Sponsoren ontwaken uit schoonheidsslaap

In aanloop naar de verkiezingen zullen de sponsoren als het ware weer uit hun ‘graf’ herrijzen om grip te krijgen op de staatskas bij verkiezingswinst. De politieke campagnes om regeermacht te verwerven, zijn al begonnen. Maar geen enkele partij praat over de ijver waarmee zij de (grond)wettelijke plicht tot inzage in de boeken aan het publiek heeft vervuld. Noch de NDP, noch de VHP en noch minder de PL en Abop hebben een poging gewaagd om de inkomsten, giften, uitgavenen schulden van de partij openbaar te maken zoals het verplicht dient te zijn voor politieke partijen. Dat geldt ook voor de andere partijen. In principe moeten partijen die nalaten om hun financieel verslag te presenteren aan het electoraat, niet worden toegelaten tot de verkiezingen. De kiezer moet zijn keus in 2015 ook kunnen maken aan de hand van de kennis over de sponsoren die achter de partij zitten. Dat is soms al een voorbode hoe er met de staatsmiddelen zal worden omgesprongen. Er zijn mannen met geld die zitten te loeren op momenten waar ze het staatssysteem naar hun hand kunnen zetten. Daarin is men meedogenloos en heeft men alleen oog voor de eigen winst. Men is dan blind voor de malaise die door de corruptie ontstaat. Men houdt zichzelf soms voor de gek en gaat dan ervan uit dat de enkele miljoenen die men maakt heus geen impact zullen hebben op een begroting van ettelijke miljoenen. En als het nu even misgaat dan is het niet erg, omdat het straks wanneer ik mijn geld heb gemaakt het toch wel goed wordt. Onze grondwet stelt dat bij het uitoefenen van hun bevoegdheden politieke organisaties jaarlijkse publicaties van inkomstenbronnen en rekeningen moeten doen in het Advertentieblad van de Republiek Suriname en tenminste een dagblad. De grondwet heeft het dus duidelijk over het transparant maken van de inkomstenbronnen. In het verlengde hiervan stelt de grondwet dat het functioneren van de politieke partijen moet beantwoorden aan de gestelde wettelijke regels voor de ‘waarborging van de openbaarheid en inzichtelijkheid’. Wat de wettelijke regels betreft, gaat het ten principale om de Wet politieke organisaties, die bepaalt dat de statuten van een politieke organisatie uitdrukkelijk moet bevatten de verplichting van de bestuursorganen, in het bijzonder van de penningmeester en de verificatiecommissie, om jaarlijks een verslag of staat van inkomsten en uitgaven van de politieke organisatie te publiceren in het Advertentieblad van de Republiek Suriname en in ten minste één in Suriname verschijnend dagblad. Dus deze wet verplicht de politieke organisaties om het tot een statutaire plicht te maken dat dit verslag jaarlijks voor het electoraat transparant wordt gemaakt. Met andere woorden, de alv moet kunnen eisen dat dit verslag wordt opgemaakt en ook nog wordt gepubliceerd. De wetgever gaat dus ervan uit dat de leden van de partij belang hebben bij transparantie en dus belang hebben bij het voorkomen dat de partij via financiële ondersteuning wordt gegijzeld door malafide financiers. De vraag rijst of de wetgever daarvan mag uitgaan en of het niet beter zou zijn om naast de verenigingsleden ook de Staat de ruimte te geven om de nakoming van een wettelijk gebod met een strafdreiging te controleren en af te dwingen. De Wet politieke organisaties stelt het dus niet verplicht dat het financieel verslag jaarlijks wordt gepubliceerd, het zorgt er alleen voor dat de leden (alv) de bevoegdheid krijgen om dit verslag op te eisen. Dit komt dus erop neer dat de leden, het bestuur ook (impliciet) kunnen vrijstellen van nakoming van de statutaire verplichting tot publicatie, door er geen punt van te maken. Dat gebeurt in de praktijk ook, omdat iedereen zich focust op verkiezingswinst, met alle grootse populistische djugu djugu (feesten, bands, eten en drinken) erop en eraan. De leden van de partij hechten in de praktijk geen belang aan de financier. De Staat verliest in elk geval wat wanneer de voorbereidingen worden getroffen door malafide kapitalisten of organisaties om de Staatskas en het landsbestuur te gijzelen. In Nederland zijn in de Wet financiering politieke partijen beperkingen gesteld waar het gaat om giften. Ook is er een verplichting om giften boven de Euro 4.500 te presenteren aan de Biza-minister, die deze moet publiceren voor de burgerij inclusief gegevens van de gever. Delen van anonieme giften die Euro 1.000 te boven gaan, komen zelfs toe aan de Staat. Daarnaast moet elk jaar aan de Biza-minister een overzicht worden gepresenteerd van de ontvangen subsidies, de ontvangen bijdragen, de overige inkomsten, de vermogenspositie en de schulden van de politieke partij en in het bijzonder de giften boven Euro 4.500. Dit verslag bij de minister is openbaar. De minister maakt de giften etc.. van het jaar voorafgaand aan de verkiezing openbaar in de Staatscourant. Soortgelijke bepalingen voor openbaarmaking of ter openbare inzage bestaan niet in Suriname. De Staat is in Suriname terughoudend in het beschermen van de politieke partijen, regeringen en de burgerij wat betreft de financiering en de grip van externe factoren op de overheidsfinanciën. In tegenstelling tot Nederland bestaat er geen subsidiering van politieke partijen in Suriname, maar dat weerhoudt ons nog niet om toch wel sterkere publicatieregels in acht te nemen waarbij de Biza-minister ook verantwoordelijkheden draagt. Nu komt het niet publiceren van de partijgiften bij ons neer op het niet naleven van de partijstatuten door het partijbestuur, ervan uitgaande dat de verplichting om te publiceren er wel in is opgenomen. De Staat heeft geen wettelijke bevoegdheid voor zover ons bekend als politieke partijen hun statuten niet naleven. Partijen moeten voorkomen dat de schijn van belangenverstrengeling wordt gewekt. In Nederland valt op dat de Staat de financiering van politieke partijen analyseert en deze openbaar maakt in analyses. Terwijl de Staat aan de ene kant de subsidie van politieke partijen moet bekijken, is het raadzaam dat sterkere regels worden geformuleerd om partijen en uiteindelijk te Staat te behoeden van infiltratie door de maffia. Het heeft uiteindelijk ook te maken met de bestrijding van corruptie en alles wat in het verlengde daarvan ligt.

error: Kopiëren mag niet!