Over specificatie van titels en graden in het Surinaams hoger onderwijs

Er heerst veel verwarring en ontevredenheid in de samenleving over het gebruik, de waarde en de hantering van titels in het hoger onderwijs in Suriname. De discussie over de door het IOL afgegeven Bachelors diploma’s in Health Science, Logopedie (Speech Therapy) en Education liggen nog vers in het geheugen.
Recentelijk studeerde een student af aan de nieuwe faculteit Humaniora, studierichting talen , geschiedenis en cultuur (Anton de Kom Universiteit) en verkreeg de titel Master of Science.
Was deze studie nu een Master of Science titel waard of een Master of Arts titel?
“Dubieus,” hoorde ik een aantal collegae in mijn omgeving mompelen. Kennelijk is in ons land (nog) niet duidelijk welke titel bij welke opleiding hoort, wie beslist over titulatuur en welke instantie toetst of de “vlag de lading dekt”.
De Wet op het Hoger onderwijs is al geruime tijd in voorbereiding op het Ministerie van Onderwijs en Volksontwikkeling en moet snel voor behandeling worden doorgezonden naar de daarvoor bevoegde autoriteien en instituties.
Aan deze wet moet worden (integraal of gescheiden) gekoppeld de titulatuur in het Surinaams hoger onderwijs. De wettelijk grondslagen voor titels, graden en specificaties moeten worden vastgesteld en goed worden doorgecommuniceerd in de sector en naar de samenleving. We moeten werken aan de transparantie van diploma’s en andere studiebewijzen in het hoger onderwijs. Dat is van wezenlijk belang, zowel voor de lokale als voor de internationale arbeidsmarkt. Want wat is een diploma waard? Welk civiel effect gaat van het diploma uit en hoe vindt de juiste inschaling plaats bij de overheid en de private sector?
Met civiel effect wordt hier gedoeld op de begripsomschrijving die daaraan wordt gegeven door het Kenniscentrum EVC (Elders Verworven Competenties), luidende:
De mogelijkheden en kansen op de arbeids- en opleidingenmarkt die voor iemand ontstaan na het doorlopen van een EVC-procedure.
Het ervaringscertificaat heeft een eigenstandige waarde voor het individu en kan leiden tot:
– Behoud of verbetering van de arbeidsmarktpositie.
– Vrijstelling voor het volgen van onderdelen van een door de sector of branche erkende opleiding.
– Het verkrijgen van een door de sector of branche erkend diploma of (deel)certificaat.
– Vrijstellingen voor onderdelen van een landelijk erkende opleiding. Het verlenen van vrijstellingen valt onder de verantwoordelijkheid van de examencommissie van de betreffende organisatie.
– Het verkrijgen van een landelijk erkend diploma. Het afgeven van een diploma valt onder de verantwoordelijkheid van de examencommissie van de betreffende organisatie.
Maar het Surinaamse hoger onderwijs moet eveneens zijn eigen specifieke rol kunnen spelen in de regionale integratie van Suriname. Het Surinaamse hoger onderwijs kent een eigen dynamiek en cultuur waarin verschillende vormen van kwalitatief hoger onderwijs zich ontwikkelen. Een beslissing over de specificaties moet voldoende de kwaliteit van de opleidingen veruiterlijken voor een internationale tewerkstelling.
Daarvoor is een nauwe samenwerking met het Accreditatie Orgaan (NOVA) nodig. Voor het mogen verlenen van een graad naar Surinaams recht zal in de toekomst de desbetreffende opleiding geaccrediteerd moeten zijn. Buitenlandse diploma’s moeten een diplomawaardering krijgen.
Uitgangspunten voor gebruik van titels Science en Arts?
We kunnen verschillende uitgangspunten bedenken om de grondslagen voor de titels te specificeren:
– Een titel moet betrekking hebben op de inhoud van een programma en niet op een
opleidingstraject. Daarom moet de toevoeging kunnen voor zowel de initiële
opleidingen als voor de postinitiële opleidingen.
– De suffixen “of Science” en “of Arts” zijn voorbehouden voor opleidingen die
gebaseerd zijn op onderzoek zowel aan universiteiten als hogescholen.
– Enkel de hbo-programma’s met een voldoende substantiële onderzoeksbasis kunnen
de suffixen gebruiken. Om te bepalen welke hbo-opleidingen een voldoende
substantiële onderzoeksbasis hebben, zullen er criteria worden ontwikkeld. De criteria
hebben betrekking op de leerresultaten (de student is vertrouwd met traditionele en
geavanceerde onderzoeksmethodes, de opleiding is gebaseerd op toegepast
onderzoek). Eventueel kan ook de infrastructuur die nodig is om de leerresultaten te
bereiken, in de criteria verwerkt worden.
– Voor opleidingen zonder voldoende onderzoeksbasis, worden omschrijvingen
toegevoegd die de inhoud van het programma weerspiegelen. Wegens de veelheid
aan opleidingen is het niet haalbaar hiervoor criteria vast te leggen.
– Het diplomasupplement is het voornaamste instrument voor transparantie.
– Een nationaal kwalificatieraamwerk in Suriname ontwikkelen, gebaseerd op het Europees of Caribische raamwerk voor kwalificaties in het hoger onderwijs, is een relevant instrument om transparantie te garanderen. Het bestaande systeem van kwaliteitszorg en –bewaking wordt
behouden. Het NOVA zal bijkomend de bovengeciteerde criteria moeten ontwikkelen.
Welk studiegebied krijgt welke specificatie
In verschillende landen wordt de verantwoordelijkheid voor het toewijzen en bewaken van de titulatuur gelegd bij de minister van onderwijs (regering), het bevoegd gezag van de instelling (college van bestuur) of de accreditatie organisatie in het land. In Ierland bijvoorbeeld, bestaat een enorme variëteit aan titels.
Voor niet-universitaire opleidingen, beslist het accreditatieorgaan welke instelling welk diploma met welke titel mag uitreiken. Er is een hele lijst te noemen met een aantal van de mogelijke specificaties op: “of Arts”, “of Business”, “of Business Administration”, “of Science”, “of Engineering”, “of Music”. Uit de titulatuur kan noch de aard (toegepast of academisch), noch de inhoud van het studieprogramma afgeleid worden. Deze informatie vindt men in het diplomasupplement (beschrijving van de opleiding en de vakken).
In Zwitserland bestaat de diplomatitulatuur uit: bachelor of master, specificatie, instelling,
precisering van de opleiding. Alleen het laatste element is facultatief. De volgende specificaties
worden gebruikt: “of Arts”, “of Science”, “of Laws”, “of Theology”, “of Engineering”.
Over de specificatie “of Medicine” is nog geen beslissing genomen. Elke instelling mag vrij haar
specificaties kiezen. Een ingenieursopleiding zal aan instelling X een “Bachelor of Science
(Instelling X) in Engineering” uitreiken en aan instelling Y “Bachelor in Engineering (Instelling
Y). Aangezien de naam van de instelling deel uitmaakt van de titulatuur, kan men opmaken
om welke soort opleiding het gaat.
Duitsland heeft de specificaties beperkt tot: “of Arts”, “of Science”, “of Engineering”, “of
Laws”, “of Fine Arts” en “of Music”. Ook hier kunnen instellingen vrij kiezen voor een
bepaalde specificatie, waardoor de titulatuur geen aanwijzing over de aard van de opleiding
bevat.
De titel met specificatie “of Arts” wordt doorgaans gebruikt om aan te geven dat men een
wetenschappelijk of academisch georiënteerde initiële bachelor- of masteropleiding heeft
afgerond in de geesteswetenschappen (letteren, wijsbegeerte, theologie, etc.) of sociale
wetenschappen (economie, sociologie, psychologie).
In Nederland wordt bij sommige studies in de sociale wetenschappen die wiskundig
zijn (zoals econometrie), de specificatie “of Science” toegevoegd.
In het Verenigd Koninkrijk varieert het gebruik. In tegenstelling tot de meeste universiteiten
die een onderscheid aanhouden tussen Arts en Science, kennen enkele (waaronder Oxford
en Cambridge) Bachelor of Arts en Master of Arts toe ongeacht het onderwerp. De Schotse
universiteiten kennen een Master of Arts toe aan de undergraduates in the arts, naast een
Bachelor of Science voor hun collega’s in de wetenschappen.
De titel met toevoeging “of Science” wordt doorgaans gebruikt om aan te geven dat men een
initiële bachelor- of masteropleiding heeft afgerond in de toegepaste wetenschappen
(techniek, ingenieurswetenschappen) of exacte wetenschappen (alle natuurwetenschappen
of wiskunde).
In Nederland wordt bij sommige studies in de sociale wetenschappen die wiskundig zijn (bijvoorbeeld econometrie) de titel Master of Science toegekend (deze studies hebben
slechts een duur van één jaar). Sommige universiteiten kennen de titel Master of Science
ook toe aan de afgestudeerden van een speciale postinitiële onderzoeksmaster (Research
Master of Science genoemd), dit in plaats van de gebruikelijke titel Master of Philosophy. In zo’n geval volgt de masteropleiding na een reeds afgeronde master (master-na-master).
De titel met toevoeging “of Laws” wordt gebruikt om aan te geven dat men de initiële
bachelor- of masteropleiding (LLB en LLM) heeft afgerond in de rechtsgeleerdheid.
De Surinaamse situatie
Ik ben voorstander van het gebruik van de Engelstalige graden omwille van de internationale herkenbaarheid. Het lijkt daarom aangewezen ook de Engelstalige specificaties te gebruiken.
Suriname kan geen afwachtende houding meer aannemen bij de invoering van de specificaties voor diploma’s in ons hoger onderwijs. Dat betekent dat we op korte termijn een uniforme en transparante regelgeving ter zake moeten uitwerken.
Ik ben er geen voorstander van om het gebruik vrij te laten, zoals dat gebeurt in verschillende Europese landen. Op die manier heeft het toevoegen van specificaties geen enkele meerwaarde. In tegenstelling tot het bestaande Nederlandse wetsvoorstel, zou ik voor Suriname kiezen om de keuze voor toekenning van specificaties niet aan de instellingen over te laten.
Ik ben voorts de mening toegedaan dat het aangewezen is dat de Surinaamse regering de lijst vaststelt van welke specificaties door welke opleidingen gevoerd worden, en dit na advies van de sector, conform artikelen in een nieuwe wet op het hoger onderwijs vast te stellen.
Ik pleit voor een uniform gebruik en schrijfwijze van de Engelstalige graden en hun afkortingen omwille van de internationale herkenbaarheid en transparantie:
– Bachelor: B;
– Master: M;
– Bachelor met de toevoeging “of Arts”: BA;
– Bachelor met de toevoeging “of Science”: BSc;
– Master met de toevoeging “of Arts”: MA;
– Master met de toevoeging “of Science”: MSc.
Henry R. Ori

error: Kopiëren mag niet!