Van bepaalde vormen van geweld kijken bepaalde burgers niet meer op. Bepaalde vormen van geweld worden door een deel van de samenleving zelfs gezien als normaal en zelfs geboden. We denken daarbij dan aan de situatie, waarbij een dief op heterdaad wordt betrapt. De hele menigte zal hem eerst even massaal aftuigen, terwijl de politie onderweg is om de zaak over te nemen. Journalisten schromen er zelfs niet voor om te schrijven ‘nadat de dader een afdoend pak slaag kreeg van de buurtbewoners etc..’. Men heeft het niet meer door dat dit illegaal is. Op gegeven moment is men bang geworden om in bepaalde buurten van Suriname stil te blijven staan om zich te ontfermen over het lot van een verkeersslachtoffer als men weet dat men de veroorzaker is of het slachtoffer er erg aan toe is. Klappen incasseren van de politie voor het niet op hebben van een helm deed zijn intrede in de jaren ’80. Een beter geschoolde bromfietser in het eerste decennium van deze eeuw had met deze onnodige vorm van geweld al moeite, toen die zich uitbreidde over andere vormen van lichte verkeersovertredingen. Men zat bij de wetsdienaren nog teveel vast aan de Gestapo-achtige aanpak die in de jaren ’80 ten toon werd gesteld door de militairen. De issue van geweld toegepast door de good guys tegenover de bad guys brengen wij aan de orde naar aanleiding van een voorval dat zich heeft voorgedaan op een politiepost in het district Wanica. Daarbij zouden arrestanten al dan niet ‘door eigen schuld’ letsels hebben opgelopen. De indruk bestond dat de politie, waarschijnlijk om de imagoschade te beperken, niet van plan was zonder slag of stoot het hele verhaal bloot te geven. Maar een doorvragende journalist heeft maar een interview nodig om in de buurt te komen van de juiste toedracht. Er zijn nu twee versies in de omloop van het incident. Het eerste luidt dat er op gegeven moment drugs en ook marihuana is gevonden in cellen waarin arrestanten verblijven. Bij die gelegenheid zouden de ‘eigenaren’ van de zaken zich hebben verzet. De politie zou daarbij genoodzaakt zijn geweest om met vereende krachten een pak slaag uit te delen. De politievoorlichter zegt volledigheidshalve, voordat de burgerij het zelf ontdekt, dat mogelijk letsels zijn gevallen. Hier is van belang om echt te onderzoeken of er inderdaad ook marihuana is gevonden of dat het spul niet is ingeplant door corrupte ambtenaren. Een andere versie van het incident die de ronde doet, is dat naar aanleiding van het onderzoek voor het ontdekken van de verboden spullen dan wel na de ontdekking van de spullen in de vorm van represaille excessief geweld is geweest. Dus dat middelen en manschapen zijn ingezet die niet opwegen tegen het verzet en dat men door is gegaan, terwijl de noodzaak er niet meer aanwezig was. Dat er een risico bestaat in het politiewerk dat geweld moet worden toegepast door de politie, wordt onderkend. De politie heeft immers een door rechten en plichten omklede monopolie om van staatswege geweld toe te passen. Maar in elke goede politieopleiding wordt de nadruk gelegd op de subsidiariteit en de proportionaliteit. De burgerij moet heropgevoed worden wat betreft het toepassen van geweld en de minister van Biza schiet hierin schromelijk tekort. In de eerste plaats hebben mannen geen recht om erop los te timmeren op hun partners en de kinderen. Moeders en leerkrachten ontberen dat recht trouwens ook. De politie heeft het recht ook niet om excessief geweld te gebruiken, ingegeven door vooroordelen die men van huis uit meeneemt. Een van die vooroordelen is ‘eens een dief altijd een dief’. Voorts moet heel nadrukkelijk en herhaaldelijk aan de politieagenten en pa’s, die gaan over geïsoleerde ingesloten personen, worden bijgebracht dat zij gebonden zijn aan heilige codes in de eerste plaats. In de tweede plaats moet het besef bestaan dat de straf van ingesloten veroordeelde personen erin bestaat dat zij verstoken zijn van hun vrijheid. De straf bestaat niet erin dat politie of pa’s geweld en pesterijen toepassen of toestaan. De politie en de pa’s hebben niet de taak om een door de rechter opgelegde straf te executeren. Zij zien er alleen op toe dat de detentieregels worden nageleefd en dat de rechtmatig ontnomen vrijheid van de veroordeelde gehandhaafd blijft. Personen in voorarrest zitten vast in het belang van het rechtsproces en de eventueel noodzakelijke straftoepassing en zijn nog niet veroordeeld. Wat wij de laatste tijd met de meer regelmatige rekruteringen zien, is dat de politieagenten in gedrag zich op vele momenten niet kunnen onderscheiden van de burger. De politie en de pa’s zijn er niet om wraak te nemen op gedetineerden. Wanneer marihuana en cellulairs in de cellen zijn ontdekt, moet dat strafrechtelijk worden aangepakt en moeten er wettelijke sancties volgen. Hoe deze zaken daar zijn beland, moet ook worden onderzocht en politiemedewerking is dan niet uitgesloten. Onderzocht moet worden in hoeverre gedetineerden voor verboden diensten moeten betalen (aan de politie). Er is geen noemenswaardige human rights beweging actief in Suriname. Heel vaak wordt aangehaald dat mensen zich niet ontfermen over slachtoffers. De Staat moet zich inderdaad ontfermen over slachtoffers, maar voorlopig isoleert de Staat slachtoffers niet. Het moment dat de Staat personen isoleert, die onder alle omstandigheden hun waardigheid behouden, neemt de Staat ook een aantal verplichtingen op zich. En van de Staat wordt niet verwacht dat die deze plichten zal verzaken. De minister van Juspol doet eigenlijk het werk dat de minister van Biza moet doen en dat is namelijk het benadrukken van het belang van onderwijs en dat er in principe geen slechte buurten in Suriname bestaan. Via onderwijs kan de criminaliteit worden voorkomen en ingedamd. Gebleken is dat een groot deel van de veroordeelde zware criminelen niet kan lezen en schrijven. Hoe is het zo ver kunnen komen dat een deel van onze bevolking, in een land met een middelmatige human development index, als kind zodanig werd verwaarloosd dat ze geen skills kon opdoen en niet eens kan lezen en schrijven? Criminaliteit is niet goed te praten, maar volgens bepaalde criminologietheorieën is de omgeving mede bepalend voor het lot van burgers. Dit alles ontneemt eens te meer het recht aan politieambtenaren op excessief geweld toe te passen. Dat het niet koek en ei is in onze gevangenissen, wordt al geruime tijd herhaald in human rights rapporten van de VN en zeker in de jaarlijkse landenrapporten van State Department USA. Samenlevingen kunnen, als de ruimte daartoe wordt gelaten, de neiging om eigen richting op te gaan. Regeringen hebben de plicht de samenleving geordend te houden en deze ordening zelfs te verbeteren. Het incident van de politiepost is in onderzoek en gehoopt wordt dat in de eerste plaats de politie in een persconferentie de bevindingen eens voorlegt aan de burgerij. Uitdrukkelijk moet ook openheid gegeven worden of de marihuana er al was en dat het niet door corrupte ambtenaren is ingeplant om de zaak te verergeren. Verder getuigt het van goed bestuur als de schuldigen aan mogelijk excessief geweld worden gestraft.
