Gisteren zijn er sluitingsactiviteiten gehouden in verband met de Krinkondre actie van de regering waarin veel Surinaamse kinderen betrokken zijn elke vakantie sinds een aantal jaren. Het jammerlijke is dat in de laatste dagen twee jonge tieners na hun werkzaamheden een fatale aanrijding maakten met hun brommer. Ze lieten hun leven op de weg en leggen een domper op de afsluiting.
In Suriname wordt de impact van de urbanisatie en de ict op de samenleving onderschat. Vrijwel iedereen in Suriname heeft een familieverleden waarbij gedwongen of vrijwillig werken een centrale rol speelde. De slaven zijn naar hiernaar toe gehaald om dwangarbeid te verrichten onder erbarmelijke omstandigheden, waarbij ze worden uitgebuit. De Hindoestaanse en Javaanse immigranten kwamen er ook om te werken, maar zij hadden daarbij meer inspraak en waren er Europese overheden die toch wel oog hadden voor hun wel een wee. Ondanks alles bleef ook hier exploitatie niet uit. Een deel van de slaven vluchtte weg naar de vrijheid en bouwde traditionele bestaansvormen op en uit hun gelederen komt voort de snelst groeiende bevolkingsgroep in Suriname. In de 20ste eeuw – decennia na de afschaffing van de slavernij – kwam de moderniteit naar het binnenland vanuit Paramaribo met goud, houtkap en balata. Er werd weer onder een baas gewerkt, maar men bleef nuchter staan tegenover plichten. Arbeid is een belangrijk middel om welvaart te genereren voor zichzelf, maar het is slecht gesteld met de werkethiek in Suriname. Dat wordt vermeld in buitenlandse peilingen, maar ook uit eigen observatie weten we dat dit niet gelogen is. Wanneer we sociale zekerheden willen, moet de samenleving productiever worden en daarbij hoort een goede werkethiek. Dat betekent dat Surinamers hun arbeidsverplichtingen, in zowel de publieke als de private sector, serieus moeten nemen aan de ene kant en aan de andere kant dat burgers bereid moeten zijn om te werken. Gisteren is de Krinkondre actie van de regering afgerond. Honderden scholieren zijn in de gelegenheid gesteld om wat bij te verdienen zodat men de ouders kan bijdragen bij het doen van schoolinkopen. Wat dit betreft dient te worden vermeld dat sommige kinderen in de media hebben verklaard dat ze hun tegemoetkoming niet zullen gebruiken om schoolspullen te kopen, omdat dat niet noodzakelijk is in hun gezinssituatie. Dat betekent dus dat het met de rekrutering van de kinderen niet helemaal pluis is. Waarschijnlijk wordt er hier en daar toch wel wat geregeld. In de randdistricten is te zien dat veel tieners in de vakantie of in het binnenland zijn of bezig zijn te werken in vooral de bouw. Dat is nu veel meer dan het gebeurde twee decennia terug. Deze tieners stellen zich doelen en spannen zich in om die te kunnen bekostigen. Veel tieners blijven op den duur hangen op deze bouwwerkplaatsen als het niet goed gaat op school. Veel tieners zijn in de vakantie werkzaam in de formele sector en werken keihard in de bouw, waardoor men uitgeput huiswaarts keert. Voor vormingsactiviteiten is er niet veel tijd dan in de vakantie, ook niet voor de sport. Deze betrokkenheid van jongeren in mogelijk gevaarlijke vormen van arbeid gedurende de vakantie moet door de regering worden bekeken. Het kan nooit zo zijn dat om de school te kunnen bekostigen, tieners gevaarlijkearbeid in de bouw moeten doen met gevaar voor de veiligheid en de gezondheid.
Wat de regering zal doen om de slechte werkethiek in Suriname – en dat is al decennialang zo – te verbeteren, is niet bekend. Vooralsnog wordt er niet veel gedaan, behalve bij de opleidingen die gericht zijn om vakken te leren aan drop-outs. De Krinkondre actie moet niet alleen draaien om geld verdienen. Er moet een normen- en waardenstelsel eraan worden gekoppeld gericht op de arbeidssituatie. Bij deze actie kunnen de kinderen alvast bijgebracht krijgen wat het betekent om op tijd aanwezig te zijn, het werk naar behoren te doen en waar vereist zelfstandig, verantwoordelijkheid te nemen en aanspreekbaar te zijn over wat men presteert en bovenal het accepteren van leiding en het uitvoeren van instructies. In welke mate de Krinkondre bijgedragen heeft aan de werkethiek van de jongeren die eraan participeerden, zal later blijken. Het is echter wel duidelijk dat deze actie geen invloed als zodanig heeft op het gedrag van de burger. Die blijft maar door vervuilen. Gesteld moet worden dat de Krinkondre, in tegenstelling tot de eerste niet op de jeugd gerichte Krinkondre uit de jaren ’80, niet veel effect heeft op het milieu zelf. Daaruit blijkt dat men het niet al te moeilijk maakt voor de jongeren. Dat mag best wel wat veranderen, omdat het besef er wel moet zijn dat het naar behoren uitvoeren van opgedragen werk van belang is. Openbaar Groen dat ook met de zaak bemoeit, moet van de Krinkondre gebruik maken om te tonen dat men vertrouwen heeft in jongeren, dus dat ze wat kunnen presteren. De indruk moet niet ontstaan bij de jongeren dat ze voor niet werken worden beloond alsof ze gewerkt hebben.
Deze activiteit van de regering heeft veel potentie en bij de rekrutering moet landelijk meer kansen worden geboden buiten de traditionele gebieden. Behalve aan de financiële kant moet ook aan de vormingkant aandacht worden besteed met name de werkethiek.
