Twee begrippen die het beeld oproepen van een voortdurende spanningsveld. Zo zal dat ook blijven. De journalist is immers niet de dienstwillige dienaar van de persoon in de politiek, terwijl de politicus de journalist niet bepaald vertrouwt. De schakelfunctie van de journalist tussen overheid en samenleving, en wel in de rol van informatieoverdrager, verdraagt zich ten enen male niet met gebondenheid aan welk regiem, welke groep of partij dan ook in de maatschappij. De ware journalist leeft in zekere zin in een wereld zonder vrienden. Zijn (haar) signalerende functie ligt daaraan ten grondslag. Van zowel de schrijvende als audiovisuele pers dient altijd de grootst mogelijke objectiviteit uit te gaan. De voortdurende relatie in ons land tussen de politicus en de journalist doet denken aan het danspaar, waarbij de partners elkaar op de dansvloer afwisselend afstoten, gevolgd door de omarming. Wie daarbij steeds weer het initiatief neemt, is vooraf niet te zeggen. Tussen politicus en journalist ligt dan ook een wereld van liefde en haat. De journalist verkeert ten opzichte van de politicus in een afhankelijke positie, echter uitsluitend voor wat de nieuwsgaring betreft. De mediawerker dient in zijn veelvuldige contacten met politici de nodige correctheid te betrachten. Dit impliceert geenszins dat de journalist in dit contactenveld dienstbaar of onderhorig gedrag aan de dag moet leggen.
Tweerichtingsverkeer
De bewindvoerder voorziet de journalist van relevante informatie, afhankelijk van de bevraging en de mogelijkheid tot respons. Kwesties van vertrouwelijke aard zal hij (vooralsnog) allicht onder embargo houden. De mediawerker kan langs deze weg zijn rol als nieuwsbrenger naar behoren vervullen. De volksvertegenwoordiger verstrekt de nieuwsvergaarder, waar nodig, de van belang zijnde informaties. Op zijn beurt plukken bewindvoerder en volksvertegenwoordiger de vruchten van het contact tussen hen en de werker van het mediahuis. Waardering zijdens de politicus, en soms zelfs kenbaar maken van dankbaarheid jegens de mediafunctionaris, moet in voorkomende gevallen niet onder het kleed geschoven worden. Immers, hoe vaak worden leden van het regeerteam of van De Nationale Assemblee niet geattendeerd op (ernstige) misstanden of onvolkomenheden, die het reilen en zeilen in ons land of gebieden daarvan betreffen? Vooral de kritische pers heeft hun stille, doch serieuze aandacht. De ferme mediatik op de vingers van de bewindvoerder doet best wel het goede werk. Op departementen reageren bewindvoerders en hoge beleidsambtenaren vaker op signalen vanuit de schrijvende en audiovisuele pers, waardoor de informatieve functie van mediawerkers ten dienste van het openbaar bestuur niet veronachtzaamd mag worden.
Speurwerk
Succes heeft vele vaders, een uitspraak die wij recentelijk vaker hebben gehoord. Vergeten wordt daaraan toe te voegen, dat de mislukking ouderloos is. Niemand wil daarvan de schuld dragen. Niet zelden brengt het graafwerk van de journalist klaarheid in dergelijke kwesties, die zich in de schemerzone bevinden of waarvan de waarheid in de dichte nevelen hangt. Ook nu weer komen via het journalistieke werk schandalen rond domeingronden boven water drijven. Of het nu om grondroof gaat door een of ander de persoon, of het nu de professor of een gedoodverfde aanstaande president betreft, de objectieve vrije pers baant zich onverbiddelijk een weg tussen de obstakels die de belichting van misstanden verhinderen. Suriname is een democratie. Zeer recentelijk heeft de Abop-voorzitter wederom benadrukt, dat zijn Jungle Commando mede zorg gedragen heeft voor herstel van deze status (DBS- editie 3 december). De vraag die daarop volgt: ‘als Suriname een ware democratie is, strijdmoedige Abop-voorzitter, bind dan toch in alle voorkomende gevallen de strijd aan tegen uw collega-assembleeleden die journalisten publiekelijk onhoffelijk bejegenen’. Ook al worden deze werkers in de emotiegolven van bezorgde DNA-leden gelieerd aan de oppositie. En over oppositie gesproken. Waarom hier de link naar de oppositie? Wie weerstaat overigens de buitenparlementaire oppositie? Een verschijnsel, de oppositie, dat juist de vrije beleving van de democratie in elke open samenleving zo kenmerkt. Mag de pressie- of actiegroep geen oppositie heten? Wat typeert de oppositie in de ogen van coalitiegenoten als verwerpelijk? Enige tijd terug heeft een burger via DBS beweerd, dat de grondwet geen oppositie of coalitie kent, doch slechts De Nationale Assemblee. Een kwestie van interpretatie. Immers, waar onze grondwet het heeft over de gewone of gekwalificeerde meerderheid bij het stemmen over een wetsvoorstel, gaat zij ervan uit, dat de balans naar twee zijden kan uitslaan. Meerderheid versus minderheid: coalitie versus oppositie. De recente dwaashoofdige opmerking jegens journalisten, dat zij zich op grond van hun bevraging als politiek opposanten gedragen, getuigt van onbekendheid met de bedoeling, werking en consequenties van het algehele beginsel van de periodieke verkiezingen. Elke aanslag op de vrije pers is een aanslag op de democratie. Als volksvertegenwoordigers de journalist schofferen is dat laagwaardig en onvolwassen gedrag. Naderhand verontschuldiging hiervoor aanbieden verzoet de bittere nasmaak daarvan niet.
Stanley Westerborg
[email protected]
