Zowel de verwachtbare als vaststaande toekomstige ontwikkelingen in ons binnenland, versterkt door toenemende economische activiteiten zullen vertrouwde samenlevingsvormen steeds meer onder druk plaatsen. Traditionele gezagsstructuren boeten daardoor in aan betekenis en functionaliteit . Historische structuren in ere willen houden als erfenissen is begrijpelijk, doch de steeds sneller optredende veranderingen in het binnenland van Suriname stellen onverbiddelijk andere bestuurlijke eisen. Binnenlandbewoners zullen zich niet langer voetstoots willen neerleggen bij ontwikkelingen die directe consequenties hebben voor hun leefgebieden. De vorderingen op het gebied van de telecommunicatie strekken zich nu uit tot het binnenland. Samen met de voortgaande ontsluiting van het achterland worden plaatselijke bewoners daardoor steeds zelfbewuster . Spanningen tussen dorpsbewoners en steeds meer managers van ondernemingen en vreemdelingen ter plaatse zullen niet uitblijven, en die lenen zich gaandeweg ook minder voor simpele oplossingen. Het hoofd bieden aan bestuurlijke en andere problemen zal steeds minder middels krutu’s opgelost kunnen worden. Moderne ontwikkelingen verlangen en tevens vasthouden aan de traditie zijn niet altijd elkaars bondgenoten. De bestuurlijke decentralisatie verdraagt zich niet met onbeperkte inmenging van het centraal gezag in plaatselijke, bestuurlijke vraagstukken. Dat wil zeggen dat op lokaal niveau intelligenter omgaan met maatschappelijke problemen noodzaak zal worden. Met de juiste oplossing voor de verkeerde probleemdefinitie of de verkeerde oplossing voor de juiste probleemstelling kunnen binnenlandbewoners niet langer leven. De moderne opvattingen over gemeenschapsontwikkeling noodzaken zonder meer tot een frisse kijk op zaken en vernieuwend denken, in plaats van besluiten en werken op basis van het oergebruik en sentiment. Steeds meer bedrijvigheid en economische activiteiten in het binnenland gaan bij ons niet gepaard met dienovereenkomstige sociaal-maatschappelijke begeleiding en veranderingen . Progressie versus stilstand, daarmee worstelt het binnenlandse leven nu. Sociologische studies worden weinig gedaan in Suriname, de sociale gevolgen van tal van besluiten en geïnitieerde ontwikkelingen vanuit het centraal gezag en door particulieren op het leven van plaatselijke leefgemeenschappen genieten geen belangstelling van het maatschappelijk middenveld, waardoor deze belangrijke schakel tussen centraal gezag en plaatselijke samenlevingen onzichtbaar blijft. Vreemde gezichten , allerlei vreemde talen en culturen plaatsen oude sociale verbanden onder hoge druk. Ook al worden steeds meer politieposten geopend in ons achterland, zonder sociaal-maatschappelijke begeleiding van leefgemeenschappen bij de toenemende economische activiteiten zal de politiezorg onvoldoende ondersteuning vanuit andere disciplines krijgen. Verschijnselen van criminaliteit in het binnenland, waaraan nu ook buitenlandse gelukzoekers ter plaatse flink meedoen, maar ook de bedreiging die deze personen vaker vormen voor de binnenlandse veiligheid kunnen onmogelijk slechts op het bord van politiewerkers geplaatst worden. Een kinderhand is gauw gevuld, luidt een bekend gezegde, dat echter niet mag gelden voor lokale leefgemeenschappen. Sociaal ondernemerschap moet vooral in het binnenland tot uitdrukking worden gebracht, waarbij het geenszins zo mag zijn dat plaatselijke bewoners slechts de kruimels toegeworpen krijgen als compensatie voor de opoffering van hun traditionele leefwijzen of met een troostprijs genoegen moeten nemen. Binnenlandbewoners moeten onvoorwaardelijk hun eisen stellen aan organisaties die hun op winst gerichte bedrijfsactiviteiten ter plaatse (zullen) ontplooien. Deze interacties met binnen en buitenlandse ondernemers , doch ook de betrekkingen die in het kader van voorgenomen beleid met het centraal gezag moeten worden versterkt, kunnen stellig niet tot slechts het competentiegebied van traditionele gezagsdragers worden gerekend. Deze realiteit wordt maar al te vaak onder het kleed geschoven, terwijl het in wezen om een fundamenteel vraagstuk gaat. Beleidsontwikkeling en overheidsbesluiten die voor verafgelegen gebieden van ons land op korte of langere termijn verstrekkende gevolgen kunnen of zullen hebben, noodzaken tot dienovereenkomstige veranderingen en aanpassingen in het openbaar bestuur ter plaatse, waarbij de ogen niet gesloten mogen worden voor de gevolgen van toenemende economische en demografische bewegingen die reeds enige tijd duidelijk merkbaar zijn in ons achterland. Het is daarom funest voor binnenlandbewoners dat vooral boslandcreoolse jongeren met politieke ambities op persoonlijk vlak vaker met elkaar overhoop liggen, terwijl hun wortelstronk juist nu dringend behoefte heeft aan vernieuwend denken over lokaal bestuur en gemeenschapsontwikkeling. Traditionele spanningen tussen inheemsen in het binnenland blijven een ernstige blokkade voor de opkomst van deze burgers, waardoor zij zich maar moeten blijven neerleggen bij besluiten die elders voor en over hen worden genomen. En helaas, er zijn geen tekenen die wijzen op spoedige beëindiging van deze afbraakattitude.
Stanley Westerborg
[email protected]
