civiele zaken (van burger naar burger of van burger naar de Staat die in het maatschappelijk verkeer ook deelneemt) is de burger afhankelijk van de exclusieve bevoegdheden en specialistische rechtsbijstand van de tot het tableau toegelaten advocaten. Daardoor worden burgers afhankelijk van deze advocaten. Er zijn veel klachten tegen Surinaamse advocaten, ook de kosteloze advocaten, waarop we een andere keer terugkomen.
Er moet in Suriname een onafhankelijke ombudsman (los van het niet functionerende tuchtcollege) komen die burgers uitnodigt klachten te deponeren tegen schuins marcherende advocaten. De indruk bestaat dat deze groep niet klein is. Advocaten kunnen zich dit gedrag kennelijk veroorloven door de relatief lage scholing van de Surinaamse burger. Een groot deel heeft namelijk nauwelijks de glo afgemaakt, een behoorlijk deel kan ook nauwelijks begrijpend lezen. De vraag rijst nu waarom de Surinaamse advocatuur een slecht imago heeft onder de burgerij. Het heeft niet te maken met onwetendheid, maar met persoonlijke ervaringen van burgers. Een oorzaak van dit gedrag is recent aan het licht gekomen tijdens de verkiezingen van de Surinaamse orde van advocaten, bekend als Sova. Als de online berichtgeving klopt, dan bezit meer dan de helft van de leden van de Sova over de Nederlandse nationaliteit. Het eropna houden van een dubbele nationaliteit, zonder manipulatie van de Surinaamse bureaus van burgerzaken, voor Surinamers is onmogelijk. Er zijn geen afspraken tussen de twee mogendheden voor zo een regeling. Bovendien gaan alle twee systemen in beginsel uit van het hebben van slechts 1 nationaliteit en het van rechtswege vervallen van de aanvankelijke nationaliteit bij het verkrijgen van de nieuwe nationaliteit. Nu is er wel voor slechts bepaalde Surinamers die voor 25 november 1975 zijn geboren, mogelijkheden ter verkrijging van de Nederlandse nationaliteit, vooral als ze in Nederland hebben gewoond. In elk geval is niet gebleken dat deze personen recht hebben om twee nationaliteiten te bezitten. Nu blijkt dus dat de twee kandidaat-voorzitters van de Sova, elkaar hebben bestreden door te beweren dat ze Nederlanders zijn. Nu is er van een burger die na 1975 is geboren een kopie van zijn Nederlands paspoort (ingaande mei 2018) verschenen in de media. Dus het gaan om een redelijk vers paspoort. De regel dat een persoon met een vreemde nationaliteit niet mag meedoen aan de verkiezingen van Sova is niet betwist, integendeel. Nu kan het zijn dat het hebben van een paspoort (want dat kan ook onrechtmatig dus via corruptie zijn verkregen) nog geen uitsluitend bewijs is van een bepaalde nationaliteit, maar bezitters van een paspoort worden over het algemeen wel geacht om bezitter van die bepaalde nationaliteit te zijn. Ondanks dat een kopie van een Nederlands paspoort is overgelegd, is een kandidaat gekozen als voorzitter. En is de mededeling gedaan ook dat meer dan de helft over een soortgelijk (verkregen) paspoort beschikt. Omdat de meerderheid van de Surinaamse advocaten dus Nederlander is, heeft men er geen moeite mee gehad om buiten de verenigingsregels om, een voorzitter te verkiezen als lid. De vraag rijst of het mogelijk dan wel wenselijk is om advocaten met een vreemde nationaliteit te hebben in Suriname toegelaten tot de balie. Ons lijkt het niet verstandig. Het hebben van de Surinaamse nationaliteit is het bewijs van de verbondenheid met Suriname en Surinamers en dat is belangrijk voor dit ambt dat uitgaat van een behoorlijk vertrouwen met de klant. Advocaten met een Nederlandse nationaliteit leven met 1 voet in Holland, vandaar dat ook hun prijzen van dien aard zijn. Garanties van loyaliteit zijn er ook niet, omdat deze personen wanneer het misgaat snel het vliegtuig naar Nederland kunnen pakken. Zoveel advocaten met een Nederlandse nationaliteit geven geen garantie voor een advocatenstand die vertrouwen geniet. Alhoewel de advocatuur een vrije beroep is, moet de Advocatenwet worden gewijzigd, waarbij een quotum wordt gesteld op het aantal advocaten met een vreemde nationaliteit. De Surinaamse universiteit levert veel juristen af die dit beroep zouden kunnen uitoefenen.
