Op 2 april 2018 kwam te overlijden Winnie Mandela, een vrouw die door haar strijdvaardigheid en standvastigheid net als haar voormalige man Nelson Mandela een wereldfiguur en symbool werd van de moeizame strijd die sommige volkeren hebben moeten voeren op weg naar vrijheid en zelfbeschikking. Nelson Mandela was een levende legende, een man die het vermogen bezat om steeds op het rechte pad te blijven. Mandela valt bijna niets te verwijten, in tijden van strijd en onderdrukking en ook in tijden van vrijheid en voorspoed liet Nelson Mandela zich leiden door hoge waarden en normen, die zijn levensstijl waren geweest. Nelson Mandela was een grote ziel. In de strijd die Nelson Mandela als jonge jurist begon tegen de witte suprematie die in Zuid-Afrika ‘Apartheid’ werd genoemd, raakte op zeer jonge leeftijd zijn vrouw en de moeder van zijn jonge kinderen. In zijn biografie ‘De lange weg naar de vrijheid’ beschrijft Mandela hoe hij de mooie Winnie Mandela zag en besloot om haar tot zijn vrouw te maken. Nelson Mandela zette met een aantal mannen zodanig de fundamenten en de structuren voor een vrijheidsstrijd, dat die niet meer zou stoppen totdat ooit het doel was bereikt. Mandela en een aantal mannen werden voor langere tijd in de gevangenis gezet en Winnie Mandela moest gedwongen door de noodzaak in de rol treden van Nelson Mandela, een uiterst zware opdracht die zij niet zonder kleerscheuren kon volbrengen. Winnie Mandela geloofde altijd in de strijd die geleverd moest worden om de vrijheid van Zuid-Afrika te bereiken en ze was er niet vies voor om ook te helpen mobiliseren, maar opeens moest ze een grote leegte invullen die kwam door de gevangenneming van Nelson Mandela en daarbij heeft zij niet altijd de juiste keuzes kunnen maken en kon ze ook niet het hoofd bieden aan alle verleidingen en uitdagingen. Maar het verdient geen twijfel dat Winnie Mandela een symbool is van strijd voor de vrijheid en het is het meer dan waard voor de mensen van onze generatie om te weten wie zij was en welke strijd zij als vrouw heeft geleverd voor het Zuid-Afrikaanse volk. Zij moest een leiderschapsrol vervullen tenmidden van vele mannen die de potentie en de capaciteit hadden om leidend te zijn in het verzet van het Afrikaanse volk. Nelson Mandela en zijn vrienden hadden de Zuid-Afrikaanse mannen gewezen en voorgedaan hoe verzet moest worden gepleegd op een wijze zonder dat men de waardigheid verliest in de ogen van de internationale gemeenschap. De opkomende jonge generatie en de mannen die niet in de gevangenis waren, konden zijn gedachtegoed gemakkelijk voortzetten, hij had het ze nagedaan met een aantal mannen om hem heen. En dat geldt ook voor Winnie Mandela die zelf ook tijd in de gevangenis heeft moeten doorbrengen, eens zelfs gedurende 18 maanden lang. Winnie Madikizela – Mandela werd geboren op 26 september 1936. Ze was de vrouw van Nelson Mandela van 1958 tot 1996 toen het huwelijk met Nelson Mandela strandde. In 1963 werd Mandela veroordeeld tot een lange gevangenisstraf. Buiten werd Winnie Mandela het gezicht van Nelson Mandela als jonge moeder in Johannesburg. Winnie Mandela raakte in problemen toen ze in de jaren ’80 in principe zich vestigde in Soweto. Ze kwam in aanraking met elementen die geloofden in het toepassen van geweld en zelfs moorden op personen die collaboreerden met de witte vijandige regering van de National Party. Deze groep was bekend als de ‘knokploeg’, die ook wel aangeduid werd als de Mandela United Football Club, en nestelde zich dichtbij Winnie Mandela. Deze groep en haar activiteiten bracht veel schade aan de reputatie van Winnie Mandela. Het meest bekend werd de moord op de 13-jarige jongen Stompie Moeketsi. De gewelddadige activiteiten kwamen aan het licht in verband met de waarheids- en verzoeningscommissie die door Mendela’s regering was opgezet. Ook gingen geruchten de ronde over relaties die Winnie onderhield met bepaalde mannen. Nelson Mandela kwam vrij in 1990 en het paar scheidde de facto in 1992 en formeel voor het recht in 1996. Winnie Mandela was ook betrokken bij de partij de ANC. Ze diende ook als minister in de regering die gevormd werd na de eerste algemene verkiezingen in Zuid-Afrika die door de ANC werd gewonnen en Nelson Mandela tot president maakte. Winnie Mandela werd later ontslagen op beschuldiging van corruptie.
Winnie Mandela was onderdeel van de ‘struggle’ van de lange vrijheidsstrijd van Zuid-Afrikanen naar verlossing. Als een vrouw van wie de man voor 27 jaar is opgesloten heeft Winnie Mandela een zeer zware periode moeten doorstaan. Ze bleef geloven in Zuid-Afrika, vandaar dat ze ook aangeduid werd als ‘Mother of the Nation’.
