Truideman: “20 jaar voor Boerenveen is een toffe eis”

Etienne Boerenveen
Etienne Boerenveen
Advocaat Frank Truideman vindt dat zijn cliënt Etienne Boerenveen integraal vrij moet worden gesproken voor alle ten laste gelegde feiten in het 8 decemberstrafproces. In zijn ruim 2 uren durend pleidooi heeft de raadsman dinsdag de Krijgsraad duidelijk gemaakt dat er geen wettig en overtuigend bewijs is om de voorgestelde strafeis van 20 jaar over te nemen. “20 jaar is een hele toffe eis op basis van het schamele bewijs dat door de auditeur-militair in zijn requisitoir is geleverd”, benadrukte de raadsman. Boerenveen staat terecht voor moord, uitlokken van levensberoving met voorbedachte rade in vereniging en medeplichtigheid op 15 critici van het toenmalige militaire bewind op 8 december 1982. Truideman vindt dat auditeur-militair Roy Elgin zonder harde argumentatie of schriftelijk bewijs tot de conclusie komt dat Boerenveen als 1 van de planberamers dan wel pleger, medepleger of medeplichtige moet worden beschouwd. Boerenveen verklaarde eerder zelf dat tegen de achtergrond van de sociale onrust en burgerlijke ongehoorzaamheid er verschillende plannen werden gemaakt. Ook werd er ernstig rekening gehouden met contra-militaire operaties ondersteund door het buitenland. Er was echter geen enkel plan om opgehaalde mensen te vermoorden. Boerenveen bevestigde eerder ook dat hij opdracht kreeg van garnizoenscommandant Roy Horb, die zijn meerdere was, om het alarmplan in werking te stellen.
Boerenveen was in Memre Boekoe Kazerne
Verschillende getuigen, waaronder de ex-lijfwacht van Roy Horb, Onno Flohr, hebben volgens het Openbaar Minister verklaard dat Boerenveen tussen 8 en 9 december 1982 in Fort Zeelandia aanwezig was. Hij zat volgens het OM samen met de groep van 16 op de sofa in de kamer van toenmalige legerleider Desi Bouterse. Truideman voerde aan dat Boerenveen die bewuste periode in de Memre Boekoe Kazerne was om het alarmplan in werking te stellen om de contracoup tegen te gaan. Hij was niet op de hoogte van moordplannen en heeft Surindre Rambocus, die opgesloten was in de kazerne, ook niet naar Fort Zeelandia gebracht. Overigens is deze bewering van getuigen volgens hem onvoldoende voor veroordeling, omdat de verdachte als bataljonscommandant woonde in één van de officierswoningen buiten de muren van het Fort Zeelandia-complex. Ook de kwestie van de sofa vindt hij niet realistisch, omdat 17 mannen nooit op 1 bruin driezitbankstel zouden passen. Het feit dat Flohr niet concreet aangeeft wat Boerenveen in de kamer van Bouterse deed en wat zijn rol was bij de executies, is al reden volgens de advocaat om deze verklaring te betwijfelen. “Het bewijs is gewoon schaars”, aldus de advocaat.
Geen enkel schriftelijk bewijs over bestaan draaiboek
Het OM zei eerder geen enkel bewijs te hebben gevonden dat Boerenveen zelf op de slachtoffers zou hebben geschoten. Het feit dat hij wel op de hoogte was van de plannen uit het draaiboek en deelgenomen heeft om de plannen uit het boek uit te voeren, is reden genoeg om hem aan te merken als medeplegers. Truideman vraagt zich af van waar het OM met deze stelling komt, omdat dit punt over het draaiboek en de moordplannen door geen enkel schriftelijk bewijs wordt gesteund.
Emoties en vervaging geheugen getuigen
De raadsman benadrukte dat vooral rekening moet worden gehouden met het feit dat getuigenverklaringen van verdachten, nabestaanden en anderen ruim na 18 jaar zijn afgenomen en er helemaal geen ander bewijsmateriaal aanwezig is. Per definitie zijn deze verklaringen volgens hem dan niet betrouwbaar, omdat een deel van deze getuigen vanwege de leeftijd aan vervaging van het geheugen hebben moeten lijden, terwijl een ander deel uit emoties, haat en wraak ‘zogenaamde lasterpraatjes heeft verkondigd’. Truideman benadrukte dat Boerenveen het vooral lastig vindt dat zaken als dienstroosters niet gepresenteerd konden worden in het proces. Hij wees ook op het gevaar van vooringenomenheid. Vooral personen met leidinggevende functies binnen het leger, zoals Boerenveen, zouden daarvan het slachtoffer kunnen worden. “Vanwege het tijdsaspect is een vergissing snel gemaakt, want het menselijk geheugen is een feilbaar instrument. Ook de hevige emoties uit zo een periode zijn niet te onderschatten”, stelde Truideman.
Redelijk termijn strafproces overschreden
Truideman is ingenomen met het feit dat nu eindelijk na 35 jaren een rechterlijk oordeel zal worden geveld over ‘een van de meest ingrijpende gevallen in de geschiedenis van Suriname’. Hij vindt het echter jammer dat Boerenveen al 10 jaren als verdachte moet rondlopen, terwijl het Internationaal Verdrag inzake Burger- en Politieke Rechten (Bupo) duidelijk stelt dat elke verdachte in een strafproces recht heeft op behandeling van zijn strafzaak binnen een redelijk termijn. Deze kwestie stelde hij ook aan de orde bij de schorsing van de strafzaak in 2012 vanwege de aanname van de Amnestiewet. “Het tijdsverloop vanaf de betekening van de dagvaarding in november 2008 tot en met de in 2018 verwachte einduitspraak duurt te lang, waardoor van een extreme mate van overschrijding dient te worden gesproken”, stelde hij. Volgens de raadsman moet de Krijgsraad, indien hij zou komen tot een veroordeling, de verdachte compenseren met een verminderde straf.
Boerenveen had technische leiding leger
Truideman voerde aan dat de verdachte pas in augustus 1981, 18 maanden na de staatsgreep van 25 februari 1980, in Suriname aankwam na een opleiding tot beroepsmilitair aan de Koninklijke Militaire Academie in Nederland. Hij behoorde niet tot de mannen van het eerste uur en had geen affiniteit had met hetgeen als de revolutie werd aangeduid. Hij deelde mee dat Boerenveen niet behoorde tot het tweehoofdige Militair Gezag, dat de politiek-bestuurlijke koers in het land bepaalde, maar later slechts belast werd met de technische leiding. De bevelhebber Desi Bouterse en garnizoenscommandant Roy Horb waren belast met het Militair Gezag. “Toen de cliënt 18 maanden na de staatsgreep uit Nederland kwam en zich aansloot bij het Nationaal Leger, was hij eerder aan te merken als een vreemde eend in de bijt”, aldus de advocaat.
FR

error: Kopiëren mag niet!