De agrarische exporten van Suriname is heel beperkt. Er wordt gesproken over fruit en groente, terwijl fruit, geen significant exportproduct is. Ons voornaamste exportmarkt is de Nederlandse, waar Surinaamse groenten toch nog bekend zijn. Echter blijkt al jaren dat Suriname haar marktaandeel aan het verliezen is. Dit heeft verschillende oorzaken. Ten eerste ligt het aan de vraag die steeds meer aan het afnemen is. Het tweede is de concurrentie vanuit Nederland op haar eigen markt. De Nederlander kan bepaalde vergelijkbare groenten zelfs goedkoper telen.
Veel Surinamers die in Nederland in de handel zitten, hebben ook op bijvoorbeeld Dominicaans Republiek en in Kenia eigen plantages. Van daar komt er ook een zware concurrentiegolf. Hier is de concurrentie van Zuid-Europa nog niet eens aan de orde om de Surinaamse export te verslaan.
Volgens Prahalad Sewdien, voorzitter van de Surinaamse Federatie van Agrariërs, verliest Suriname al lang terrein op de traditionele markt. De huidige werkwijze zal naar zijn oordeel niet langer duren. Landbouwers vragen bijvoorbeeld al jaar en dag naar een centraal verpakkingshuis, waar exportproducten gestandaardiseerd kunnen worden verpakt. De vraag die Sewdien hierbij stelt, is hoe lang men op deze wijze nog door kan gaan. Dit, terwijl het duidelijk blijkt dat de exporten aan het afnemen zijn. Over een mind shift praat Sewdien al sinds de oprichting van de federatie. Bij die mind shift komen uiteindelijk heel wat andere gewassen in beeld, die gevraagd zijn, en waar Suriname de productiepotentie over beschikt.
“Je kunt dan een keuze maken voor gewassen waar je meteen een agro-industrie aan kunt koppelen. Als mensen even nagaan hoeveel zij met kokos kunnen verdienen, zal een ieder een business willen beginnen. 1 liter kokosolie kost momenteel ruim SRD 80 (ruim US$ 10). Voor een liter heb je ruim 10 noten nodig. 1 noot levert ons dus ongeveer US$ 1 op. Werk maar met een halve US$. De verwerkingskosten zijn niet veel. Eén kokospalm brengt ons per jaar rond de 200 noten. Reken even uit wat het wordt als je maar een hectare aan kokospalmen plant”, illustreert Sewdien.
Natuurlijk is kokos niet het enige gewas waar er veel potentie is zit. De marktprijs van cacao bijvoorbeeld gaat richting US$ 5000 per ton. Maar Sewdien tracht aan te tonen dat er veel meer mogelijkheden zijn dan de traditionele gewassen die wij in Suriname telen. Dit, terwijl mijnbouw in Suriname nog steeds prioriteit geniet.
Volgens Sewdien hoeft de landbouwer niet eens groot te beginnen. Men kan klein beginnen, maar zeker met de nodige ondersteuning van de overheid. Intussen dient de zaak door de jaren heen uit te groeien tot een industrie. Het belangrijke is nog steeds hetgeen waar Surinamers al jaren mee zitten: de keuze willen maken en inderdaad willen werken.
Kavish Ganesh
