Over pakweg 8 maanden worden de verkiezingen gehouden in Suriname. De perikelen zijn gaande, terwijl CBB het kiezersvolk al tegemoet treedt door hem aan te moedigen de persoonlijke gegevens, belangrijk voor de verkiezingen, te checken. Wanneer de (vervroegde) verkiezingen aan de orde zijn, heeft men het logisch ook altijd over de onkosten die deze met zich meebrengen. Veel van de uitgaven worden besteed via bepaalde gunningen, waardoor partijen in laatste instantie ook hier wat van meepikken, bij bijvoorbeeld het aanmaken van biljetten en overig drukwerk, vervoer en het regelen van verkiezingsinfrastructuur. Op de begroting van 2014 is voor Pre en Post Electorale Activiteiten (Verkiezingen) een bedrag van SRD 20 miljoen uitgetrokken. Het directoraat Binnenlandse Zaken is belast met de aangelegenheden betreffende de volksraadplegingen en de verkiezingen van leden voor de volksvertegenwoordigende lichamen. Er is een ‘Algemeen Secretariaat Verkiezingen’ belast met de pre- en postelectorale activiteiten. In principe zijn de regering en haar relevante werkarmen altijd bezig met de komende en/of de afgelopen verkiezingen, althans dat wordt vaak beweerd. Het directoraat faciliteert vanwege zijn betrokkenheid bij de verkiezingen ook de instanties het Onafhankelijk Kiesbureau en het Centraal Hoofdstembureau. In het jaar 2014 wordt er een omschakeling gemaakt van de post- electorale naar de pre-electorale fase. De activiteiten voor het dienstjaar 2014 zullen zich dan ook voornamelijk toespitsen op het scheppen van die randvoorwaarden die onontbeerlijk zijn voor een goede verkiezingsorganisatie. Voor 2011, 2012, 2013, 2014 en 2015 is respectievelijk 985 duizend, 1.6 miljoen, 1.3 miljoen, 20 miljoen en uiteindelijk 60 miljoen SRD opgebracht. Voor de postelectorale fase van 2016 en 2017 zijn steeds 1.6 miljoen SRD opgebracht.
Dit jaar is voor de pre- en post electorale periode 20 miljoen SRD gepland, waaronder voor ‘Operationele zaken’ ad SRD 8.5 miljoen. Dit betreft het instellen van verkiezingswerkgroepen en voorbereiding en uitvoering van verkiezingsgerelateerde randvoorwaarden. Voor de kiezersadministratie en oproepingskaarten, ID-kaarten, straatnaamborden en huizennummering, legger en verkiezingsmateriaal en –meubilair is uit 20 miljoen 8.2 miljoen SRD gepland en voor ‘Institutionele voorzieningen’ SRD 1.5 miljoen (heractivering beleidscommissie en aantrekken externe adviseurs voor verkiezingsorganisatie). Opmerkelijk zijn dat ook onder het geheel van de 20 miljoen ook valt de ‘andere verkiezingsgerelateerde activiteiten’, waarvoor voor dit jaar SRD 10 miljoen is gepland (trainingen en opleidingen verkiezingsactoren, voorlichtingsprogramma’s, Algemeen Secretariaat Verkiezingen, verkiezingswerkgroepen, verkiezingsinformatiesysteem en aanpassing verkiezingswetgeving). Allemaal posten waar veel verkwist kan worden en willekeur kan worden toegepast. Apart opgenomen voor actualisering (bijhouden/beheer) bevolkingsadministratie is SRD 2 miljoen, voor vorming/opleiding/capaciteitsversterking SRD 40.000 en ordening straatnaamborden en huizennummering: SRD 1.5 miljoen. Verder is voor OKB een bedrag van SRD 680 duizend begroot en het CHS 150 duizend.
Belangrijk is de vraag of er voor drukwerk en promotie en al de andere uitgaven er openbare aanbestedingen worden gehouden. Het gaat om miljoenen. Voor correcte verkiezingen moet de voorbereiding verantwoord zijn, waaronder zeker ook de uitgaven. In 2010 was het aantal kiezers ca. 324.000 en zouden de verkiezingen SRD 40 miljoen hebben gekost. Een kwart van dit bedrag zou simpel berekend verloren geld zijn geweest, omdat maar driekwart van het aantal stemmers kwam opdagen. Van de 324.000 kaarten konden 30.000 niet worden bezorgd, hetgeen neerkomt op 9%, weer een verspilling. Het aantal kiezers zal in 2015 zijn ca. 341.000 volgens een schatting. Geschat is in de huidige begroting dat voor volgend jaar onder de noemer pre- en post electorale fase 60 miljoen SRD zal worden uitgetrokken. Hoeveel de andere additionele posten die hierboven zijn genoemd, zullen bedragen en erbij komen is nu nog niet bekend. Als sec gekeken wordt naar de kosten in het verkiezingsjaar 2010, dan komen deze neer op SRD 123 per kiezer. Als we hetzelfde doen met 2015 dan is dat bij SRD 60 miljoen, SRD 176 per kiezer. In hoeverre elk jaar voor de verkiezing geld werd uitgetrokken voor 2010 is onbekend. Als dat zo is, dan zullen de uitgaven per kiezer hoger uitkomen, maar niet op het niveau waarop we straks zullen zitten. Als beter wordt gekeken naar de begroting van 2014 dan hebben we hierboven gezien dat onder verschillende noemers geld besteed wordt aan de verkiezingen: totaal komt dat voor dit jaar neer op ca. 25 miljoen SRD. Als we de bijkomende kosten alleen van dit jaar erbij nemen en alleen de pre- en post electorale fase van 2012, 2013 en 2015 dan zal aan de komende verkiezing minimaal SRD 87 miljoen zijn besteed wat het gemiddelde per kiezer brengt op SRD 617.
Na de verkiezingen van 2010 zijn verkiezingshervormingen beloofd. Zo zien we steevast dat de hervorming van de verkiezingswetgeving (kiesregeling, kiesbesluit, grondwet) wordt genoemd en bedragen van half miljoen (2014) en 1.5 miljoen (2013) ervoor zijn uitgetrokken, maar is dit nog niet afgerond. Verder dan seminars, workshops en trainingen is men niet gekomen. De verkiezingen zijn aanstaande, maar de hervormingen zijn nog geen feit. Alhoewel het aantal niet bezorgde oproepkaarten dat niet was bezorgd was gedropt tegenover 2005 was 30.000 nog hoog in 2010. Voorkomen moet worden dat de hoge uitgaven uitdraaien op verspilling. In hetzelfde kader moet erop gelet worden dat de organisatie van de verkiezingen geen njangpatu wordt voor de coalitiepartijen. De verleiding om er dat van te maken, is er altijd geweest. Aangezien het om aanzienlijke bedragen gaat, is het aan te bevelen dat openbare aanbestedingen worden gehouden. Een correcte voorbereiding is het begin van correcte verkiezingen.
