Hoewel de opkomende valutaveiling van 22 maart bedoeld is om rust te brengen op de valutamarkt, staat vast dat deze veilingen enkele nadelige gevolgen met zich mee zullen brengen. Volgens fiscaaljurist Robby Makka moet Suriname in ieder geval voorzichtig zijn met de valkuilen van de valutaveiling. Er ontbreekt volgens hem enig transparantie over wat precies met de opgekochte valuta zal worden gedaan. “Waar zal de transparantie blijven om te weten wat men met het geld zal doen? De vrees bestaat dat de mensen, die het geld op de valutaveiling hebben opgekocht, dit geld verder zullen verhandelen. De vraag is terecht of het geld wel ter bestemde plaats komt. Zullen de namen van de bedrijven die kopen, worden gepubliceerd, zodat de Economische Controle Dienst controle kan uitoefenen? Als men vreemde valuta goedkoop krijgt op een veiling, kan men lekker naar de zwarte markt stappen om het voor een hoger bedrag te verkopen. Hiermee maakt men gigantische winsten”, stelt Makka tegenover Dagblad Suriname. Makka stelt dat na de evaluatie van enkele veilingen, verdere wekelijkse veilingen kunnen worden geschrapt. “Door een veiling blijf je aan de bal”, aldus Makka.
Veiling voor mensen met kapitaalkracht
Volgens de fiscaaljurist lijkt het in ieder geval erop dat de valutaveiling alleen bedoeld zal zijn voor mensen met kapitaalkracht. Dit gebeurde volgens Makka ook bij de koersveiling, welke geïntroduceerd werd in 1992. Banken bieden namens hun cliënten op de veiling. Voor deze dienstverlening betaalt de opdrachtgever een commissie van 0,5 % over de koopprijs in SRD van het toegewezen bedrag in USD, na ontvangst waarvan de bank het USD bedrag ter beschikking stelt van de opdrachtgever zodra de bank de USD van de Centrale Bank van Suriname (CBvS) heeft ontvangen. “Een kleine ondernemer, die een paar duizend dollars nodig heeft, komt niet in aanmerking om een aanbieding te doen als de grote jongens een hoger bedrag aanbieden. Het minimaal biedingsbedrag mag niet lager zijn dan USD 50.000.” Makka stelt dat de veilingen ook een aantal voordelen hebben. Enkele van deze zijn dat de valutakoers lager zal zijn dan de zwarte markt koers, prijsopdrijvingen kunnen worden weggewerkt en het vertrouwen kan worden hersteld. “De politiek moet er technisch niet mee bemoeien.”
Overheid moet uitgaven verminderen, anders geen nut veilingen
Voor een stabiele koers zijn er volgens Makka meer partijen nodig, zoals de overheid. “Als die meer uitgeeft dan het verdient, dan zorgt zij dat er teveel geld in omloop wordt gebracht, met als gevolg een vrije wisselkoers en stijgende prijzen. Dan heeft de valutaveiling geen zin en zal elke dag de vraag naar valuta toenemen. Afspraken met internationale instituten over hun technische en financiële ondersteuning is belangrijk. Hierover zal er met de instituten moeten worden gesproken.” Makka benadrukt dat een valutaveiling zonder een sociaal vangnet waardeloos is. Hierdoor zullen de armen het voelen, terwijl de kwetsbaren het gelag zullen betalen. Vandaar dat subjectsubsidie belangrijk is.
Veiligheidskleppen voor geen koers naar SRD 7
Makka heeft ervaringen van valutaveilingen van 1992 geraadpleegd en vindt dat de Centrale Bank van Suriname diverse veiligheidskleppen in het systeem dient in te bouwen, zodat de USD-koers op den duur geen SRD 7 bereikt. Zo dient de bank de zaak te blijven volgen en op tijd te stoppen met de veiling, zodra het doel ervan is bereikt. Er moet volgens hem ook gewerkt worden aan deviezenverhogingen en deviezenverslindende importen. Daarna moeten leningen nimmer gebruikt worden voor de veilingen.
Suriname verdient valutaveiling niet
Makka komt tot de conclusie dat Suriname een valutaveiling niet verdient, omdat er een nieuwe reeks van economische fouten zijn gemaakt. “We moeten deze afzweren en nooit meer maken. Na 24 jaar: de valutaveiling is een replica, een bewijs van ping-pong-economie. We zijn “geframed”. We hebben weer beperkte middelen. We moeten terug naar financieel kompas! Feit is dat wij nu het laagste peil van de SRD hebben sinds haar invoering”, aldus Makka.
FR
