Ik hoor de laatste jaren veel klaagverhalen. Sommige berusten op feiten, bij anderen zijn de feiten wat aangedikt met een beetje fantasie en weer anderen zijn pure fantasie. Ik hoor deze verhalen aan en heb medelijden met de slachtoffers. Ik bemerk wel bij mezelf dat dit gevoel van medelijden maar van korte duur is. De volgende dag ben ik het alweer vergeten totdat de volgende klaagzang zich aandient.
De een klaagt dat hij van de ene op de andere dag zonder opgaaf van redenen is ontslagen of is gepasseerd voor een wel verdiende promotie. De ander heeft al drie maanden lang geen salaris ontvangen. Weer een ander moet van de baas illegale handelingen verrichten en als hij weigert hoeft hij de volgende dag niet meer naar het werk te komen. Uit angst voor zijn broodwinning doet hij dan braaf wat de baas zegt. Een ander klaagt dat ze wateroverlast heeft door een ondeskundige aanpak van het afvoerkanaal op straat. De klacht wordt niet serieus genomen, ze wordt van het kastje naar de muur gestuurd en als een onmondig klein kind behandeld.
En zo kan ik nog vele voorbeelden opnoemen. Wat deze mensen allen gemeen hebben, is dat ze niet fatsoenlijk of onrechtvaardig zijn behandeld. Het respect naar hen toe ontbrak. Ze staan machteloos. Ze weten dat klagen of schelden geen zin heeft, dus berusten ze zich in hun lot. Al deze gebeurtenissen raken mij slechts indirect. Schouder ophalend accepteer ik dat de zoveelste landgenoot onrecht is aangedaan en dat hij of zij zich heeft moeten berusten in zijn lot. Hoewel ik diep medelijden heb met deze mensen, kan ik ze niet helpen. Om mijn geweten te sussen, mompel ik tegen mezelf: ”Ach dit is Suriname, hier struikel je over de wantoestanden, dus verbaasd moet je niet meer zijn”.
Bank geeft SRD’s voor mijn Euro’s
Ik ga verder met mijn eigen leven totdat ik plotseling op een dag geconfronteerd word met een soortgelijk probleem die mij wel persoonlijk raakte. Ik ging zoals gewoonlijk naar de kassa bij de bank om via mijn rekening Euro’s te pinnen. Bij de kassa werd mij echter medegedeeld: “U kunt wel pinnen maar wij geven u geen Euro’s maar SRD”. Dit was zo ongewoon, daarom dacht ik dat ik het niet goed had begrepen en vroeg: “Wat zei u?” De dame aan de kassa herhaalde: “U kunt wel pinnen maar wij betalen geen Euro’s meer uit”. Ik herhaalde voor alle zekerheid: “Dus u zegt dat als ik pin, de bank mijn Euro’s houdt en aan mij SRD uitbetaalt naar hun eigen koers. Dus ik heb niets meer te zeggen over mijn eigen rekening”. De dame antwoordde: ‘als u het zo wilt stellen, ja dan komt het daarop neer.’ En ze voegde er aan toe: ‘U gebruikt in Suriname toch SRD dus heeft u hier de Euro’s niet nodig.”
Ik zei: “jongedame dat is een grote onwaarheid wat u daar zegt”. Vele bedrijven in Suriname, zoals de vliegmaatschappijen, huizen verhuurders, winkels eisen betaald te worden in Euro’s of US Dollars. Het salaris in Suriname wordt uitbetaald in SRD en toch eist men Euro’s en US dollars van de mensen. Bovendien ben ik niet van plan om aan u tekst en uitleg te geven over het gebruik van mijn euro’s. Ik pin de Euro’s van mijn rekening en zal ze gebruiken zoals ik zelf wil.” De kassière keek me ongemakkelijk aan en antwoordde: “Ik maak de regels niet hoor mevrouw, dat doen de mensen aan de top. Ik moet ze slechts uitvoeren en ik heb de opdracht gekregen om aan de kassa geen Euro’s meer uit te betalen. Accepteert u de SRD’s of cancelt u de transactie?” Ik stond daar en voelde hoe de woede bezit van mij nam. Op dat moment kon ik heel goed begrijpen dat er mensen zijn die in blinde woede de boel kort en klein slaan. Ik had zin om te schreeuwen en met dingen te gooien. Toch beheerste ik me, knikte beleefd met op elkaar geperste lippen en liep het bankgebouw uit. Ik voelde me machteloos. Ik wist dat ik geen kant op kon, ik besefte in een flits dat de bankdirectie mij in zijn greep had, ik was plots geen eigen baas meer over mijn geld. Ik was van hen afhankelijk. Normaal wordt het gepinde bedrag door de Nederlandse bank aan de bank in Suriname uitbetaald zodat de bank in Suriname het gepinde bedrag aan de klant kan overhandigen. De bank incasseert over dit bedrag een zeker percentage aan administratieve kosten. De bank die eerst bij elke transactie, alleen maar verdiende aan administratiekosten, wil dus nu de Euro’s plus de administratiekosten van de klant incasseren. Ze plaatsen gewetenloos de klant met de rug tegen de muur in een situatie van ‘take it or leave it’. Wat afgedwongen wordt, is geen winst. Ik betwijfel of de bank in Nederland op de hoogte is van dit onfrisse gedrag van de bank in Suriname.
Voor het eerst begreep ik hoe de vele slachtoffers voor mij, zich moeten hebben gevoeld. Ik was beland in hetzelfde schuitje als de mensen waarmee ik voor een kort moment medelijden had. Dit raakte mij direct. Men wilde beschikken over mijn geld zonder zelfs het fatsoen te hebben om uitleg te geven over het waarom. Het was een kwestie van: “Wij hebben dit beslist en jij moet je er maar bij neerleggen. Er was deze keer geen sprake van medeleven voor andere slachtoffers, nee deze keer raakte het mij direct recht in mijn waardigheid. Dit gevoel van machteloos te staan, is zeer beangstigend. Ik wens het mijn ergste vijand niet toe om te moeten rondlopen met het besef overgeleverd te zijn aan mensen die niet meer weten wat fatsoen is. Ik kan alleen maar hopen dat de bank in Nederland zal ingrijpen door een halt toe te roepen aan dit onfrisse gedrag.
Honden laten zich aan banden leggen, mensen niet.
Josta Vaseur
