Het Surinaamse volk kreunt onder de lasten die op het prijzenfront allemaal op zijn smalle en steeds smaller wordende schouders wordt gelegd. Kennelijk deert dat het IMF niet. ‘Suriname rebuked by IMF for failing to implement energy price increases’ (Suriname berispt door IMF voor het falen om de stijging van de energieprijzen te implementeren) kopt een artikel van ‘Public Finance International’. Kan een financiële instelling een land op deze wijze berispen? Uit de kop blijkt dus dat het bij het IMF niet gaat om de oorzaak en het motief van de stijging van de energieprijzen. De stijging moet een bepaald effect sorteren en misschien is dat effect gesorteerd zonder dat de prijs hoeft te stijgen. Of moet de consument koste wat kost meer betalen voor energie? Is het de bedoeling dat in eerste instantie armoede ontstaat, dus een daling van de vraag naar bijvoorbeeld importgoederen? Moet er eerst een verarming plaatsvinden van de burgerij, om van daaruit stabilisatie te realiseren? Is verarming, verminderde koopkracht een noodzakelijke voorwaarde voor de wijze waarop het IMF stabilisatie wil brengen? Public Finance International is een publicatie van The Chartered Institute of Public Finance & Accountancy, een vakinstituut voor accountants die werken in de publieke sector van de verschillende landen. Het CIPFA telt 14.000 leden die allen voor de overheden van de verschillende landen werken. De publicatie vermeldt dat het IMF de regering van Suriname heeft bekritiseerd voor het falen om de noodzakelijke prijsstijgingen voor brandstof en elektriciteit door te voeren. Na een bezoek aan Suriname enige dagen terug om de prestaties van Suriname in het kader van de lening van USD 478 miljoen, liet het IMF optekenen dat de vorderingen van Suriname gemengd zijn. Daniel Leigh, die weer de IMF missie leidde, geeft aan dat de regering minder middelen ter beschikking heeft, door de overheidsbesluiten om de brandstofprijzen te bevriezen en gedeeltelijk de elektriciteitsprijzen terug te draaien, ondanks de stijgende energiekosten. De missie heeft wel beaamd dat de regering zich heeft gehouden aan het beperkt houden van het begrotingstekort, maar gaf tegelijkertijd aan dat dit erin resulteerde in bestedingsrestricties en als gevolg dat de ‘social cash transfers’ niet tot volle wasdom zijn gebreken. Het IMF heeft dus kritiek erop dat de sociale uitkeringen aan de kwetsbaren in de samenleving, niet heeft kunnen plaatsvinden volgens het niveau dat gepland was. Opmerkelijk is dus dat het IMF de sociale cash transfers, dus de positie van de kwetsbare groepen, blijft benadrukken. In het kader van de Stabilisatie- en Herstelplan 2016-2018 is SRD 150 miljoen uitgetrokken voor de ‘conditional cash transfers’. Het IMF waarschuwt verder dat het streven naar de stijging van rentes ondanks hoge inflatie, een bedreiging is voor de prijzen van goederen en diensten. Het IMF beveelt aan een flexibele rentevoet en stijging van rente op de lokale munt.
Het IMF werd door Suriname als laatste optie gevraagd om hulp, toen het dreigde failliet te raken door een crash van de grondstoffenprijzen (olie en goud). Daar kwam nog bij de sluiting van de aluminiumraffinaderij eind 2015. Het begrotingstekort werd 8.8% in 2015 en is gepland te gaan naar 1.5%. Het IMF geeft aan dat de lening van dichtbij half miljard dollar twee doelen heeft: het terugbrengen van de overheidsbestedingen en het creëren van nieuwe inkomstenbronnen uit de niet-minerale sector, dus wat wij aanduiden als de duurzame sectoren waaronder worden begrepen landbouw, veeteelt, visserij en toerisme en misschien ook ICT en de groene sector. Het terugbrengen van het begrotingstekort naar 1.5% zal volgens het IMF komen door het wegmaken van de elektriciteitssubsidies, loonmatiging en stijging van brandstofheffingen. Het IMF meent wel dat Suriname vorderingen heeft geboekt in het voeren van een aantal hervormingen. Het IMF geeft als voorbeeld de voorbereidingen voor de introductie van ‘value-added taks’ (BTW). Hier is opmerkelijk dat het IMF praat over progressie, terwijl deze wet nog niet eens in concept af zou zijn, althans het is niet bekend dat Financiën met belanghebbenden heeft gesproken over de invoering van deze wet. Het IMF/Leigh waarschuwt wel dat het van de Surinaamse regering grote inspanningen zal vergen als de bevolking als geheel om macro-economische stabiliteit te bereiken. Leigh zegt dat significante additionele (bijkomende) toename van de brandstofprijzen en elektriciteitstarieven essentieel zijn om de fiscale situatie te verbeteren en meer gerichte sociale uitgaven te kunnen doen. Uit de opmerkingen blijkt dat Suriname niet ten volle volgens de afgesproken tijdstippen kan voldoen aan de maatregelen die zijn afgesproken. Suriname heeft geen cultuur om consequent en gepland programma’s uit te voeren. Suriname heeft geen cultuur van transparantie waarbij met een jaar van tevoren maatregelen aankondigt. Of Suriname berispt is door het IMF weten wij niet, maar dat wij niet houden van rapporteren is wel bekend. Welke maatregelen het IMF zal treffen wanneer Suriname het programma niet consequent uitvoert, is niet bekend.
