Gisteren was in het parlement de openbare commissievergadering betreffende de Wet Machtiging Minister van Financiën. Het ontwerp van deze wet is nog niet ter inzage voor het publiek ter bestudering, in tegenstelling tot andere wetten die aanhangig of in behandeling zijn in DNA. Er is wel een ontwerpwet ter wijziging van de Wet op de Staatsschuld die betreft het verhogen van de binnenlandse en buitenlandse schuldplafonds en voorzieningen in geval de schuldlimieten worden overschreden. Met name wordt geregeld dat er een overgangsperiode van 4 jaar moet worden ingesteld waarin de situatie wordt genormaliseerd via een speciaal uitgezet beleid. De wet met betrekking tot de machtiging van de Minister van Financiën, sluit aan op de wet betreffende de staatsschuld. Het heeft allemaal te maken met de leenbehoefte die deze Surinaamse regering op dit moment heeft. Een met Suriname vergelijkbaar proces in mildere vorm nog, doet zich nu voor op het Caricom eiland Trinidad and Tobago. De commodity prijzen van met name olie en gas hebben een diepe impact op de staatsinkomsten in het land. Volgens het IMF zit Suriname nu in diepe recessie, de economie krimpt in en sterker dan aanvankelijk gedacht. De Trinidadiaanse governor van de Centrale Bank aldaar maakte, op basis van de tot zijn beschikking zijnde gegevens, enkele dagen terug ook kenbaar dat er formeel gezegd kan worden dat de economie van Trinidad in recessie is gegaan. De economie krimpt in en zal voorlopig blijven inkrimpen zonder noemenswaardig vooruitzicht op herstel. De governor van Trinidad heeft zich enigszins kritisch uitgelaten over de leenplannen van de overheid in de orde van 10 miljard US dollar. De nieuwe premier van Trinidad – er heeft een wisseling van de wacht plaatsgevonden op Trinidad – vond in de informatie die de governor prijsgaf, aanleiding om de man met ontslag te sturen en hem te vervangen met een persoon dichter bij de nieuwe coalitie. De enkele dagen terug vervangen governor was aangesteld door de voormalige regeringspartij. Trinidad heeft ettelijke jaren een tijd van economische voorspoed gehad onder Kamlapersad Bissesar. Met de commodity prijzen en het economisch beleid waarvoor gevreesd wordt, zal het enorm gaan brouilleren ook op dit eiland. Keith Rowley van de People’s National Movement heeft in 2015 het heft overgenomen van Kamla Persad-Bissesar van de United National Congress. Thuis bij ons is alles gericht op het lenen en consumeren van geld. Er zijn economen en politici die vinden dat Suriname een uitzonderlijk land is geweest met zo weinig schulden. Zij vinden dat het niet erg is als een Caribisch land zware schulden heeft. Zware schulden zijn een Caribisch probleem, het hoort bij Caribische landen en in de internationale diplomatie staat het herschikken van schulden zwaar op de agenda. Suriname heeft altijd dit agendapunt ondersteund alhoewel het niet op hem van toepassing was. Nu is men bezig Suriname zover te brengen dat Suriname ook een Caribisch land wordt met hoge schulden. Het schuldenprobleem en de moeizame beschikbaarheid van goedkoop kapitaal zijn een prioritair agendapunt van de Small Island Developing States (Sids) waartoe Suriname ook behoort. Tijdens de debatten gisteren heeft de minister van Financiën herhaald dat de zwaarste economische tijden achter de rug zijn, maar de economische malaise die we doormaken nog niet. Hij beaamt de zwaardere contractie van de economie dan aanvankelijk was ingeschat. De minister zit al een hele periode aan en van zijn ministerie wordt verwacht dat in de belastingsfeer efficiënte wordt doorgevoerd waardoor natuurlijke en rechtspersonen die hun belasting niet afdragen, dat nu wel beginnen te doen. Er is een algemene klacht dat het bedrijfsleven, los van de grote multinationals en staatsbedrijven, relatief alles bij elkaar genomen heel weinig belasting betalen, althans hun aandeel tegenover de loonbelasting in de publieke en private sector is laag. De fiscale vernieuwingen die de minister moet doorvoeren, zijn nog steeds niet voorgelegd aan het parlement. De minister probeert het publiek met betrekking tot het leengedrag, gerust te stellen door aan te geven dat hij nu voor elke lening zal komen naar DNA en dat hij haarfijn zal uitleggen waaraan de middelen zullen worden besteed. De discussies kunnen wat deze leningen betreft heel hoog oplopen. Want er is verschil van opvatting in hoe het herstel van de economie moet plaatsvinden. Een vraag die bijvoorbeeld gesteld kan worden is, of het zin heeft om grootschalige infrastructuurprojecten uit te voeren als het niet bewust gekoppeld is aan duurzame economische sectoren, ondernemerschap en werkgelegenheid. Uiteindelijk weten wij dat na de ruzies in het parlement de minister toch zijn zin zal krijgen, omdat de regeercoalitie over een meerderheid beschikt. De minister zal dus bij wet gefaciliteerd worden dat hij ongestraft leningen aangaat namens de regering, leningen aangaat met de goedkeuring van het parlement als garantie en zijn dekking. De minister van Financiën is belast met de bijzondere taak zorg te dragen voor het aangaan van leningen, de uitgifte van schatkistbiljetten en promessen, alsmede de uitgifte van staatsgaranties en het algemeen beheer van alle staatsgelden en het toezicht op een richtige besteding daarvan.
