Er heeft onlangs een barbaarse zeeroof plaatsgevonden in de Surinaamse territoriale wateren. Vissers zouden daarbij zijn onthoofd of verzwaard met ballast in het water zijn gegooid. De piraten zijn na hun beestachtige handelingen weg gevaren richting Frans-Guyana. Het was voor deze rovers niet genoeg dat ze de vissers op zee hebben beroofd, ze moesten ook overgaan tot het vermoorden van enkele van de vissers. Enkele vissers hebben de beroving overleefd, de in zee gegooide vissers zijn nog niet terecht. Het is al geruime tijd een zeer gevaarlijke bedoening in onze wateren. Zowel vanuit Frans Guyana als vanuit Guyana zouden piratengroepen op zee actief zijn. We weten al geruime dat Suriname geen effectieve controle heeft op de territoriale wateren, waardoor het beroep van visser een gevaarlijke is geworden. Dat gevaar is nu zelf Caribische beroepsorganisaties duidelijk geworden. Het is algemeen bekend dat de werkers in deze sector over het algemeen vreemdelingen zijn uit Aziatische landen en Guyana.
Is het daarom dat er niet veel aandacht is op de situatie van deze vissers? De piraterijactiviteiten hebben behalve een humane ook een economische kant. Suriname wordt van allerlei kanten beroofd van de vis die zijn wateren rijk is. In Suriname is het besef er niet dat ook de visbestanden uitgeput kunnen raken als niet gegarandeerd wordt dat er sprake is van duurzame visserij. Er zijn regels ingevoerd, onder druk van de USA, dat de vissersboten die geregistreerd zijn zodanige netten gebruiken dat schildpadden niet met uitsterven bedreigd worden en dat broedplaatsen niet worden vernietigd. Maar hebben wij zicht op wat voor visboten allemaal in onze wateren vissen? Het antwoord is neen. Het besef dat we wetshandhaving moeten hebben in onze wateren is er wel, maar is zwak ontwikkeld. Er is twee regeerperioden terug getracht om via de kredietlijn met India, helikopters ter beschikking te krijgen voor het leger onder andere om controle uit te oefenen op het water. Achteraf bleken de helikopters niet te voldoen aan de fysieke vereisten en capaciteit om inzetbaar te zijn. Dat betekent dus dat nieuwe helikopters moeten worden aangeschaft. In de vorige regeerperiode is getracht om de Kustwacht op te zetten. De Kustwacht is uiteindelijk bedoeld om een op zichzelf staande organisatie te worden die bij wet moet worden ingesteld. Zover is het echter nog steeds niet. De Kustwacht bestaat wel, maar op basis van regelingen van lager juridisch gehalte. Omdat het juridische karakter van deze organisatie niet geregeld is, is het op poten zetten van een duurzame organisatie een lastige zaak. Omdat de Kustwacht geen rechtspersoonlijkheid bezit, kan ze niet zelfstandig personeel voor langere tijd aantrekken en hun trainen en duurzaam inzetten en vormen tot professionals. Nu blijkt dat de Kustwacht met uitgeleende krachten probeert enige werkzaamheden uit te voeren.
Het schijnt dat de Kustwacht niet fulltime de beschikking heeft over kader dat ervoor kan zorgen dat de vestiging van e rechtspersoon een feit wordt. Zo moet nog kennelijk de Wet ter instelling van de Kustwacht nog worden geschreven en het hele wettelijke traject afleggen. Binnen welke termijn dit een feit zal zijn, is nog niet in zicht. Er vinden barbaarse strafbare feiten in de Surinaamse visserijsector plaats, maar de Surinaamse regering houdt haar mond en komt niet met een statement. De Kustwacht kan een rechtspersoon sui generis (met een aparte niet benoemd juridisch karakter) worden met een wettelijke basis, zoals bijvoorbeeld de Maritieme Autoriteit Suriname. Het is duidelijk dat na de wettelijke instelling van de Kustwacht een heleboel materiaal in de vorm van boten, helikopters moet worden ingekocht en kader zal moeten worden getraind voor specialistisch werk. Dat zal een heleboel geld kosten, maar eerst moet de wet in orde worden gemaakt. Zolang het rechtskarakter van de Kustwacht niet rond is, wordt het ook moeilijk om buitenlandse assistentie te verkrijgen voor het uitbouwen van de organisatie. In 2013 zou de regering de Kustwachtautoriteit Suriname hebben ingesteld, maar de regering moet nadrukkelijk vermelden wat de wettelijke of administratieve grondslag daarvan is. Specifieke missie van de Kustwacht is het voorkomen van illegale visserij en het beschermen van de natuurlijke hulpmiddelen in de Surinaamse wateren. De regering vermeldt dat de Kustwacht samenwerkt met instanties op het gebied van grensbewaking, rechtsordehandhaving in het maritieme gebied, toezicht op scheepvaart, visserij en milieu, douanetoezicht, noodhulpverlening en rampenbeheersing in het maritieme gebied en zoek– en reddingsoperaties in het maritieme gebied. Dat klinkt allemaal mooi, maar het is allemaal theorie. De Kustwachtautoriteit Suriname is in het bezit van 3 vaartuigen (kwaliteit en capaciteit onbekend) en 7 voertuigen. De Kustwacht heeft een directeur, die van buiten komt en die dus eigenlijk een bijjob doet. Het is tijd dat de regering de theorie van de Kustwacht omzet in de praktijk. Dit, in het belang van de veiligheid in de sector en onze natuurlijke hulpbronnen en economie.
