Er wordt steeds meer gewerkt aan de bewustwording van de burgerij wat betreft het eropna houden van een gezonde levensstijl. Dat is besef is groeiende. In welke mate de burgerij in staat is om ook uitvoering te geven aan de gewenste levensstijl waarover er een nu een bewustzijn is, hangt voor een deel helemaal van de omstandigheden af. In de eerste plaats gaat het om wat we eten en drinken. Surinamers gaan door als te zijn mensen die van lekker eten houden en van een gevarieerd aanbod is sprake vanwege de multi-etnische samenleving. Hier ligt de keus gewoon bij de mens, het ligt aan zijn discipline wat, waar, in welke omvang en met welke frequentie hij tot zich neemt en wat hij laat. Veel rijst en zoete softdrinks en fabriekssappen zijn ongezond en maken dik. Voorts is er het ingewikkelde deel van de kankerverwekkende voedingsmiddelen of supplementen of additieven. Ook hier is de keus aan ons wat wij tot ons nemen en wat wij laten staan. Er zijn echter mensen die een stuk levensgeluk ontlenen aan lekker eten. In gezondheidsprogramma’s moet hieraan aandacht worden besteed. Is het verantwoord om in de geluksbeleving plaats in te ruimen voor eten? En what about whisky drinken en zuipen ‘alleen in het weekend’. Er is een aantal mannen dat geluk ontleent aan het drinken. Maar ook hier gaat het – tenzij het gaat om een verslaving – om een keus die wij kunnen maken en waarin wij niet afhankelijk zijn van anderen bijvoorbeeld de overheid, evenals het roken. Dan komen we op het ander zeer belangrijk aspect en dat is het bewegen. Het best is om zich bezig te houden met de meest natuurlijke vorm van bewegen wat ons gemakkelijk gaat en dat is het lopen. In tegenstelling tot de consumptie is de burgerij wat het lopen betreft wel afhankelijk van derden, bijvoorbeeld de overheid of ondernemers die wandelfaciliteiten aanleggen. Er zijn enkele mensen die thuis paden hebben die zeker honderd meter bestrijken, waardoor men niet naar buiten hoeft. Er zijn personen die tread mills in huis hebben of een fiets, maar bij een klein verlies van focus zal de frequentie gaan dalen. Het wandelen op straat en parken, waar je in een bepaald tempo of gefaseerd flink kan stappen op rechte banen, is het beste voor lange tijd vol te houden en is aantrekkelijker. Decennia terug (tot eind jaren ’80) was het nog best mogelijk om veilig op straat te wandelen of te rennen. Het gebeurde ook vaker en ok sporters legden zich erop. De wegen waren toen minder geasfalteerd en er was minder verkeer op straat. De auto’s waren minder in handen van onverantwoordelijken, doorgaans waren het volwassenen die een auto bezaten. Met meer goede wegen, veel meer auto’s en bromfietsen en een jonger geworden bestuurders is veilig wandelen of rennen op straat in Paramaribo, Wanica en Commewijne niet meer mogelijk. Bij elke AVD roepen wij de organisatie op om na april gebruik te maken van de netwerken die men heeft met de overheid (VGZ en Jeugd en Sportzaken) om veilige wandelparken en –faciliteiten aan te doen leggen in Paramaribo, Wanica en Commewijne. Het kan eventueel een privé-initiatief zijn met aanmoedigingsvoordelen (fiscaal, starterskapitaal, business counseling) voor beginnende ondernemers. Het ministerie van Volksgezondheid (VGZ) is nu bezig met een districtentour om een gezonde leefstijl te promoten. Op zich is dat een heel goede activiteit, maar het moet niet alleen gaan om zichtbaar belastinggeld op te maken om een hoger realisatiecijfer voor het ministerie te verkrijgen. VGZ moet oprecht omgaan met de activiteiten die het organiseert. De ‘Districten Health Promotion Tour’ werd te Lelydorp in het LSB Stadion gelanceerd. Men is van plan om informatie te geven, maar behoort VGZ niet verder te gaan? Met alleen bewustwording komen we er niet. Als de burgerij moet bewegen, maar de faciliteiten er niet zijn, dan kan een ruimer bewustzijn zijn nut niet bewijzen. Het ministerie wil de komende maanden samen met de leiding van de districten kijken naar verschillende mogelijkheden binnen de districten om ervoor te zorgen dat men gezonder gaat leven. Heel gepast zegt men dat op districtsniveau er bijvoorbeeld een autovrije zone kan worden geïntroduceerd, waar mensen vrij kunnen lopen, rennen en fietsen op bepaalde dagen en op bepaalde momenten. Wij zullen VGZ blijven herinneren aan deze mogelijkheid. In Paramaribo, Wanica en Commewijne zijn er genoeg plaatsen waar men in het eigen district ernaar toe kan om een uur flink te stappen. We stellen nogmaals dat VGZ met streefnormen moet komen, die indiceren dat men per dag genoeg beweegt, bijvoorbeeld een half uur (totaal of in een ruk) flink doorstappen of 10.000 normale voetstappen per dag. Gewoon een dagje lopen in het LSB Stadion en dan rapporteren aan Financiën dat een begrotingspost is aangedaan, zal niet veel zoden aan de dijk leggen en men zal constateren dat de campagnes niet zullen helpen. De schuld ligt dan wat het bewegen betreft bij de overheid, waaronder VGZ. Veteranenvoetbal of recreatievoetbal of een andere volkssport is niet altijd geschikt, omdat het spel op verschillende manieren wordt gespeeld. Men kan evengoed een wedstrijd van een uur spelen, maar alles bij elkaar niets eens een kilometer hebben gelopen. Dat komt voor in de praktijk, vooral bij mensen die pas op hun 40ste beginnen met een sport. Bovendien komen de groepen maximaal 3 keer in de week bij elkaar, terwijl men elke dag moet bewegen. VGZ moet aangeven wat de beste manier is en daarbij moet men rekening houden van wat voor iedereen haalbaar is. Wat we nu gaan volgen is wat VGZ samen collega’s Openbare Werken, Sport- en Jeugdzaken en Justitie en Politie samen met de dc’s zal doen om de autovrije zones (met uitzondering voor bestemmingsverkeer) in te stellen.
