De afgelopen dagen heeft het staatsbedrijf Grassalco de prestaties van het afgelopen jaar gepresenteerd aan de Surinaamse gemeenschap en zeer interessante plannen ontvouwd voor de toekomst. Tegelijkertijd zien we dat Inheemsen van Maho zich roeren vanwege onverantwoord ondernemerschap van enkele businessmensen in hun traditioneel leefgebied. Het ondernemerschap in de productie komt in Suriname niet op gang. Ondernemers zijn van nature niet bereid om in Suriname te investeren in de duurzame productie van goederen en diensten. Men is eerder geneigd om in de handel te gaan. Dat kan te maken hebben met de verwaarlozing van bijvoorbeeld de agrarische producenten hetgeen evident en manifest is in de Surinaamse samenleving. Die verwaarlozing uit zich in twee zaken. Ten eerste hebben deze producenten niet de begeleiding gehad om zich te transformeren van producent naar ondernemer met eigen verantwoordelijkheid. Ten tweede is het duidelijk dat de overheid door decennia heen, ook tijdens de NF-periode, niet bereid is geweest om faciliteiten te verlenen aan deze producenten. Maar ondernemers zouden de agrarische productie anders kunnen benaderen, met een meer zakelijke houding. Grassalco heeft een aantal zeer interessante plannen aangekondigd. Het bedrijf is succesvol bezig zijn portfolio uit te breiden van mijnbouw naar agrarische productie. De politiek die de neiging heeft om alles te vernietigen of te ontaarden, kan op korte termijn roet in het eten gaan gooien bij dit bedrijf. Het bedrijf heeft een goed gevoel en besef over duurzaam ondernemerschap en het leiderschap van het bedrijf heeft getoond om kansen te herkennen. De ervaring leert dat Surinaamse regeringen goede bestuurders niet te lang aanhouden. De Surinaamse regeringen geloven niet in wat goed is, het wordt ervaren als ‘te mooi om waar te zijn’ of ‘teveel van het goede’. Vooralsnog zeggen we dat er meerdere van zulke ondernemingen in Suriname hadden moeten voorkomen. Het bedrijf is niet bang om in het groot na te denken en het leiderschap heeft dus getoond om ‘out of the box’ te denken. We hebben het al eerder geschreven, maar we missen enkele grote semi-staatsbedrijven in de agrarische productie die duizenden banen kunnen creëren in alle 10 districten van Suriname. Grassalco heeft als mijnbouwbedrijf het voorbeeld. Tijdens de laatste begrotingsbehandeling is weer gebleken dat Surinamers de capaciteit ontberen om duurzame oplossingen te bedenken en uit te voeren. De Surinamer heeft de capaciteit verloren om aan te pakken en om groot te denken. Er wordt zoveel geld geleend, maar de Surinaamse regering heeft met dat geld niet eens 1 bedrijf helpen oprichten om werkgelegenheid te creëren. De Surinaamse regeringen hebben in de duurzame sectoren in de afgelopen periode van zowel het NF als de NDP, niet eens 1 bedrijf helpen oprichten. Aan de andere kant compenseert men door de werklozen op te nemen in het ambtenarenapparaat, zonder dat er werk is voor hun. Zo wordt kunstmatig de werkloosheid laag gehouden. De economen en politici in Suriname letten niet op het werkloosheidscijfer in het land, het cijfer nemen ze niet in de mond omdat ze niet eens op de hoogte zijn daarvan. De verborgen werkloosheid wordt ook niet besproken. Hopelijk krijgt Grassalco de ruimte om landelijk banen te creëren en kunnen aasgieren binnen de regeringspartij worden ingeperkt zodat het bedrijf kan floreren.
Voor gisteren was bij de als een Inheemse dorp bekende plaats Maho een protestmanifestatie gepland. De Inheemsen protesteren tegen de gronduitgifte die in het Inheems gebied plaats vindt. De regering moet met het dorp in conclaaf treden en aan het dorp vragen of het zichzelf ziet als een tribale gemeenschap. Voor beide partijen moet duidelijk zijn wat een tribale gemeenschap is. Ook moet duidelijk zijn welke beperkingen er kleven aan de status van tribale gemeenschap. De tribale gemeenschappen behoren in aanmerking te komen voor collectieve landrechten die niet te bezwaren zijn met hypotheken en leningen. De dorpsstaking wil een groeiende ontevredenheid uitdrukken, die er bestaat vanwege het uitgeven van grote lappen grond binnen traditioneel Inheems gebied. Wat we in het geheel wel missen, is de betrokkenheid van het traditioneel gezag van het dorp en bijvoorbeeld ook van de VIDS. Er vinden in het dorp zandafgraving plaats die de grondenrechten van de oorspronkelijke bewoners en het milieu enorm schaden. Het gaat hier dus om malafide ondernemerschap. De dorpsbewoners willen opkomen voor het waarborgen van hun levensonderhoud en de toekomst van hun kinderen. Het dorp had de Inheemsen, dorpsgemeenschappen, bevriende en rechtvaardige organisaties en mensen opgeroepen om de zaak te ondersteunen. De organisatie die opkomt, moet ons meer vertellen over het dorp Maho. We blijven volgen hoe deze zaak afloopt.
