De welvaart van een land wordt niet bepaald door de natuurlijke hulpbronnen die het bezit, maar door goed en transparant bestuur. Dat was de kern van de keynote van de voorzitter van de VHP, Chan Santokhi, zaterdagavond in Georgetown. Hij sprak als speciale hoofdgast tijdens het jaarlijkse diner van Transparency Institute Guyana Inc. (TIGI), onderdeel van Transparency International, een organisatie die zich inzet voor de wereldwijde bestrijding van corruptie.
Santokhi ging diep in op het onderwerp, dat beide landen in hun ontwikkeling raakt. Hij ontvouwde zijn visie voor de korte en de lange termijn onder de titel: “Bouwen aan open, veerkrachtige en duurzame samenlevingen”. Hij ging uitvoerig in op de noodzaak voor transparant beleid en het verantwoordelijk houden van politieke leiders.
“We hebben allemaal gehoord van de ‘minerale vloek’ of de ‘Nederlandse ziekte’, het feit dat landen met een overvloed aan minerale hulpbronnen toch mislukken in het creëren van welvaart voor hun volkeren”, zo hield Santokhi zijn gehoor voor. “Veel landen hebben op harde wijze geleerd dat vooruitgang niet afhangt van de hoeveelheid natuurlijke hulpbronnen, maar van de manier waarop het land wordt bestuurd. De meest fundamentele bepalende factor voor vooruitgang ligt daarom niet in mineralen, maar in de kwaliteit van het bestuur, ongeacht de beschikbare natuurlijke hulpbronnen”, aldus Santokhi. “De natuurlijke rijkdom behoort toe aan de bevolking van het land, dat direct en indirect van deze rijkdom moet profiteren door effectief, transparant en verantwoordelijk beheer door de regering en de toegewezen onafhankelijke autoriteiten.”
Hij hield een pleidooi voor krachtige instituten die de ‘check and balances’ moeten vormen om te waken over een goede en transparante wijze van het beheren van de natuurlijke hulpbronnen van het land. Santokhi zei zich te realiseren dat kleine economieën, zoals die van landen als Suriname en Guyana, niet altijd alle expertise compleet in hun huis hebben. “We hoeven het wiel niet opnieuw uit te vinden. We kunnen leren van andere landen. Het belangrijkste is echter de politieke wil om te komen tot krachtige instituten en op de naleving van afgesproken regels. Als er geen politieke wil is, kan er niet veel gebeuren.”
Santokhi stond uitvoerig stil bij plicht die ieder van ons “individueel en collectief” heeft om te werken aan een vredige en ordentelijke samenleving waar normen en waarden leidend zijn. “Een vreedzame, productieve en tolerante samenleving is niet iets dat we erven, en het is ook niet door God geschonken of door ons voor anderen geschapen. Nee! Het zijn in de eerste plaats leiders die het gezicht, het beeld en de inhoud van onze samenlevingen bepalen.” Santokhi legde daarbij de nadruk op “Integriteit, transparantie en het afleggen van verantwoording als essentiële elementen”. “Zonder deze waarden en normen, kunnen we geen open, rechtvaardige en duurzame samenleving opbouwen.”
Deze ‘mindset’ vereist een inspanning van iedereen, persoonlijk én professioneel. Gezinnen zijn de basis waar normen als fatsoen en gemeenschapszin worden bijgebracht. Hij noemde zijn moeder als krachtig voorbeeld die het haar kinderen heeft bijgebracht. Ook via het onderwijs en scholen zal dit meer aandacht moeten krijgen. Hij riep ook religieuze organisaties, ondernemers, politici en ook politieke leiders op hun rol te pakken.
Santokhi gaf aan dat de toekomst er op zich rooskleurig uitziet. Maar, zo zei hij, “de toekomst zal alleen maar rooskleurig worden als we van koers veranderen, onze politiekvoering en onze manier van denken veranderen, en werken aan het creëren van een samenleving die nodig is om vooruitgang te boeken op het gebied van vrede en stabiliteit.”
