De 49ste Dies Natalis (verjaardag) van de Anton de Kom Universiteit van Suriname (Adekus) heeft zich woensdagavond voltrokken in de Centrumkerk (Paramaribo). De diesrede is dit jaar gehouden door landbouwkundige ingenieur Rudi van Kanten, die de inzet van het regenwoud voor de ontwikkeling van het land en volk heeft weergegeven. Hij deelde mee dat Suriname tot 1 van de 11 landen behoort met een ‘high forest cover and low deforestation (HFLD)’; 93% van het landoppervlak is bedekt met bos, terwijl jaarlijks 0.2% ontbost wordt. Hij is echter bezorgd of deze situatie zich ook in de toekomst zal kunnen voordoen, gezien de mijnbouwactiviteiten die alsmaar een centrale rol innemen binnen de economie. “Zijn wij in staat om deze HFLD-status te behouden?”
Zorgvuldig omgaan met bos
Volgens Van Kanten is het transformeren van het bos naar andere vormen van landgebruik op zich geen probleem, mits het geen drastische ongunstige consequenties met zich meebrengt. Wanneer is er in principe sprake van bos? “Volgens de Voedsel- en Landbouworganisatie van de Verenigde Naties (FAO) is bos een aaneengesloten stuk land van minstens 0.5 hectare met bomen hoger dan 5 meter en een kroonbedekking (die men vanuit de lucht ziet) boven de 10%”. Hiertoe worden de landbouwarealen niet inbegrepen. “Een zwaar gedegradeerd landschap omringd door kraters van verlaten goudmijnen en vervuild water kan ook vallen onder de definitie van bos.” Het bos vormt in het geheel het ecosysteem van bomen, lianen, flora en fauna, water, bodem en lucht. Van Kanten merkt op dat men zich teveel focust op de economische voordelen van het bos, zonder aan het herstel daarvan bij te dragen. “Denk maar aan de houtoogst zonder de groei van jonge bomen te bevorderen, overbejaging door sport- en commerciële jagers en het mijnen van zand, grind, goud en bauxiet. De moderne mens produceert overigens meer afval.”
Suggesties voor beter bosbeheer
De landbouwkundige ingenieur stelt dat goed bosbeheer noodzakelijk is voor duurzame ontwikkeling in het land. Daarbij is de aanname van de milieuwet, welke sedert 2002 is voorbereid, de eerste stap om de samenleving te dwingen om rekening te houden met het milieu. “De bedrijven zullen in hun activiteiten wettelijk verplicht zijn om de milieuaspecten in acht te nemen.” Ook de toekenning van grondrechten is belangrijk om goed bosbeheer tot stand te brengen. “Grondrechten gaan nauw samen met dorpsontwikkeling en de participatie van de lokale bevolking in het beheer van beschermde gebieden.” Daarnaast is het wenselijk om een directoraat Milieu op een ministerie te onderbrengen. “Suriname is het enige land binnen de regio waar Milieu niet is ondergebracht op een ministerie. Daarom zou het goed zijn om dit te corrigeren.” Het realiseren van de langverwachte Bos- en Natuurautoriteit Suriname (Bosnas) is ook een voorwaarde voor goed bosbeheer. “Het plan om Natuurbeheer LBB en Stichting Bosbeheer en Bostoezicht (SBB) te verenigen tot Bosnas is niet tot uitvoering gebracht, alhoewel dit als target was gesteld in het Meerjaren Ontwikkelingsplan 2005-2010. Zo een orgaan zou een betere controle op het bosgebruik kunnen betekenen.” Ook de coördinatie van de mijnbouw- en bosbouwconcessies kan verbeteringen bewerkstelligen in het beschermen van het milieu. “Momenteel is er geen duidelijke coördinatie tussen de uitgifte van mijnbouw- en bosbouwconcessies en staat de mijnbouwwetgeving boven de bosbouwwetgeving. Het coördineren hiervan kan voor een beter gebruik van de natuurlijke hulpbronnen zorgen”, aldus Van Kanten.
KSR
