Op dinsdag 18 december 1962 (nu 50 jaar geleden) vond de grootste vuurwerkramp in Suriname plaats. Het ongeval gebeurde bij winkel King Sing, aan de Zwartenhovenburgstraat/ hoek Dr. Sophie Redmondstraat. Niet minder dan 7 personen kwamen om ten gevolge van de ontstane vlammenzee, namelijk 4 vrouwen en 3 kinderen. Omgekomen waren: mevr. Teresa Maria Sau Lin Jong Akiem – Lau (26 jaar), Annie Kwie Ying (33 jaar), Iwan Jr. Lieuw Ajoen (5 jaar), Edith Lieuw Ajoen (3 jaar), Elizabeth Lieuw Ajoen (anderhalf jaar), mevr. Kok Sy Tjong – Malmberg en Geortina Kamp.
De heer Iwan Lieuw Ajoen, eigenaar van het toen populaire restaurant ‘Iwan’, had in die dagen een heel zware klap moeten incasseren daar de dames mevr. Teresa Maria Sau Lin Jong Akiem – Lau en Annie Kwie Ying zijn zusters waren, en Iwan Jr., Edith en Elizabeth 3 van zijn 4 kinderen.
Het verhaal is dat rond 18.00 uur in de namiddag iemand een vuurpijl binnen in de winkel uitprobeerde en voor men het door had, werd het overige vuurwerk, dat niet op verantwoorde wijze was opgeslagen zoals dat nu geschiedt, geraakt; de vuurwerkramp van de eeuw in Suriname was hiermee een feit.
Pagara-estafette
Op maandag 17 december heeft de politie via een lokaal dagblad te kennen gegeven dat zij tegen de pagara-estafette in de stad (die van hout is) is, vanwege het grote gevaar dat er achter schuilt. Ik ondersteun de mening van de politie volledig in deze kwestie, omdat de politie en de brandweer mogelijk wel in staat zijn om vuurwerk dan wel een brand te blussen, maar men is niet getraind en niet gefaciliteerd om een op hol geslagen mensenmassa waarbij sprake is van paniek, angst en schrik, te kunnen bedaren. Vooral jonge kinderen, senioren burgers en vrouwen zullen het slachtoffer worden van dit avontuur. Was het zo dat aan het begin van deze eeuw slechts honderden mensen naar de pagara-estafette kwamen kijken, vandaag de dag zijn het duizenden toeschouwers en de mensenmassa is jaarlijks steeds aan het toenemen. Het materiaal dat de politie en de brandweer moeten gebruiken om het geheel te kunnen monitoren, is echter niet verbeterd. Bovendien is het publieksgeheim dat zij de mankracht niet hebben om die mensenmassa aan te kunnen.
Aangehaald wordt dat de pagara-estafette een toeristenattractie is en dat het vele Amerikaanse dollars in het laatje brengt voor Suriname. Deze fictieve financiële voordelen, die echter nooit bewezen zijn, wegen echter niet op tegenover het potentiële verlies aan mensenlevens en de materiële schade die bij een eventuele ramp het gevolg kan zijn.
De ramp van zaterdag in Nickerie tijdens een kinderenfestival van Pertjajah Luhur (alle ogen zijn nu op de Surinaamse overheid gericht als men wel of niet zal optreden tegen dit onmaatschappelijk gedrag), waarbij vier personen gewond raakten, heeft aangetoond dat vuurwerk onbetrouwbaar is en dat je nooit voorzichtig genoeg bent.
Onderzoek van het Instituut voor Maatschappijwetenschappelijk Onderzoek (IMWO) heeft bovendien ook nog aangetoond dat vijftig procent van de vuurwerkslachtoffers toeschouwers is geweest.
Nu 50 jaar geleden zijn 7 personen omgekomen tijdens een vuurwerkramp in Suriname. Laten wij lering daaruit trekken en ervoor zorgen dat wij geen onnodige risico’s gaan nemen om een nog grotere ramp te veroorzaken.
Ricky W. Stutgard M.Sc.
